1.Kira Gelirimizi Ne Zaman Beyan Edeceğiz Ve Ne Zaman Ödeyeceğiz
Gayrimenkul Sermaye İradı" (GMSİ) olarak adlandırılan kira gelirleri gerçek kişilerce mart ayının 31’ine kadar beyan edilerek, bu gelir üzerinden hesaplanan gelir vergisi biri mart ayı, diğeri temmuz ayı olmak üzere iki eşit taksitte ödenebilmektedir.
2. Kira Geliri Ne Zaman Elde Edilmiş Sayılacaktır?
Mükelleflerce bir takvim yılı içinde o yıla veya geçmiş yıllara ait olarak nakden veya aynen tahsil edilen kira bedelleri o yılda elde edilmiş gelir kabul edilecektir. Örneğin: 2022 ve 2023 yılları kira gelirleri topluca 2024 yılında tahsil edilmiş ise, 2024 yılının geliri olarak dikkate alınacaktır. Ancak, gelecek yıllara ait olup peşin tahsil edilen kira bedelleri, ilgili yılın geliri olarak kabul edilerek ilgili yıllarda beyan edilir. Örneğin: 2024, 2025 ve 2026 yılları kira gelirleri topluca 2024 yılında tahsil edilmiş ise, her yıla ait kira bedeli ilgili yılda beyan edilecektir.
Döviz cinsinden kiraya verme işlemlerinde tahsilatın yapıldığı tarihteki T.C. Merkez Bankası döviz alış kuru esas alınarak gayri safi hasılat belirlenir
3. Kiranın Ayni Olarak Tahsil Edilmesi
Kiranın ayni olarak alınması halinde, tahsil edilen kiralar Vergi Usul Kanunu hükümlerine göre emsal bedeli ile paraya çevrilerek gerekli şartların varlığı halinde beyan edilir.
4. Konut Kiralarında İstisna
Konut kiralarının 2023 ve 2024 yılları itibariyle istisna tutarları aşağıdaki gibidir. 2024 Yılı Konut Kirası İstisna Tutarı: 33.000.- TL. (Bu beyan döneminde uygulanacak istisna tutarıdır)
2023 Yılı Konut Kirası İstisna Tutarı: 21.000 TL idi. Buna göre, 2024 yılında elde edilen konut kira gelirlerinin yıllık toplamı 33.000 TL’yi aşmıyorsa beyan edilmeyecek ve vergi ödenmeyecektir.
İstisna tutarlarını aşan konut kira gelirlerinin tamamı beyan edilecektir. (2024 yılında elde edilen kira gelirleri 2025 yılı mart ayında beyan edilecektir.)
5. Konut Kira İstisnası Uygulanmayacak Durumlar
Gelir Vergisi Kanununun 21 inci maddesine Göre; İstisna haddi üzerinde hasılat elde edilip beyan edilmemesi veya eksik beyan edilmesi halinde, Kira gelirinin yanında ticari, zirai veya mesleki kazancını beyan etmek zorunda olanlar ile istisna haddinin üzerinde hasılat elde edenlerden, beyanı gerekip gerekmediğine bakılmaksızın ayrı ayrı veya birlikte elde ettiği ücret, menkul sermaye iradı, gayrimenkul sermaye iradı ile diğer kazanç ve iratlarının gayri safi tutarları toplamı Gelir Vergisi Kanunu’nun 103 üncü maddesinde yazılı tarifenin üçüncü diliminde ücret gelirleri için yer alan tutarı (2024 yılı için 870.000 TL) aşanların bu istisnadan faydalanamayacağı hüküm altına alınmıştır.
Konut kira gelirlerinde istisna uygulamasında dikkat edilecek hususlar aşağıdaki şekilde özetlenebilir:
İstisna uygulaması sadece konut olarak kiraya verilen gayrimenkullerden elde edilen gelirler için söz konusudur. Örneğin, konut ve işyeri kira gelirinin birlikte elde edilip beyan edilmesi halinde, istisna sadece konut kira gelirine uygulanacaktır. İşyeri kira gelirine istisna uygulanmayacaktır. Bir mükellefin birden fazla konuttan kira geliri elde etmesi halinde, istisna kira gelirleri toplamına bir defa uygulanacaktır.
6. İş Yeri Kira Gelirlerinde Beyan Sınırı
İş yeri kira gelirleri, üzerinden her ay %20 oranında vergi kesintisi yapılmış olan gelirlerdir. Stopaj yolu ile vergilendirilmiş olan gelirlerin gayri safi toplamı aşağıdaki tutarları geçmedikçe beyan edilmez ve ilave vergi ödenmez.
2024 Yılı Beyan Sınırı: 230.000.- TL(Bu beyan döneminde uygulanacak istisna tutarıdır.)
2023 Yılı Beyan Sınırı: 150.000.- TL idi.
Gelirlerin yıllık toplamı beyan sınırını aşıyorsa gelirlerin tamamı beyan edilir. Mükelleflerin bu gelir unsuru dışında başka gelirleri de varsa, gelir vergisi kanunun 86. maddesi çerçevesinde bu gelirlerin toplamı beyan sınırı ile mukayese edilerek irdeleme yapılacaktır.
7.Hem Konut Hem De İş Yeri Kira Geliri Olan Kişiler,
Mesken kira gelirinin gelir vergisinden istisna edilen kısmını aşan tutarı ile gelir vergisi tevkifatına tabi iş yeri brüt kira gelirlerinin toplamı 2024 Yılı İçin 230.000.- TL’yi aşmadığı takdirde sadece tevkifata tabi olmayan konut kira gelirlerini beyan edecektir (230.000 TL’lik beyan eşiğinin aşılıp aşılmadığı, stopaja tabi tutulan menkul ve gayrimenkul sermaye iratları ve birden fazla işverenden alınan ücretlerin toplamı dikkate alınarak belirlenir).
Yukarıdaki toplamın 230.000.- TL’yi aşması halinde ise gelirlerin tamamı beyan edilecektir.
Bir takvim yılı içinde elde ettiği, tevkifata ve istisna uygulamasına konu olmayan gayrimenkul sermaye iratları toplamı, 2024 yılı gelirleri için beyanname verme sınırı olan 13.000 TL’yi (2023 yılı için 8400 TL) aşanlar yıllık beyanname vereceklerdir.
8.Eşler Ve Çocukların Kira Gelirleri Ayrı Beyanname İle Beyan Edilecektir.
(Devamı gelecek yazıda…)
