(IPCC) “Hükümetlerarası İklim Değişikliği Paneli” 20 Mart’ta altıncı değerlendirme döngüsünü içeren sentez raporunu İsviçre’de basın toplantısı ile duyurdu. Rapor ve değerlendirmeyi 02.04.2023 Tarihli Cumhuriyet Gazetesi’nin Pazar Ekinde Ayça Ceylan’ın köşesinde okudum. Rapordan notlar şöyle:
Gezegen için son çağrı niteliğindeki rapor, atmosferik CO2 (karbon) seviyesinin 2 milyon yıldır bu kadar yüksek olmadığını, 2011-2020 yılları arasında sıcaklığın 1.1 derecenin üzerine çıktığını ve gezegenimizin 125 bin yıldır bu kadar sıcak olmadığını vurguluyor. Rapordaki en önemli noktalardan biri ise “atmosferin, karaların ve okyanusun üzerindeki insan kaynaklı ısınma kesindir” ifadesi ile küresel ısınmanın insan kaynaklı olduğunu tartışmaya kapatmasıdır.
Ülkelere Çağrı yapılıyor.
Rapor net sıfır hedeflerini 2050 ve sonrası için yapan ülkelere sesleniyor ve bu tarihi öne çekip acil eylem planı yapmaya çağırıyor. Çünkü Paris Anlaşması’ndaki 1.5 derecelik eşik ancak böyle korunabilir. Aksi halde dünyamız geri dönülmez bir yola girecek.
1.5 derecelik eşiği yakalayabilmek için 2030 yılında yüzde 40, 2035 yılında yüzde 65, 2040 yılında yüzde 80, 2049 yılında ise yüzde 99 CO2 emisyon azaltımı yapılmalı. Gerekenleri bu zaman dilimlerinde yapmak mali açıdan da daha kârlı olacak. Emisyon azaltımı yukarıdaki programa uygun olarak yapılırsa;hava kalitesini, tarımdaki verimi, sağlık ve refahı, biyoçeşitliliği artırarak insanların ve dünyadaki diğer türlerin yaşamını sürdürmesi sağlayacak.
Raporda Öne Çıkanlar:
- Küresel ısınmanın önüne geçmek için karbon salımı sınırlandırılmalı. Bunun için karbon bütçesinin bir an önce düzenlenmesi ve acilen fosil yakıt yerine yenilenebilir enerji kaynaklarına geçiş yapılması gerekiyor.
- Beslenmede ve gıda atık yönetiminde düşük karbonlu bir yaklaşım benimsenmeli. Böylelikle yoğun bir karbon salımı ortadan kalkmış olacak.
- 2019 yılı itibarıyla küresel sera gazı emisyonlarının yüzde 79’u enerji, ulaşım, sanayi ve barınmadan, yüzde 22’si tarım ve diğer arazi faaliyetlerinden kaynaklanıyor.
- Ülkelerin ulusal katkı beyanlarını uygulama süreçleri şu anki durumuyla sürerse dünyamız yüzyılın sonuna kadar 3.2 santigrat derece ısınacak. 1.5 santigrat derece kritik eşiğini göz önünde bulundurunca bu ısınma miktarı kitlesel bir yok oluş gibi.
Rapordan Öneri ve Uyarılar:
Net sıfır hedeflerini 2050 ve sonrası için yapan ülkelere sesleniliyor ve net sıfır hedeflerini öne çekmeleri ve acil eylem planı yapmaları öneriliyor.
İklim uyum finansmanlarının artırılması ve iklim adaletinin öne çıkarılması ,ülkelerin ulusal katkı payları üç ila altı kat artırılması isteniyor.
Yeşil teknolojilerin artırılmasının gerekliliği vurgulanıyor.
Ülkemiz Ne Yapıyor.
Geçtiğimiz aylarda Mısır’da yapılan COP 27 toplantısında ülkemiz 2038 yılından sonraki 15 yılda fosil yakıt emisyonlarını SIFIR a düşüreceğini beyan etti.
Hoşça kalın.
