Muhammed Mustafa Çetinkaya
Gençler Ne Yapacak?
Üniversite sınav dönemi yaklaşırken gençlerimizi bir heyecan ve sorumluluk kaplıyor. Bu heyecanın yanı sıra dilediği üniversiteyi kazanamazsa ne gibi bir yol izleyeceklerini düşünen gençlerimiz var. Tam olarak bugün bu düşüncede olan gençlerim için bir yazı yazmak istiyorum. Bu gençler ne yapacak? Mezun kalmak ne demek? Mezuna kalmak hata mıdır? Sizlere bu soruların cevaplarını vermeye çalışacağım.
Mezuna Kalmak Ne Demek?
Mezuna kalmak, kişinin pratik, profesyonel ve kişisel farkındalığını derinleştirmek için genellikle liseden sonra ve kariyer öncesi dönemi kapsayan deneysel öğrenme yılı olarak tanımlanabilir. Ara yıl veya mezun kalma olarak bilinen sınav öncesi veya sonrasındaki boşluk dönemi, genellikle öğrencinin hedeflediği bölüm için üniversite sınavından istediği puanı alamadığı durumlarda, seyahat durumlarında veya kişisel gelişim etkinliklerine katılma amaçlı eğitim dönemine bir yıl veya daha fazla süre verilen aradır. Bu süre zarfında öğrenciler çeşitli dönemsel özel eğitim programları, yeni bir çalışma düzenine yönelik yapılacak rehberlik programları veya meslek eğitim organizasyonlarına katılabilir. Bu eğitim programlarında kişi yeni bir çalışma planı, üniversite eğitimine yönelik destek çalışmaları veya rehberlik programlarıyla desteklenen TYT/AYT sınavlarına hazırlık yapabilir. Mezuna kalmanın temel amacı öğrencinin kendini anlama, dünya görüşünü genişletme, akademik deneyimler için yeni çalışma ve hazırlanma yöntemleri geliştirme ve uygulama gibi ortak ihtiyaçları üzerine kurulur. Mezuna kalınan yıl boyunca öğrenciler üniversiteye başlamadan hemen önce deneyim ve olgunluklarını artırabilecekleri farklı alanları keşfedebilir ve bunlar üzerine yoğunlaşma şansı elde edebilir. Bu dönemin amacı kişiye takip etmek istediği yol hakkında bilinçli bir seçim yapması için gerekli zamanı ve akademik yetkinliği vermesidir.
Mezuna Kalmak Mantıklı Mı?
Lise eğitiminiz sona erdiğinde verilecek kritik kararlardan birisi de doğrudan üniversiteye gitmeniz mi yoksa mezuna kalmanız mı gerektiğidir. Lise derecenizi elde ettikten sonra yeni bir eğitim dönemine girmeden önce mezuna kalmanızın yeni eğitim hayatınızı ve seçimlerinizi etkileyecek önemli birkaç nedeni olabilir. Bu dönem farklı eğitim fırsatlarını değerlendirme ve alanınızla ilgili programları takip etme yolunda atacağınız ilk adım olabilir. Bu süre içerisinde acele etmeden ne yapmak istediğinizi anlamak için daha fazla zamana sahip olabilir ve kariyer planlarınızı tekrar gözden geçirebilirsiniz. Bağımsızlığa atacağınız bu ilk adıma dingin bir zihin ve destek alınarak oluşturulan doğru kariyer planlarıyla başlamak üniversite tercihlerinizin daha yerinde olabileceği ve puanlarınızın daha yüksek seyredeceği bir döneme girmenize yardımcı olabilir. Mezuna kaldığınız dönem boyunca kariyer hedeflerinizi gözden geçirebilir, kendinize yeni bir rota çizebilir ve bu doğrultuda öğrenim becerilerinizi geliştirebilirsiniz.
Mezuna Kalmak Ne Kaybettirir?
Üniversite öncesinde eğitime verilecek aranın süresi ve amacı kişiye göre değişkenlik gösterir. Bazı öğrenciler yeni eğitim dönemine başlamadan önce doğru tercihler yapmak, hedefindeki puana ulaşmak ve bu yolda planlamalar yapmak için mezun kalmayı tercih etse de bu karar herkes için aynı anlama gelmeyebilir. Bazıları bu ara sonunda ders çalışma ivmesini kaybettiğini hissedebilir veya hayatlarının bu aşamasını son derece zorlayıcı bulabilir. Bu durumlar büyük ölçüde 1 sene mezuna kalmak için oluşan beklentiniz ve yapabileceklerinizin kapasitesine bağlıdır. Bu süreç içinde kaybedeceklerinizle ilgili endişeleriniz varsa bunun anlaşılabilir olduğunun farkına varmanız gerekir. Mezuna kalma kararınızı kesinleştirmeden önce olumlu/olumsuz yönleri değerlendirip bu endişelerinizi daha kesin yargılara ve mantıklı kararlara dönüştürebilirsiniz. Mezuna kalma gibi bir planınız varsa şimdiden bu süreci nasıl değerlendirebileceğinizin planını yapmak kaybetme endişenizi ortadan kaldırmanın bir diğer yoludur.
Mezuna Kalmanın Avantajları Neler?
Kendine güveni ve bağımsızlığı artırmak
Bu süreç boyunca tanıştığınız insanlarla etkileşim halinde olmak ve ilişkiler kurmak öz güveninizi artırmanın bir yoludur. Artan öz güven sayesinde kariyer planlarınızda bir adım önde olmanız mümkün. Seyahatlerinizi bireysel olarak ayarlamak ve bütçe kontrolü yapmayı öğrenmek, eğitim planlarınızı önceliklerinize göre yapmak bağımsızlığa atacağınız önemli adımlar arasındadır.
Kültürel farkındalığı artırmak
Bu dönemde seyahat imkanı da bulursanız farklı kültürlerden insanlarla bir arada yaşamak veya çalışmak, dünya görüşünüzü genişletebileceği gibi küresel arkadaş ağınızı artırarak farklı kariyer planları oluşturmanıza da yardımcı olabilir. Farklı kişilerden dinleyeceğiniz iş deneyimleri veya önerilerle planlarınızı daha geniş kapsamlı hale getirebilirsiniz.
Yeni bir zanaat öğrenmek
Denemek istediğiniz fakat bir türlü vakit ayıramadığınız beceri veya hobi alanları varsa bu süre boyunca çalışmalarınızdan kalan boş vakitleri değerlendirmenin keyifli bir yolu olarak yeni deneyimlere vakit ayırabilirsiniz. Zihnin dinlenmesine yardımcı olan bu aktiviteler aynı zamanda ufkunuzun genişlemesini sağlayarak farklı seçenekleri görmenize, mezuna kalmak psikolojisi ile baş etmenize ve bu seçenekleri doğru bir bakış açısıyla değerlendirmenize yardımcı olur.
Mezuna Kalmanın Dezavantajları Neler?
Planları uygulamak zor olabilir
Mezuna kaldığınız yıl için planladığınız şeyleri aktif olarak gerçekleştiremediğiniz takdirde boşluk hissi yaşamanız olasıdır. Bunu önlemek için bu süre boyunca neyi başarmak istediğinizi detaylandıran bir plan oluşturabilir, böylelikle daha düzenli ve hevesli bir şekilde ilerleyebilirsiniz.
Akranlarınla kıyaslamaya neden olabilir
Mezuna kaldığınız yıldan sonra başladığınız ilk yıl sizden yaşça küçük insanlarla aynı sınıfta eğitim almanız gerekebilir. Sınıfta yaş olarak en büyük kişi siz olabilirsiniz. Birçok kişi için bu durum sorun yaratmasa da kurulacak ilişkilerde sorunlar yaşanması da olasıdır. Yine de zamanla artan mezuna kalma sayılarına bakıldığında üniversiteye başlama yaş ortalamalarının gün geçtikçe yükseldiğinden söz edilebilir.
Dikkat dağınıklığı oluşabilir
Kendinizi bulabileceğiniz heyecan verici yerleri keşfetmek, becerilerinizi geliştirmek ve kendiniz hakkında bir şeyler öğrenmek yerine zamanınızı yalnızca tatil yaparak geçirmeyi seçebilirsiniz. Bu sürecin tadını çıkarmak oldukça normal olsa da amacınız yalnızca kafa dağıtmak ve eğlenmekse bir yıl sonunda sınavdan aldığınız sonuç sizi hayal kırıklığına uğratabilir.