Otuz yılı aşan dış ticaret tecrübemin bir kısmı da dünyanın dört bir yanında gittiğim fuarlarda gördüklerimi, yaşadıklarımı içerir. Atlanta’dan Almatı’ya, Johannesburg’dan Moskova’ya, Jidde’den Jakarta’ya, Şangay’dan Londra’ya nice nice fuarı bazen katılımcı olarak bazen ziyaretçi olarak gezdim. İlk gittiğim yurt dışı fuarı 1994 yılında Kahire’de idi. Ah ne güzeldi o eski fuarlar.

*

Geçen hafta yapılan KONMAK-22 Fuarı’nda bunları hatırladım, nerede o eski bayramlar diyenler gibi ben de nerede o eski fuarlar deyiverdim gayr-i ihtiyari.

*

Eskiden fuarlar bayram havasında olurdu. Fuarın ilk günü olmazsa ikinci günü katılımcılara özel konserli akşam yemekleri olurdu. Sektör temsilcileri yeni bağlar kurar önceki bağlantıları ile özlem giderirdi. İşin temelinde para ve ticaret olsa da insani yönü ağır basardı eski fuarların.

*

Dünyayı sanayisizleştirdiği gibi kalitesizleştiren Çinlilerin fuarlarda öne çıkmaya başlaması ile fuarların şekli değişmeye başladı.

*

Vahşi kapitalizmin gözünü döndürdüğü ahmak batı sermayesinin biraz daha fazla kâr hırsı ile kalitesiz ve niteliksiz ama ucuz Çinli emeği ve kaynaklarını kullanma arzusu, dünyada ekonominin ve üretimin yönünü değiştirdi. Biz bu durumu çok önceden fuarlara yansıması ile fark etmiştik.

*

Geldiğimiz noktada biraz daha fazla kâr etmek için Çin’e yatırım yapan kapitalist batı sermayesinin, fazladan ettiği o kârları Çin’i nasıl durdurabilirim diye geliştirmeye çalıştığı politikalarına harcamak zorunda kalması ne kadar manidar değil mi?

*

Geçen yıl Kovid-19 salgını yüzünden Çinli firmalar Stuttgart fuarına kabul edilmediği için eski fuarları hatırlamış ve bunları düşünmüştüm.  Ancak gelişen online teknolojiler ile Üsküdar’ı çoktan geçen Çinlilerin fuarlara katılmaması onlar için bir kayıp değil artık! Vahşi ahmaklar düşünsün.

*

Çin’i bir yana bırakıp Türkiye ne durumda ona bakalım biz, hatta Konya ne durumda? İki yıllık salgının ardından KTO - Tüyap Konya Uluslararası Fuar Merkezi’nde organize edilen Konya Makine Teknolojileri Fuarının beklenenden az katılımcı ile zayıf geçmesi; Konya’da böyle bir fuarın olmasını istemeyenler mi vardır? Konya’yı ucuz emek ve kaynak olarak kullanıp daha fazla kâr etmek isteyenler, Konya’nın kendi markası ve satış gücü ile piyasalarda güçlenmesini engellemeye mi çalışıyor? gibi soruları düşündürdü bana. Cevapları bilenler varsa, beklerim efendim.

***

Geçen Cuma günü fuara gitmeden önce haberlere göz atarken dikkatimi çekti; TCMB ana sözleşmesinde yapılan değişiklik ile “TCMB nezdinde bulunan yabancı ülke merkez bankalarına ait varlıklar haczedilemeyecek” hükmü yürürlüğe girmiş. Şimdi ne gerek vardı buna? Siz bundan ne anlıyorsunuz? Ekonomiyi yönetenler böyle bir değişiklik gereğini niçin duymuş olabilirler? Böyle sorunlardan bihaber, açıklamalardan uzak olan ve tüccar ile ekonomist arasındaki farkı bile bilmeyenlerin oylarını alabilmek için ezan bayrak edebiyatı yapanların niyeti ne olabilir?

***

13 Mayıs 2014 günüydü, Irak’ta yine bir fuardaydım ve Soma maden faciası haberi geldi… Dile kolay 301 maden işçisi vatandaşımız can vermişti. Kazadan öte bir facia! Duyduğum acıyı anlatamam, hala yaşıyorum.

*

Orada ve diğer madenlerde can verenlere Allah’tan rahmet dilerken, tedbir almayarak, vahşi bir ahmaklık ile faciaya sebep olanları, suçluları ve suçluları cezalandırma konusunda vicdanları adalet ile rahatlatmayanları da lanetle anıyor, Allah’a havale ediyorum… Selam ve dua ile.