Multivitamin terimi, altmış yıl önce Amerika Birleşik Devletleri'nde A Vitamini, D Vitamini, β-karoten, B vitaminleri ve mikro besinlerin (demir, kalsiyum vb.) bir kombinasyonun pazarlandığı zaman moda oldu. Genel olarak multivitaminler minerallerle veya mineraller olmadan üç veya daha fazla vitamin içeren bir formül olarak tanımlanır. Tabletler, kapsüller, çiğnenebilir sakızlar, tozlar ve sıvılar dahil olmak üzere birçok formda bulunabilir. Bir multivitamini neyin oluşturduğuna dair bir standart olmadığı için, bileşimleri markaya ve ürüne göre değişir.

Multivitamin alıyorsanız, bunun nedeni muhtemelen sağlığınızı korumak için elinizden gelen her şeyi yapmak istemenizdir. Ancak günlük temel vitamin ve minerallerden oluşan bir karışımın gerçekten beklediğiniz şeyi sağladığına dair hala sınırlı kanıt bulunmaktadır.

Çoğu çalışma, beyni veya kalbi korumada multivitaminlerin hiçbir faydası olmadığını bulmuştur. Hatta bazı durumlarda, zarar bile verebilir. Uzun vadede, aşırı vitamin tüketimi hala geniş çapta bilinmeyen bir alandır. Çalışmalar ayrıca yaşla birlikte multivitamin takviyesi kullanmanın sağlık üzerinde artan olumsuz bir riski olduğunu da göstermektedir.

Dozaj, her vitamin ve mineral takviyesinde olduğu gibi multivitamin alırken de dikkate alınması gereken önemli bir faktördür.

Multivitaminler genellikle önerilen günlük alımdan daha yüksek seviyelerde vitamin ve mineral içerebilmektedir. Böbrek veya karaciğer hastalığı veya hassasiyeti olan kişiler bu vitaminleri vücutlarından temizleyemeyebilir, bu da aşırı birikmeye ve organlarında hasara yol açabilir. Bununla beraber, multivitamin kullandınız ve çok sayıda vitamin açısından yoğun gıda tükettiniz. Böylesi bir durum, birçok besinin önerilen günlük alımını aştığınız anlamına gelir. Multivitamin almak besin eksikliğine veya dengesizliklerine bile neden olabilir, çünkü bir besinden çok fazla almak vücuttaki diğer besinlerin emilimini veya kullanımını etkileyebilir. Örneğin, çok fazla C vitamini demir emilimini engelleyebilir. Fazla demir vücudun çinkoyu emme yeteneğini sınırlayabilir. Yüksek dozda çinko almak bakır emilimini engelleyebilir ve olası bir bakır eksikliğine yol açabilir.

VİTAMİNLER TEK TEK ALINMALI

Vitaminlerden herhangi birinin veya birkaçının eksik olduğu durumlarda, eksik olan vitamini tek tek yerine koymak daha doğru bir yaklaşımdır. Multivitaminler de vücudunuzdaki eksikliğinizi karşılayacak dozda vitamin yer almayabilir.

Şu da unutulmamalıdır. Emilim bozukluğundan kaynaklanan bir eksiklikte, bazen vitamini ağızdan (oral) vermek yerine damardan veya kalçadan vermek daha uygun olabilir. Çünkü ağızdan verdiğiniz halde vitamin düzeylerini normale getiremeyebilirsiniz.

KİMLER MULTİVİTAMİN KULLANABİLİR?

Multivitaminler genellikle yeterli beslenemediği düşünülen yaşlı bireyler, veganlar ve vejetaryenler, kilo verme ameliyatı geçirenler, düşük kalorili diyet uygulayan kişilerde kullanılır. Gebelikte multivitamin takviyesinin amacı, gebelik sonuçlarını ve anne sütü kalitesini iyileştirmektir.

Böyle gerekçelerimiz olsa bile mutlaka genel şikayetler ve kan sonuçlarına göre takviye kullanma yolunu seçmeliyiz. Tespit edilebilir bir eksiklik varsa takviye ye yol vermeli.

Doktorunuza gerçekten multivitamin almanız gerekip gerekmediğini sorun.

Vitamin eksikliğiniz varsa bırakın bu ikna edici bir şekilde tespit edilsin.

Diyetinizi değerlendirin.

Olabildiğince sağlıklı besleniyor musunuz? Eksik bir şey var mı?

Bir kişi sağlıklı, dengeli bir diyet uyguluyorsa ve emilim kusuru yoksa vitamin eksikliği pek görülmez. Hala böyleyken eksikliğine dair semptomlar varsa başka soruların cevapları aranmalı.

PAHALI İDRAR BAĞIRSAKLARI MUTLU EDER Mİ?

Bence o kadar para harcayarak aldığımız multivitaminler ile bağırsaklarımız mutlu olmaz. Vitamin pazarı pandemiden de beslenerek bir hayli büyüdü. Bu pazarda en çok talep gören multivitaminler ve C vitamini. Bu kadar para harcadığımız bir platform gerçekten vücudumuzu mutlu ediyor mu? Bir günde iki büyük domates ve bir elma yiyerek hemen hemen günlük C vitamini ihtiyacınızı karşılıyorsunuz. Ama sadece C vitamini değil. Bu noktada Dr. T.Colin Campbell’ın bir elma için söylediklerine bakalım. Bir elma, C vitamini gibi tanıdık olanların dışında isimleri bize yabancı gelen binlerce antioksidan içerir ve bu güçlü kimyasalların her biri sağlığımızı desteklemede önemli bir role sahip olabilir. İnsan vücudunda binlerce metabolik reaksiyonu etkilerler. Ancak bu kimyasalların her birinin spesifik etkisini hesaplamak, elmanın etkisini bir bütün olarak açıklamak için yeterli değildir. Hemen her kimyasal diğer kimyasalları etkileyebileceğinden, neredeyse sınırsız sayıda olası biyolojik sonuç bulunur. Bu nokta da bütün bunlara bir de elmadaki lif içeriğini de eklersek işte şimdi bağırsaklarımızdaki dostlarımızın gülümsediğini görüyorum.

MULTİVİTAMİN PARADOKSU

Multivitaminler sizin için sağlıkta sırat köprüsünü geçmenizi sağlayacak bir bilet değildir. Özellikle multivitamini en çok kullananlar sağlık bilincine sahip ve sağlığı geliştirici faaliyetlerde bulunan bireyler. Yani multivitamin kullanıcıları genellikle daha sağlıklı diyetler yapan, daha fazla egzersiz yapan ve daha az sigara yada hiç içmeyen kişiler. Bu da ayrı bir paradoks….