Bu haftaki yazımda ülkemizde birkaç yıldır sayısı ve popülerliği hızla artan hatta zaman zaman maalesef bazı velilerin egolarını tatmin etmek amacıyla çocuklarına baskıcı bir tutum sergileyerek onları yönlendirmeye çalıştıkları Bilim ve Sanat Merkezlerinden bahsedeceğim.

Standart zekâ testlerinde, testin türüne göre yaklaşık olarak 130 veya 140 üzeri zekâ bölümü (IQ) elde eden ya da görsel sanatlar, müzik gibi performans alanlarında aynı yaş, deneyim veya çevre şartlarına sahip akranlarına göre üstün performans gösteren çocuk/öğrenciler özel yetenekli olarak kabul edilmektedir. İşte Bilim ve Sanat Merkezleri, örgün eğitim kurumlarının ilkokul 1.2. ve 3. sınıflarına devam eden öğrencilerinden genel yetenek (zihinsel), görsel sanatlar veya müzik alanında özel yetenekli olduğu, uzmanlar tarafından belirlenen öğrencilere, yeteneklerini geliştirerek en üst düzeyde kullanmalarını sağlamak için okul saatleri dışında destek eğitimi vermek üzere açılmış olan bağımsız özel eğitim kurumlarıdır. Bilim ve Sanat Merkezleri örgün okullara alternatif bir eğitim kurumu değil, örgün eğitim kurumlarını destekleyici bir eğitim kurumudur. Bu eğitim öğrencinin ilk, orta ve lise eğitim hayatı boyunca devam eder. Eğitim sonunda herhangi bir diploma vs verilmez. BİLSEM ’de eğitim almanın liselere veya üniversitelere girişte ek puan vb. bir katkısı bulunmamaktadır. Ancak verilen eğitimin içeriği öğrencilere bilimsel düşünme, problem çözme vb. davranışları kazandıracağı için dolaylı da olsa olumlu bir katkı sağlayacaktır.

Bilim ve Sanat Merkezlerine alınacak özel yetenekli öğrencileri belirlemek amacıyla her yıl Bakanlıkça belirlenen tanılama takvimi çerçevesinde, Bakanlıkça belirlenen sınıf seviyelerinden öğrenciler, Bakanlıkça hazırlanan gözlem formları kullanılarak e-okul üzerinden sınıf öğretmenlerince genel yetenek (zihinsel), görsel sanatlar veya müzik alanında özel yetenekli adayı olarak gösterilir. Aday olarak gösterilen öğrenciler, Bakanlıkça belirlenen bir tarihte, Bakanlıkça hazırlanan grup tarama sınavına alınır. Grup tarama sınavı sonuçlarına göre Türkiye genelinde Bakanlıkça her yıl her sınıf seviyesi için belirlenen baraj puanlarını geçen öğrenciler sertifikalı uzmanlar tarafından bireysel incelemeye alınır. Bireysel incelemede öğrencilere geçerli, güvenilir ve standart bir zekâ testi uygulanır. Görsel Sanatlar ve/veya müzik yetenek alanında aday gösterilen ve grup tarama sınavı sonuçlarına göre görsel sanatlar ve müzik yetenek alanları için her yıl Bakanlıkça belirlenen baraj puanlarını geçen öğrenciler İl Tanılama Komisyonu tarafından görsel sanatlar ve/veya müzik yetenek alanında bireysel incelemeye alınır. Her üç alanda yapılan bireysel inceleme sonuçlarına göre Millî Eğitim Bakanlığı Özel Eğitim ve Rehberlik Hizmetleri Genel Müdürlüğünce her sınıf seviyesinde ve her yetenek alanı için belirlenen Türkiye barajını geçen öğrencilerin Bilim ve Sanat Merkezine kayıtları yapılır.

Bilim ve Sanat Merkezlerinde uygulanan programlar, öğretmenler tarafından öğrenci merkezli, disiplinler arası, modüler yapıda; öğrencilerin yaratıcılığını, sorunlara farklı yaklaşım ve çözüm bulma becerilerini geliştirecek ve yetişkinlik dönemlerindeki şartlara hazırlayacak nitelikte bireyselleştirilerek hazırlanır. Programların uygulanmasında okuldan tamamen farklı özel eğitim yöntem ve teknikleri, imkanlar ölçüsünde özel materyaller kullanılır. BİLSEM’ de bireysel eğitim esas olmakla birlikte öğretmen, mekân vb. kısıtlılıklar nedeniyle çoğunlukla 2- 6 kişilik küçük gruplarla eğitim yapılır. Bilim ve Sanat Merkezinde eğitim, öğrencilerin örgün eğitimlerinden farklı olarak gerçekleştirilir. Öğrenciler okullarında geçer not alma ve sınavlara hazırlanma amacıyla hareket ederken, BİLSEM’ in yapısında sınıf geçme, not alma vb. amaçlar yer almadığından bunun yerine süreç odaklı, proje tabanlı öğrenme modeliyle eğitim sağlanır ve öğrencilerin istenilen niteliklere uygun ürün/projeler gerçekleştirmeleri beklenir. Bilim ve Sanat Merkezi´nde eğitim ücretsizdir. Ancak Merkezler öğrencilerin kullanacakları deney, uygulama ve etkinlik malzeme, araç ve gereçleri için velilerden ücret talep edebilir. Bilim ve Sanat Merkezleri ücretsiz taşımalı eğitim kapsamında olmadığından öğrenciler merkezlere kendi imkanlarıyla gelirler. Merkezler, öğrencilere ayrıca bir servis imkânı sağlamaz. BİLSEM’ de öğrencilerin kılık kıyafetleri serbest olup belli bir forma uygulaması yoktur. BİLSEM’ler arası öğrenci nakilleri velinin nakil olarak gitmek istediği BİLSEM Müdürlüğüne başvurusu üzerine e-Bilsem sistemi üzerinden elektronik ortamda yapılmaktadır.

Aslında BİLSEM´ler üstün yetenekli öğrencilerin akranlarından farklı eğitim ihtiyaçlarını karşılamasından dolayı önemli bir yere sahiptir. Lakin velilerin kendilerinin değil de çocuklarının özel yetenekli olduğunu unutmaması ve buna uygun şekilde davranmaları gerekmektedir. Ayrıca buralardaki öğrencilerimizin aldığı eğitim ve onlara verilen destek ülkemiz geleceği adına ileriki eğitim hayatlarında da daha ciddi şekilde devam ettirilmelidir. An itibariyle mülakat seçmeleri devam eden Bilim ve Sanat Merkezi sınavlarında başarılar diliyor, hiç bir sınavın çocuklarımızın mutluluğundan önemli olmadığını anne ve babalara tekrar hatırlatmak istiyorum.

Sağlıcakla kalın…