Osman Nevres Yılmazlar
Konya Kapalı Havzası Çölleşmeye Aday
Konya Kapalı Havzası ülkemizin 26 havzasından biri olup; Türkiye’nin toplam alanının % 7 sine denk gelen ve yaklaşık 50.000 km2 lik bir alanı kapsamaktadır. Havzada; Konya, Karaman, Aksaray, Niğde Ankara, Nevşehir, Isparta, Antalya İllerine bağlı 39 İlçe bulunmaktadır. Bünyesinde 9 alt havza ve 18 adet yer altı su deposu barındırmaktadır.
Konya Kapalı Havzası Çölleşmeye Adaydır.
Son 40 yılda havzada bulunan Ereğli Akgöl Sazlıkları, Hotamış ,Suğla ,Bolluk, Meke Gölleri, Eşmekaya Sazlıkları, Süleymanhacı Gölü, Güvenç Gölü vb.. sulakalan ve göllerimiz kurumuştur.
Yüzey sularımız kontrollü kullanılmamaktadır. Ülkemizin en büyük tatlısu gölü olan Beyşehir Gölü’nden Konya ve Isparta illeri tarımsal sulama amaçlı olarak aşırı su çekmektedir.
Havzada ekilen sucul bitkiler nedeniyle yüzey sularının yeterli olmaması sebebiyle yeraltı sularımızdan aşırı su çekilmektedir.
Havzadaki su bilançosu her yıl 2 Milyar metreküp ün üzerinde açık vermektedir. Bu hesaplamaya Mavi Tünel Projesi ile Göksu Nehrinden getirilecek 414 Milyon metreküp su dahildir.
Esas unutmamamız gereken Karapınar İlçesi 60 lı yıllarda yoğun rüzgar erozyonu yaşamış ve devletimiz erozyon önleme projesi uygulamıştı. Sonra konu gevşemiş, unutulmuş olup halen Karapınar Bölgesi erozyona maruzdur. Türkiye’nin en az yağış alan 2 yerden biridir. Yanı başındaki Akgöl ve Meke Gölü kurudu. Yer altı su seviyesi aşırı düşmektedir. Yer altı su seviyesinin çok düşmesi nedeniyle bölgede oluşan obruklar son yıllarda çok artmıştır. Köylerin hemen yanında oluşan obruklar korkutan boyutlara ulaşmıştır. Konya Jeoloji Mühendisleri Odası bölgedeki obrukların 650 adede ulaştığını belirterek konuya dikkat çekmekte ve uyarmaktadır.
Önümüzdeki 40 yıl içinde Küresel İklim Değişikliği etkisiyle Konya Kapalı Havzası’nın su varlığında yarı yarıya azalma olacağı bilim insanlarınca öngörülmektedir. Bu çölleşmenin ta kendisidir.
Devlet Olayın Bilincindedir.
Çölleşme ve Erozyonla Mücadele Genel Müdürlüğü’nün açıklamaları aynen şöyle:
*Sulak Alanların % 65 i yitirildi.
*Göller kuruma noktasına geldi.
*Havzada kuraklık şartları egemendir.
*Yer altı Su seviyesi gittikçe düşüyor.
*Taban suyunun düşmesi uzun vadede çölleşme tehlikesini beraberinde getirmektedir.
*Bir çok tür yok olmakta ve toprak çöle dönüşmektedir.
*Emniyet sübabı niteliğindeki dinamik yer altı suyu rezervinden daha fazla su çekilmektedir.
*Yer altı su seviyesi yılda Bir Metreden fazla düşüş göstermektedir.
Çölleşmeyi Önlemek İçin Ne Yapmalı
*Konya Kapalı Havzasının Su Yönetim Planının hazırlanması ve tavizsiz uygulanması,
*Ürün deseninin değiştirilmesi, mısır vb..sucul bitkilerin ekiminin kontrol altına alınması,
*Modern sulama yöntemlerinin kullanılması, bu yöntemin teşvik edilmesi,
*Çok zorunlu haller dışında havzada kuyu açılmasının önlenmesi,
*Kaçak olarak açılan kuyuların kapatılması, kapatılamıyorsa su sayacı bağlanması,
*Kuraklığa dayanıklı bitkilerin üretiminin yaygınlaştırılması,
*Tarımda gelir desteğinin bu bölge için yeniden düzenlenmesi ,
*Hububat ekiminin özellikle teşvik edilmesi,
*Suyun etkin kullanımının sağlanması, su kayıplarının önlenmesi gerekmektedir.
Konya Kapalı Havzası ülkemizin buğday ambarı olup; çölleşmeye Çölleşmeye terk edilmemeli, 2023 yılında ülkemizin buğday ithal ettiği unutulmamalı,gerekli önlemler geç kalmadan alınmalıdır.