Yönetim Kurulunda Bulunan Ortağın Başka Bir Şirketten Sigortalı Olarak Bildirimi

5510 sayılı kanun’ da 1.03.2011 tarihinde yapılan değişikliğe kadar önce başlayan sigortalılık türü kesintiye uğrayınca kadar devam ettirilmekteydi. Ancak bu değişiklik ile sigortalılık hallerinin çakışması durumunda kanunun 4. Maddesinin (a) bendi kapsamındaki sigortalılık halinin 4. Maddenin (b) bendi kapsamındaki sigortalılık halinden üstün olduğu ve sigortalılığın 4.maddenin (a) bendi kapsamında tescil edileceği belirtilmiştir.

Buna göre 4-b (bağ-kur) kapsamında sigortalı olan yönetim kurulu üyesi ortaklar 1.03.2011 tarihinden itibaren (ortağı olmadığı) başka bir şirkette hizmet akdi ile (4-a kapsamında) çalışmaya başlarsa, çalışmaya başladığı günün bir gün öncesinden geçerli olmak üzere 4-b (bağ-kur) kapsamındaki sigortalılığı sonlandırılıp, hizmet akdi ile çalışmasının olduğu işyerinden (4-a kapsamında) sigortalı olarak bildirilecektir.

A.Ş. Ortağı olmayan Yönetim kurulu üyelerinin sigortalılığı

Anonim şirket ortağı olmayan yönetim kurulu üyelerinin çalışması hizmet akdi kapsamında değerlendirilemeyeceğinden, vekâlet akdine daha yakın olduğu, ancak vekalet akdinin de 4/a (SSK) sigortalısı olma koşullarını sağlamadığı bilinmelidir. Böylelikle anonim şirket ortağı olmayan yönetim kurulu üyeleri bu sıfatları dolayısıyla 4/a (SSK), 4/b (Bağ - Kur) ve 4/c (Emekli Sandığı) kapsamında sigortalısı olarak değerlendirilemez. Ancak şirket ortağı olmayan yönetim kurulu üyesinin aynı şirket bünyesinde hizmet akdine tabi olarak çalışmasının önünde herhangi bir engel bulunmamakta ve bu kapsamda çalışmaları durumunda 4/a (SSK) sigortalısı olmaları zorunluluk teşkil etmektedir.  Yine Yönetim Kurulu üyesi olmayan A.Ş. ortakları, ortak olduğu şirkette Türk Ticaret Kanunundan kaynaklanmayan bir görev (üretim, personel, muhasebe müdürü vb.) almaları halinde şirket tüzel kişiliği ile aralarında hizmet akdi bulunacağından 4-a kapsamında sigortalı olmaları gerekmektedir.

Kollektif şirketlerin ortakları, adi komandit şirketlerin komandite ve komanditer ortakları, limited şirketlerin ortakları, sermayesi paylara bölünmüş komandit şirketlerin komandite ortakları, donatma iştirakleri ortakları, 4/b (Bağ-Kur) kapsamında sigortalı sayılmaktadır. Dolayısıyla ortağı olduğu şirkete ait işyerinden 4/a (SSK) kapsamında sigortalı olma yasağı bunlar için geçerlidir.

Özellik arz eden örnekler

Şirket ortağı olup Kurumca (4/b) kapsamında tescili yapılmamış olanların, ortağı olduğu şirketten daha sonra veya aynı gün (4/a) kapsamında bildirilmesi

Örnek 1- 17/8/1999 tarihinden itibaren (E) limited şirket ortağı olan ancak, (4/b) kapsamında tescil edilmeyen sigortalı (B), 1/2/2000 tarihinden itibaren ortağı olduğu (E) limited şirketinden (4/a) kapsamında sigortalı bildirilmeye başlanmış ve şirket ortaklığı halen devam etmektedir. Sigortalı (B)’nin (4/a) kapsamında 1/2/2000 tarihinde başlatılan tescil kaydı beyan kabul edilip, (4/b) kapsamında şirket ortağı olduğu 17/8/1999 tarihi itibariyle (4/b) kapsamında sigortalılığı başlatılacak ve (E) limited şirketinden bildirilen (4/a) kapsamındaki hizmet süreleri (4/b) kapsamında hizmet olarak değerlendirilecektir.

       Örnek 2- 1/1/1997 tarihinden itibaren (Z) limited şirket ortağı olan ancak, 4/(b) kapsamında tescil    edilmeyen sigortalı (S), 1/1/2002 tarihinden itibaren ortağı olduğu (Z) limited şirketinden (4/a) kapsamında sigortalı bildirilmeye başlanmış ve bu kapsamda yapılan bildirimler şirket ortaklığının sona erdiği 27/7/2011 tarihine kadar devam etmiştir. Sigortalı (S)’nin (4/a) kapsamında (Z) limited şirketinde 1/1/2002 tarihinde başlatılan tescil kaydı, bildirim olarak kabul edilecek ve 4/10/2000 tarihi itibariyle (4/b) kapsamında sigortalılığı başlatılacaktır. (Z) limited şirketinden 1/1/2002 tarihi itibariyle başlatılan (4/a) kapsamındaki sigortalılık süreleri şirket ortaklığının sona erdiği 27/7/2011 tarihine kadar (4/b) kapsamında hizmet olarak değerlendirilecektir.

Örnek-3: Kanun’un yürürlük tarihinden önce 4/a kapsamında sigortalı olan ve sigortalılığı devam ederken çalıştığı şirketi 03.01.2011 tarihinde kendi ortaklığının bulunduğu başka bir şirkete devredilen sigortalı bu tarihten itibaren 4/a mı, yoksa 4/b kapsamında mı sayılacaktır?

Sigortalı 01.10.2008 tarihinden önce 4/a kapsamında sigortalı çalışırken çalıştığı şirket örneğin eşinin şirketine devredilirse ve devredilen şirketlerin ortaklarından biride bu sigortalı ise, “bu sigortalının sigortalılığı 4/b kapsamında” devam edecektir. Çünkü çalıştığı şirketinin devri Kanun’un yürüklük tarihinden sonra gerçeklemiş ve yürürlük tarihinden sonra Kanun’un 53. madde hükmü gereği sigortalının kendi ortağı olduğu şirkette sigortalı olarak çalışması mümkün olmadığından bu kişinin sigortalılığı 4/b kapsamında devam etmesi gerekmektedir.

Eğer çalıştığı şirket kendinin herhangi bir ortaklığı bulunmadığı şirkete devredilseydi, sigortalı 4/a kapsamında olacaktı. Ancak devredilen şirket kendi ortaklığının bulunduğu bir şirket olduğundan bu sigortalının bu şirkette sigortalı olarak çalışması mümkün değildir. Burada önemli olan diğer bir husus ise bir devrin Kanun’un yürürlük tarihi olan 01.10.2008 tarihinden sonra gerçekleşmesidir

Örnek-4: Şirketi iflas, tasfiye veya münfesih duruma düşen 4/b kapsamında olan şirketin ortağı 4/a kapsamında sigortalı çalışmaya başlarsa sigortalılık durumu nasıl değerlendirilecektir?

5510 sayılı Kanun’un 4. maddenin birinci fıkrasının (b) bendinin (3) numaralı alt bendi kapsamında iflas veya tasfiye durumu ile münfesih duruma düşen şirketlerin ortaklarından 4. maddenin birinci fıkrasının (a) bendi kapsamında çalışmaya başlayan sigortalıların sigortalılıkları çalışmaya başladıkları tarihten bir gün öncesinden 4/b kapsamındaki sigortalılığı sona erdirilecektir

Tüm anlatılanların Özü olarak;

6111 sayılı Kanun ile 5510 sayılı Kanun’un 53. maddesinde yapılan değişiklik ile 01.03.2011 tarihinden itibaren sigortalıların 4. maddenin birinci fıkrasının (a) ve (b) bentlerinde yer alan sigortalılık statüleri ile (c) bendinde yer alan sigortalılık statüsüne aynı anda tabi olacak şekilde çalışmaları halinde öncelikle (c) (Memur) bendi kapsamında, (a) ve (b) bentlerinde yer alan sigortalılık statülerine tabi olacak şekilde çalışmaları halinde ise (a) bendi kapsamındaki sigortalılıkları geçerli sayılacağı düzenlenmiştir. Ancak bu düzenleme kendi ortaklığı bulunan limited şirketinde ortaklarının kendi şirketlerinde çalışmasını sağlayan bir düzenleme olarak algılanmamalıdır. 5510 sayılı Kanun’un 53. maddesinin ikinci fıkrasında Kanun’un 4. maddenin birinci fıkrasının (b) bendi kapsamında sayılanların kendilerine ait veya ortak oldukları işyerlerinden dolayı, 4. maddenin birinci fıkrasının (a) bendi kapsamında sigortalı bildirilemeyeceği açıkça belirtilmiştir. Bu durumun tek istisnası Kanun’un yürürlük tarihi olan 01.10.2008 tarihinde önce SSK’lı olarak kendilerine ait şirketlerde çalışmaya devam edenlerin 4/a’ya tabi sigortalılığı kesintiye uğramaması halinde devam edebilmesidir.