Mehmet Ali Mızırak
İşçiye şehir dışı görevlendirmesi
İşveren işçisini iş gereği şehir dışında görevlendirmesi, çalışma hayatında rastlanabilen durumlardandır. Bazen işçinin görevinin niteliği gereği şehir dışına geçici olarak çıkması mümkünken, bazen de sabit bir işi olan işçiye şehir dışı görevi verilebilir. Peki işçi her halde ve şartta şehir dışında görevlendirilebilir mi?
İş Kanunu ne diyor?
Bu konuda İş Kanununda net bir hüküm bulunmamaktadır. İşçinin şehir dışında görevlendirilemeyeceği ya da böyle bir görevlendirmeyi işçinin her halde kabul etmesi gerektiğine dair bir hükme İş Kanununda rastlayamayız. O halde genel hükümler çerçevesinde bir sonuca varmamız gerekir. İşçinin temel görevi, kendisine iş sözleşmesiyle verilen görevleri yerine getirmekten ibarettir. İşveren de bunun karşılığında ona ücret ödemek zorundadır. Bu durumda bakılması gereken yer, iş sözleşmesidir.
İş sözleşmesinde hangi hükümler var?
Bir iş sözleşmesinde bulunması gereken en temel husus, işçinin görevi ve unvanıdır. O halde ilk olarak işçinin görevine bakılması gerekir. Bu görev, niteliği gereği zaten il dışı seyahatleri gerektiren bir görevse, işçi elbette şehir dışı görevlendirmeyi kabul etmek zorundadır. Örneğin bir ilaç mümessili ya da pazarlamacının şehir dışında görevlendirilmesini normal kabul etmek gerekir.
Gelelim diğer çalışanlara. Bu ister bir market çalışanı olsun, isterse bir fabrikada üretim işçisi; bakılması gereken yer, iş sözleşmesinde işçinin görev yerine ilişkin hükümlerin olduğu bölümdür. Burada eğer işçinin, işverenin gösterdiği her hangi bir yerde ya da şubede görev yapmayı kabul ettiğine veya işveren tarafından yapılacak her türlü geçici görevlendirmeyi peşinen kabul ettiğine dair hükümler varsa, işçi geçici görevlendirmeyi kabul etmek zorundadır.
İşverenin yönetim hakkının kapsamı, işçilerin çalışma yerlerinin değiştirilmesini de kapsar. İş sözleşmesinde; işçinin geçici görevlendirmeyi ya da görev/yer değişikliğini peşinen kabul ettiğine dair bir hüküm bulunması halinde, işçi geçici görevlendirmeyi reddedemez. İster aynı şehirde olsun, isterse başka bir şehirde; işçi bu tip bir geçici görevlendirmeyi kabul etmek zorundadır.
Ancak iş sözleşmesinde böyle bir hüküm yoksa ve işçinin görev tanımı da doğal olarak böyle bir görevlendirmeyi kapsamıyorsa, işçinin geçici görevle başka bir şubede ya da şehirde görevlendirilmesi mümkün değildir. Bu ancak, işçinin ayrıca onayının alınmasıyla mümkün olur.
İşçisini seminer, eğitim, kontrol vb. görevler için geçici görevle başka bir yere gönderen işveren işçisinin dışarıda geçirdiği gün oranınca ya her gün için 6245 sayılı Harcırah Kanununa göre harcırah verecek veya bu çalışmanın tamamını çalışma süresinden sayıp fazla mesai vs. ödeyecektir. Bu iki yoldan birini uygulamadığı takdirde yani ne harcırah verip ne de çalışma süresinden saymadığı takdirde sorumlu olacaktır.