Osman Nevres Yılmazlar
Kıt Kaynak Toprak
Dünya’da "Bir yılda bütün ülkelerin kaybettiği toprak 23-24 milyar ton, dünyada en büyük toprak kayıpları ise Asya'da meydana geliyor. "Yirminci asrın başından itibaren modern tarıma geçilmesi ve sanayileşmenin hızlanması ile birlikte, toprak kirliliği de bir çevre sorunu olarak ortaya çıkmaya başlamıştır.. Dünya’da tarım yapılabilecek alan Dünya yüzeyinin % 7.5 lik bir bölümdür.
1-Erozyon ve Çölleşme
Erozyon, Rüzgar, çığ, akarsu, dalga, buzul vb. etkilerle arazinin ve toprak yapının aşınıp taşınması olayıdır. Bir başka deyişle toprakların, doğal kuvvetlerden su ve rüzgar etkisi ile yerlerinden aşındırılarak başka yerlere taşınması olayıdır.
2- Gübreleme
Gereğinden fazla gübre ve kimyasal madde kullanılması verimin düşmesine ve çevre kirlenmesine neden oluyor. Yanlış gübre kullanılması bitkilerde yanmalara, kurumalara ve ürün azalmasına neden olur. Ülkemizde azotlu, fosforlu, potasyumlu ve kompoze olmak üzere farklı gübre çeşitleri kullanılmaktadır. Gereğinden fazla kullanıldığında; yeraltı sularında nitrat kirlenmesi, yüzeysel sularda azot ve fosfor miktarının artması ötrofikasyona neden olmakta ve buralardaki canlı türlerinin azalmasına yol açmaktadır.
3- Açık maden işletmeciliği
Açık maden işletmeciliğinde sızıntılar değişik toksik elementlerin toprağa yayılmasına
neden olabilmektedir. Ayrıca dağınık madencilik etkinlikleri tarımı önemli ölçüde etkileyebilir. Örneğin, kiremit fabrikalarına hammadde temini için toprakların kazılması hem arazi kaybına sebep olmakta ve hem de arazi bütünlüğünü bozmaktadır. TEMA Vakfı’nın açıklamasına göre: MAPEG tarafından 24 İlde 20.000 altın, gümüş, kömür, kuvars arama ruhsatı verildi. Özellikle altın aramalarında siyanür, asit, sodyum sülfat, nitrik asit, nsodyum hidroksit, sülfürik asit gibi zehirleyici kimyasallar kullanılmaktadır.
4- Pestisit kullanımı
Toprak kirliliği konusunda pestisitler, tarım ürünlerine zarar veren her türlü organizmaları
yok etmek amacıyla kullanılan kimyasal maddeler veya tarımsal savaş ilaçlan olarak tanımlanır.
Pestisit kalıntıları toprak verimliliğinin artırılmasında önemli rol oynayan solucan gibi toprak faunasının zarar görmesine neden olur.
Pestisit kalıntıları ile bulaşmış toprakta yetiştirilen ürünler, bunları topraktan bünyelerine alabileceklerinden, az da olsa kalıntı içerecekler ve bu ürünlerin hayvan ve insanlar tarafından tüketilmeleri ile kalıntılar beslenme zinciri içinde hareket ederek zararlı sonuçlar doğururlar.
5- Evsel ve endüstriyel atıklar
Evsel ve endüstriyel atıklar doğrudan toprağa verildiğinde, ya da taşıyıcı kanalların
taşmasına bağlı olarak toprak yüzeyine yayıldıklarında toprak ekosisteminin yok olmasına neden olmaktadır.
6- Tarım ve orman alanlarının amaç dışı kullanımları
Tarım alanlarının amaç dışı kullanımı genellikle kentsel yerleşim ve sanayi alanları yaratmakta kullanılmakta; çok miktarda verimli tarım toprağının kaybına yol açmaktadır.
7- Nükleer Kirlenme
Atmosferde bulunan radyoaktif kirleticilerin yağışlarla toprağa iletilmesi mümkündür. Aynı zamanda yeraltında yapılan denemeler de kirlilik etkenlerinin toprakta bulunmasına yol açabilir. Nükleer atıkların da izale edilemediğini biliyoruz. Toprakların nükleer kazalar ile de kirlendiği bir gerçektir.
Toprağın kıymetini bilmeyen insanoğlu gelecekte açlığa mahkumdur.
Hoşça kalın.