Kurban Bayramı hem dini gereklerimizin yerine getirildiği hem de büyük aile sofralarının kurulduğu bizim için çok önemli bir dönem… Ancak dini gerekleri yerine getirirken geleceğimiz olan çocukların bu bayramı doğru şekilde algılamaları ve herhangi bir psikolojik travma yaşamamaları da çok önemli… Bu sebeple sizlere bugün olan yazımda Kurban Bayramı’nın çocuklara nasıl anlatılması gerektiğinden bahsetmek istiyorum.
Çocukların özellikle 7 yaşına kadar kesinlikle maruz bırakılmaması gerekir. Bazı anne ve babalar hem daha fazla benimsemesini sağlamak hem de belki daha kolay olması nedeniyle Kurban Bayramını anlatmaktansa, gösterip çocuklara bu durumu yaşatmayı tercih ediyor. Ancak bu sahnelerin çocukların ruh dünyası üzerinde ciddi zararları olabilir. Çocukların olaylar karşısında verdikleri tepkiler ebeveynlerinin sevgisi, sabrı, hoşgörüsü ve yönlendirmesiyle birlikte olgunlaşmış davranışa dönüşür.
Özellikle 0-7 yaş arasında maruz kaldığı çiğ (kan, acı vermeçekme, öldürme gibi saldırganlık duygularının ilkel bir şekilde dışa vurulduğu) sahneler, tepkilerin uygun ve olgunlaşmış bir davranışa dönüşmesini zorlaştırır. Kurbanın kesildiği sahne de bu temaları hatırlatabilir. Kurban kesimi sahnesi, yetişkin bakışından farklı olarak, çocuk tarafından bir hayvanın öldürüldüğü, kanının akıtıldığı ve zarar verildiği şeklinde algılanır. Bu durum bazı çocuklarda şiddet içerikli davranışları; bazısında ise zarar görme kaygı ve korkularını artırır. Olabildiğince bu gibi sahnelerden uzak kalınması duyguların daha kontrollü bir şekilde yaşanmasına yardımcı olur.
Bazı aileler Kurban Bayramı’yla ilgili daha detaylı ve manevi bilgiler paylaşıyor. Ancak bu durum özellikle 7 yaşına kadarki çocukların kafasını karıştıran bir durum oluyor. Kurban Bayramı temelde dini bir bayramdır. “Hz. İbrahim (A.S) oğlunu kurban edecekken, onun teslimiyetinin mükafatı olarak kurban indirilmişti ve oğlu yerine bu hayvanın kurban edilmesi kendisine emredilmişti.” Ya çocuk aklı bu bilgiden hiçbir şey anlamayacak ya da çocuğun kurban edilme sahnesine odaklanacaktır.
Çocuklar duyduğu ve gördüğü olayların kendi ya da yakınlarının başına da gelebileceği endişesini yaşar. Hayvanın kurban edilmesini gördüklerinde çocuğun kendi ölüm kaygısı tetiklenecektir. Bu nedenle çocuklara daha çok bayramın bütün ailenin birlikte vakit geçirdiği, toplanıp yemek yediği, birbirlerine hediye aldığı yönü yansıtılmalıdır.
Özellikle 7-8 yaşından sonra çocuk yine de merak edip sorarsa; “Büyümek ve gelişmek için yemek yiyoruz. Et de sevdiğimiz yemeklerden. Önceden bir Peygamber varmış. Allah’ı çok severmiş. Allah da onu mükafatlandırmak için Kurban Bayramını hediye etmiş. Biz de bugünü kutlamak için her yıl bir araya gelip, kestiğimiz kurbanın etini ihtiyacı olan kişilerle paylaşıyoruz ve hep beraber yemekler yiyoruz.” Bu şekilde çocuklarımıza gerçeği en güzel hali ile anlatmak hem onlara hem de geleceklerine katkı sağlamış olur.
