Osman Nevres Yılmazlar
Mikroplastikler
Mikroplastik Nedir. 5 mm.den daha küçük olan ve çevre kirliliğine sebep olan suda çözünmeyen,petrol türevli plastik parçacıklarına verilen isimdir.
Nanoplastikler Nedir. Bir mikrondan küçük plastik parçacıklarına nanoplastik denir.
Mikroplastiklerin Kaynakları Nelerdir.
İnsan aktivitesi olsun olmasın Dünya üzerindeki neredeyse tüm ekosistemlerde görülebilen mikroplastiklerçevreye birincil veya ikincil mikroplatikler olarak salınır. Birincil mikroplastiklerin kaynakları genel olarak bikaç kategoriye ayrılır.Bunlar başlıca;
Yüz temizleyicileri ve kozmetikler,
Basınçlı hava yoluyla püskürtülen aşındırıcılar,
İlaçlar için üretilen vektörler,
İşlenmemiş plastik üretim peletleri.
Birincil mikroplastikler çoğunlukla kanalizasyon yoluyla atıksu arıtma tesislerine oradan da nehir ortamına dahil olurlar. Atıksu arıtma tesisleri mikroplastikleri arıtmada yeterince etkin değildir.
İkincil Mikroplastiklerin Kaynakları .
Büyük plastiklerin zamanla parçalanarak 5 mm. Den küçük boyutlara ufalanmasıyla oluşur.İkincil mikroplastiklere örnek, plastik malzemalarden kopan aşınan parçacıklar, sentetik tekstillerden kopan dökülen lifler,araç lastiği dökümtüleri ve çeşitli plastik partiküllerdir olarak belirtilebilir.
Nanoplastikler küresel öneme sahip kirleticilerden olup,günlük hayatta sıkça kullanılan gıda ürünlerinden insan vücuduna geçebilmektedir.Bu konuyla ilgili yapılan bir çalışmada her demlemede poşet çaylardaki naylon ve polietilen tereftalat (PED) Poşet malzemesinden milyarlarca nanoplastiğin içilen çaya geçtiği gösterilmiştir.
Nanoplastikler çok küçük boyutları nedeniyle hücre zarını geçebilit ve hücrelerin işleyişini etkileyebilir. Bilimsel araştırmalar sonucunda içme sularında, mdye,karides,balık, tuz,şeker,bal gibi yiyeceklerde, soda ve bira gibi ürünlerde mikroplastik tespit edilmştir.
Mikroplastiklerin sağlığa etkiler.
Bilişsel gelişim bozukluklarının ortaya çıkmasında etkileri olabilir,
Obezite ve kanser gibi önemli hastalıkların oluşmasına yol açabilir,
Doğumlarda kusurların ve üreme sorunlarının oluşmasında etkisi olabilir.
Mikroplastiklerin insan vüvudunda ortaya çıkaracağı zararlar henüz tam olarak bilinmiyorsa da; plastiklerin çevreye ve deniz ekolojisine verdiği zararlar bilinmektedir.
Bize düşen öncelikli görevler ise; İlk olarak plastik kullanımını azaltmamız gerekmektedir. İkinci olarak ta plastik geri dönüşümünü sağlamak veya destek vermek.
Hoşça kalın.