14.Kasım.2023 Tarihli ve Konya’nın Sesi Gazetesi’nde yayımlanan “Gezegensel Sınırlar Ne Durumda” başlıklı yazımızda; Çevre açısından gezegensel sınırların ne durumda olduğunu incelemiş ve gezegensel 9 adet sınırdan 6 adedinin aşıldığını yazmıştık.
Bu yazımızda 2023 yılı sonu itibariyle gezegensel çevre olayları nasıl gelişti. Olumsuz gelişmeler nelerdir ? Olumlu gelişmeler nelerdir ? bunları incelemeye çalışacağız.
Gezegensel Olumsuz Gelişmeler:
*Su ekonomisi üzerine küresel komisyon tarafından yayımlanan rapora göre; Küresel ölçekte gereksinim duyulan tatlı su ihtiyacı, 2030 yılına kadar Dünya kaynakları kapasitesini yüzde kırk aşması bekleniyor. Tatlı su ihtiyacı konusu ülkelerin ve B.M. nin en önemli konusudur.
*Uluslararası afet veritabanı’na göre 1970 li yıllarda Dünya’da 100 civarında afet olayı gözlenirken, son 20 yılda ise, yıllık olarak 400 afet olayı görülüyor.
*Uluslararası Enerji Ajansı’nın “Yıllık Kömür Piyasası Raporu” na göre küresel kömür talebinin 2023 yılında tüm zamanların en yüksek seviyesine ulaştığı belirtilerek, 2024 ten itibaren dünya genelinde kömür talebinin azalması yönünde bir eğilim olacağı vurgulanıyor.
*Hükümetlerarası İklim Değişikliği Paneli (IPCC) Raporu; İklim krizi yoktur, dır kaynaklı değildir iddialarını boşa çıkardı. 2023 yılı itibariyle “atmosfer, karalar ve okyanuslar üzerindeki insan kaynaklı ısınma kesindir” tespiti bu tartışmaya son vermiştir.
*Dünya’da bir milyar çocuk yüksek iklim krizi altında olup; Bu çocuklar su ve sanitasyon, sağlık, gıda ve eğitim gibi temel haklarından yararlanamıyorlar.
*BAE’de bu yıl yapılan COP28’de iklim değişikliğinin yol açtığı kayıp ve hasarlarla savaşan ülkelerin kayıp ve hasarlarının telafi edilmesine yardımcı olacak bir fonun yaşama geçirilmesi konusunda anlaşmaya varıldı. Söz konusu fona, yani toplanan paranın yönetimini ise dört yıl boyunca Dünya Bankası yapacak. Fonun daha ilk günden oluşturulmuş olması elbette iklim değişikliği ile mücadelede olumlu bir adım.
Çevre ve İklim Değişikliğinde Olumlu Gelişmeler:
*- Avrupa Yeşil Mutabakatı’nın önemli bir parçasını oluşturan Sınırda Karbon Düzenleme Mekanizması Tüzüğü’nün (SKDM) geçiş dönemi 1 Ekim 2023’te başladı. Dünyanın ilk büyük karbon piyasasını oluşturan bu mekanizma ile AB’nin 2030 ile 2050 arasında sera gazı hedeflerine ulaşabilmesi ve buna ek olarak diğer ülkelerde de yeşil dönüşüme katkı sunmak üzere çok ciddi bir fon ayrılmış durumdadır, Bu fon ile AB üreticilerinin rekabetçiliğini korumak hedefleniyor.
*- Sürdürülebilir turizm sektöründe küresel ölçekte olumlu gelişmeler yaşandı. Sürdürülebilir turizm deyip geçmeyin çünkü turizm dünyadaki yıllık karbon salınımının yüzde 8’inden sorumlu. Ülkemizde 2023’ün sonuna kadar işletmelerin sürdürülebilir turizm belgeleme programının birinci aşamasını tamamlamış olmaları gerekli.
*- Yavaş moda yükselişte. Giyim sektörü raporlarına göre toplam ikinci el pazarının hacminin 2029 yılına kadar 80 milyar ABD dolarına ulaşarak hızlı modanın neredeyse iki katına çıkacağı öngörülüyor.
*- Ülkemiz için iyi gelişme; 24 Aralık 2023 günü üretilen elektriğin yüzde 52’si yenilenebilir enerji kaynaklarından üretildi.
* Geçen haftaki yazımızda belirttiğimiz “iklim istifası” olarak çevrilebilecek kavram özellikle Y ve Z kuşağı tarafından benimsenmiş durumda. Bir Linkedln anketine göre katılımcıların yüzde 39’u yeni bir iş ararken iklim değişikliğiyle mücadele eden bir şirkete öncelik vermenin ana ölçütleri olduğunu belirtti. Aynı araştırmaya göre “yeşil meslekler” Dünya çapında öne çıkmaya başladı.
* Ekosistem restorasyonu 2023 yılı boyunca sıkça konuşulan ve aynı zamanda adımların atıldığı bir yaklaşım oldu. Şirketler çevre ve iklim değişikliği konusunda açılımlar yaptılar.
Hoşça kalın.
