Yaş, çap ve boy itibariyle kendi türünün alışılmış ölçüleri üzerinde boyutlara sahip olan, yöre folklorunda, kültür ve tarihinde özel yeri bulunan, geçmiş ile günümüz, günümüz ile gelecek arasında iletişim sağlayabilecek uzunlukta doğal ömre sahip olan ağaçlara anıt ağaç denir.
Meram bölgemizde 1990 lı yıllarda Orman Bölge Müdürlüğü’müzün çalışmalarıyla tespit edilmiş ve tescillenmiş 90 ın üzerinde anıt ağaç bulunmaktadır. Çoğunluğu meşe olan bu ağaçlar 130 ila 450 yaş arasındadırlar. Bu ağaçlardan Evliya Çelebi’yi görenler var. Evliya Çelebi Meram Bağları’nı çok beğenir ve Seyahatname’sinde şu şekilde bahseder.
Peçevi Şehrinin Baruthane Mesiresi
Kırım’ın Sudak Bağı
Tebriz’in Şah-ı Cıhan Bağı
İstanbul’un 170 den fazla Gül Bahçesi
Meram mesiresinin yanında; Bir çemen zar bile değildir.
Evliya Çelebi şimdiki Meram’ı görmesin tabii ki…beton bağları..
İlimizdeki bilinen diğer anıt ağaçlar ise; Güneysınır Alanözü Mahallesindeki 1000 yaşının üstünde “Yağardıç” ile Taşkent Balcılar Mahallesindeki 2000 yaşında “Ağılardıç” tır.
Ülkemizdeki diğer anıt ağaçlar :
Bursa’da 630 yaşında meşe “Osman Gazi”
Murat Dağı’nda 770 yaşındaki karaçam “Yaşar Doğu”
Tavşanlı’daki “Mehmetcik Çamları”
Bey Dağları’ndaki 2000 yaşındaki Ardıç,
Zonguldak Alaplı’da 4112 yaşında Porsuk Ağacı “Gümeli Poruğu” Bu porsuk ağacımız Dünya’nın en yaşlı 5. Ağacıdır.
Şimdi de ağacın marifetlerine bakalım.
Tepe tacı çapı 14.3 metre olan 100 yaşındaki bir meşe ağacı:
Saatte 1.7 kg. oksijen üretiyor. Yani 64 kişinin günlük oksijen ihtiyacını karşılar.
Saatte 2.35 kg. karbondioksit harcar.
Yılda 1 ton tozu süzer.
Güneşli ve sıcak günlerde, 400 litreye kadar su sarfederek çevresini 5 Co serinletir.
Şiddetli ultraviyole ve radyasyondan çevresini korur.
Bir hektarlık orman rüzgar hızını % 50 azaltır.
250 metre genişliğinde orman şeridi, 80 desibel gürültüyü 40 desibele indirir.
Bir metrekare yaprak yüzeyi, saatte 1 gram şeker üretir.
Bir metreküp orman toprağında 100 km. uzunluğunda ağaç kökü bulunur. Bu köklerde toprağın aşınmasını taşınmasını yani toprak erozyonunu önler.
Orman ve ağacın önemini unutmayalım. Ağacı ormanı koruma konusunda görevimiz var. Ağaç dikmek ve herkesi özendirmek noktasında görevimiz var.
Hoşça kalın.
