Sigortalı işten ayrılış bildirgesinin yasal süresi geçtikten sonra verilmesi halinde asgari ücretin onda biri oranında idari para cezası uygulanmaktadır. Bugün için geçerli olan asgari ücret tutarı üzerinden hesaplanan 20.002,50*%10 = 2.000.- TL olarak hesaplanmaktadır.
Buna ilişkin kanuni düzenleme
KURUMCA VERİLECEK İDARÎ PARA CEZALARI
MADDE 102- (Değişik: 17/4/2008-5754/60 md.)
j) (Ek: 18/2/2009-5838/4 md.; Değişik: 1/3/2012-6283/3 md.) 9 uncu maddesinin birinci fıkrasının (a) bendine göre sigortalılığı sona erenlere ilişkin bildirim ile süresi içinde ya da Kurumca belirlenen şekle ve usule uygun olarak yapmayanlar veya Kurumca internet, elektronik veya benzeri ortamda göndermekle zorunlu tutulduğu halde anılan ortamda göndermeyenler hakkında, bir takvim ayında işlenen bu fiillerden dolayı tutmakla yükümlü bulunulan defter ve belgelerin ibraz edilmemesi nedeniyle verilmesi gereken ceza tutarını aşmamak kaydıyla her bir sigortalı veya sandık iştirakçisi için asgari ücretin onda biri tutarında idari para cezası uygulanır
İşten ayrılış bildirgesinin ilgililerce kendiliğinden 30 gün içinde verilmesi ve söz konusu cezaların ilgililerce, yapılacak tebligat tarihini takip eden günden itibaren 15 gün içinde ödenmesi halinde, öngörülen cezalar dörtte bir oranına karşılık gelen tutar üzerinden uygulanır.
Kurumca verilecek idari para cezaları
MADDE 102- (Değişik: 17/4/2008-5754/60 md.)
n) (Ek: 15/7/2016-6728/51 md.) Mahkeme kararına, Kurumun denetim ve kontrol ile görevlendirilmiş memurlarınca yapılan tespitler veya diğer kamu idarelerinin denetim elemanlarınca kendi mevzuatları gereğince yapacakları soruşturma, denetim ve incelemelere ya da kamu idarelerinden alınan belgelere istinaden düzenlenenler hariç olmak üzere, bildirgenin veya belgenin yasal süresi geçtikten sonra ilgililerce kendiliğinden 30 gün içinde verilmesi ve söz konusu cezaların ilgililerce, yapılacak tebligat tarihini takip eden günden itibaren 15 gün içinde ödenmesi halinde, bu maddenin birinci fıkrasının (a), (b), (g), (h) ve (j) bentlerinde öngörülen cezalar dörtte bir oranına karşılık gelen tutar üzerinden uygulanır.
2.000.- TL tutarındaki ceza’nın ¼’ü uygulandığından ceza 500.- TL’na düşmektedir.
İdari para cezalarının, Kuruma itiraz edilmeden veya yargı yoluna başvurulmadan önce tebliğ tarihinden itibaren on beş gün içinde peşin ödenmesi halinde, bu defa ceza tutarının dörtte üçü tahsil edilir.
Kurumca verilecek idari para cezaları
MADDE 102- (Değişik: 17/4/2008-5754-60 md.)
n) İdarî para cezalarının, Kuruma itiraz edilmeden veya yargı yoluna başvurulmadan önce tebliğ tarihinden itibaren onbeş gün içinde peşin ödenmesi halinde, bunun dörtte üçü tahsil edilir. İdari para cezasının 15 günlük süre içinde ödenmesi ile ceza %25 indirim ile 375.- TL olarak ödenmektedir.
Uygulamada, bazı meslek mensuplarınca yasal süresinde verilmesi unutulan işten ayrılış bildirgelerinden dolayı idari para cezası ile karşılaşmamak için olayın fark edildiği tarihten geriye dönük on günlük süre içinde çıkış işlemini yapabilmek adına gerçek dışı ücretsiz izin talebi oluşturdukları veya puantaj yapıp çalışana ücret tahakkuk ettirdiklerine sıkça rastlanılmaktadır. Bu durumun işverene risk ve ek maliyete neden olduğu kuşkusuzdur.
Kaldı ki, böyle bir davranış, asgari ücretin %1,86 tutarına denk gelen bu cezayı ödememek için çalışanın bilgisi dışında belge düzenlenmesi ve imza taklit edilmesi vb yola başvurulması anlamına geleceğinden, TCK m.207 uyarınca özel belgede sahtecilik suçunu oluşturabilecektir.
Ayrıca kayıt dışı sigortalı çalıştırıldığında olduğu gibi sahte sigortalılık tespitinde de o yıla ait asgari ücret desteklerinin geri alınacağı unutulmamalıdır.
5510 sayılı Kanun Geçici Madde 101 ''denetim ve kontrolle görevli memurlarca yapılan soruşturma ve incelemelerde; çalıştırılan kişilerin sigortalı olarak bildirilmediği veya bildirilen sigortalının fiilen çalıştırılmadığı durumlarının tespit edilmesi, hâllerinde bu maddeye ilişkin hükümler uygulanmaz''
Bu bakımdan gerek gerçeğe aykırı belge düzenlenmemesi, gerekse çalışanlar ve kurumla ileride ihtilaf yaşanmaması için işten ayrılış bildirgelerinin, cüz’i miktarda idari para cezası ödenmesi tercih edilerek gerçek işten ayrılış tarihine itibar edilmek suretiyle işlem yapılmasını tavsiye etmekteyiz.
