Meslek Mensupları ve Mesleki Kamuoyu gider yazılması gerektiği görüşünde
YMM, SMMM, avukat, doktor, mimar, mühendis gibi serbest meslek erbabı, mesleklerini ifa ederken kullandıkları ceket, pantolon, gömlek, ayakkabı vb. dış giyim eşyaları için yaptıkları harcamaların serbest meslek kazancının tespitinde belirli ölçüler dahilinde gider olarak dikkate alabilmeleri lazım görüşündedirler.
Peki, bu konuda Maliye’nin görüşü ne?
Maliye; mesleki faaliyetin ifasında kullanılan takım elbise, ceket, kravat, pantolon, gömlek, ayakkabı gibi dış giyim eşyalarının münhasıran faaliyetin yürütülmesine mahsus olmaması, söz konusu dış giyim eşyalarının iş dışında özel hayatta da kullanılmaya elverişli olması nedeniyle, söz konusu harcamaların serbest meslek kazancının tespitinde gider olarak indirim konusu yapılmasının mümkün olmadığı görüşünde. Yani, Maliye’nin, dış giyim harcamalarının mesleki kazancın tespitinde gider olarak dikkate alınabilmesi için 2 şartı bulunuyor:
Birincisi, dış giyim eşyalarının mesleki faaliyetin yürütülmesine mahsus olması,
ikincisi ise, bunların iş dışında özel hayatta da kullanılmaya elverişli bulunmaması.
Maliye’nin bu görüşü yeni değil, uzun yıllardan bu yana böyle! Bu konuda verdiği çok sayıda özelgesi de bulunuyor. Bu özelgelerin bazısının özeti şu şekilde:
“Mesleki faaliyetinizin ifasında kullandığınızı belirttiğiniz dış giyim eşyalarının münhasıran faaliyetinizin yürütülmesine mahsus olmaması nedeniyle, belirtilen harcamalarınız ile mesleki kazancın elde edilmesi veya idamesi arasında doğrudan bir bağ olduğundan söz edilemeyeceğinden, yapmış olduğunuz takım elbise, gömlek, kravat ve ayakkabı gibi harcamaların, mesleki kazancın tespitinde gider olarak dikkate alınması mümkün değildir.” (GİB. Samsun VDB’nin 17.11.2020 tarihli ve 13649056-120.04.01[2018/ÖZE-24]-E.63571 sayılı Özelgesi).
Bu Konuda son sözü Danıştay söyledi;
Danıştay, Maliye’nin bu uygulamasını onadı!
Danıştay, Maliye’nin YMM, SMMM, avukat, doktor, mimar, mühendis gibi serbest meslek erbabının mesleklerini ifa ederken kullandıkları ceket, pantolon, gömlek, ayakkabı vb. dış giyim eşyaları için yaptıkları harcamaların serbest meslek kazancının (gelir vergisine esas matrah) tespitinde gider olarak dikkate alınamayacağı şeklindeki görüşünü ve uygulamasını onadı.
Söz konusu Kararın özeti şu şekilde:
“Mesleki faaliyetle ilgisi bulunmayan kitap, ceket, pantolon, gömlek, ayakkabı vb. dış giyim eşya alımlarına ilişkin giderler kişisel harcama niteliğinde olduğundan, mesleki kazancın tespitinde indirilecek gider olarak dikkate alınması mümkün bulunmamaktadır.” (Danıştay 4. Dairesi’nin 21.09.2022 tarihli ve E.2022/1525, K.2022/4993 sayılı Kararı).
Bize göre, serbest meslek erbabının mesleklerini ifa ederken kullandıkları ceket, pantolon, gömlek, ayakkabı vb. dış giyim eşyaları için yaptıkları harcamaları, serbest meslek kazancının tespitinde belirli ölçüler dahilinde gider olarak dikkate alabilmeleri lazım. Bu nedenle, Maliye’nin mevcut görüşünü yeniden değerlendirmesinde yarar görüyoruz. Maliye’nin bu şekilde sonradan mükellefler lehine görüş değişikliği yaptığı çok sayıda konu var. Örneğin, mesleki sorumluluk sigortası gibi.
Öte yandan, GVK’nın ticari kazanç ve serbest meslek kazançlarına ilişkin maddelerine (GVK. Mad. 40, 68) bakıldığında, ticari kazancın tespitinde indirilecek giderlerin serbest meslek kazançlarına kıyasla daha geniş tutulduğu görülüyor. Diğer hükümlerinde de, ticari kazançlara daha fazla ayrıcalıklar tanındığı anlaşılıyor. Örneğin, yenileme fonu gibi 3 yıl vergi ertelemesi sağlayan bir düzenlemeden serbest meslek erbabı yararlanamıyor. Bunun haklı ve hukuken geçerli bir nedeni olmadığını düşünüyorum. Serbest meslek erbabı aleyhine olan bu düzenlemelerden oluşan örnekleri çoğaltmak mümkün (Azalan bakiyeler usulüyle amortisman, şüpheli alacak, yeniden değerleme vb.). Bize göre, GVK’nın serbest meslek kazancına ilişkin hükümleri yeniden ele alınmalı ve yazılmalı, indirilecek giderler başta olmak üzere, tahsilat esası (ki biz serbest meslek kazançlarında isteğe bağlı tahakkuk esasına geçilebilmesini öneriyoruz) ve yararlanamadıkları vergi avantajı sağlayan diğer düzenlemeler gözden geçirilmeli ve bunlardan serbest meslek erbabının da yararlanması sağlanmalı.
