Türk Vergi Sisteminde sporcuların vergilendirilmesi, diğer ücret gelirinin vergilendirilmesinden ayrı tutularak 193 sayılı GVK’ nın Geçici 72. Maddesi ile düzenlenmiştir. İlgili maddede 7194 sayılı Kanun ile değişiklik yapılmadan önce;
Sporculara yapılan ücret ve ücret sayılan ödemelerden;
a) Lig usulüne tabi spor dallarında;
1) En üst ligdekiler için % 15,
2) En üst altı ligdekiler için % 10,
3) Diğer liglerdekiler için % 5,
b) Lig usulüne tabi olmayan spor dallarındaki sporculara yapılan ödemeler ile milli sporculara uluslararası müsabakalara katılmaları karşılığında yapılan ödemelerden % 5 oranında yapılacak tevkifat ile gelir vergisi tahakkuk ettirilmekte ve sporcular için ayrıca beyanname verme zorunluluğu olmayıp tevkifat uygulaması nihai bir vergilendirmeydi.
Ancak, 7194 sayılı Kanun ile getirilen düzenleme ile “en üst liglerde” faaliyet gösteren sporcular için gelir vergisi stopaj oranı % 15’ten % 20’ ye çıkarılmış ve ayrıca ödenen ücret toplamının belirli tutarı (2022 yılı için 880.000-TL) aşması durumunda sporcular için yıllık gelir vergisi beyannamesi verme yükümlülüğü getirilmiştir. Yıllık beyanname verilmesi durumunda ise beyan edilen bu gelirler üzerinden hesaplanan gelir vergisinden, kulüplerce vergi dairesine ödenmiş olması şartıyla, kesilen vergilerin mahsup edileceği hüküm altına alınmıştır.
Yıllık gelir vergisi beyannamesi verme zorunluluğu olan sporcular, takvim yılı bazında elde ettikleri brüt ücretleri üzerinden, kulüpleri tarafından tahakkuk anında kesilerek vergi dairesine ödenen % 20 stopaj tutarını mahsup edecekler ve kalan tutarı vergi dairesine ödeyeceklerdir.
Örnek;
F Spor Kulübü 2022 yılı içerisinde sözleşme düzenlediği sporcu M.B. ‘ye brüt 4 milyon TL ücret ödemiştir. F Spor Kulübü ödediği brüt tutar üzerinden % 20 oranında kestiği stopaj tutarı olan 800 BİN TL’yi vergi dairesine ödemiştir.
Sporcu M.B.ise Mart/2023 döneminde vereceği yıllık gelir vergisi beyannamesinde beyan edeceği 4 milyon TL ücret tutarı üzerinden tahakkuk eden yaklaşık (en üst vergi dilimine girdiği kabulüyle - % 40) 1,6 milyon TL vergiden, kulüp tarafından ödenen 800 BİN TL’yi mahsup edecek ve fark 800 BİN TL’ yi vergiyi vergi dairesine ödeyecektir.
Yabancı Sporcuların Vergilendirilmesi
Yabancı sporcular için GVK’da yer alan mükellefiyet müessesi devreye girecek, dar/tam mükellefiyet kapsamında değerlendirilecektir. GVK’nın 3. maddesinde; Türkiye’de yerleşmiş olanlar ve resmi daire ve müesseselere veya merkezi Türkiye’de bulunan teşekkül ve teşebbüslere bağlı olup adı geçen daire, müessese, teşekkül ve teşebbüslerin işleri dolayısıyla yabancı memleketlerde oturan Türk vatandaşları tam mükelleftir. Tam mükellef gerçek kişiler, Türkiye içinde ve dışında elde ettikleri kazançlarla iratların tamamı üzerinden vergilendirilirler. GVK’nın dar mükellefiyetle ilgili 6. maddesi,
Türkiye’de yerleşmiş olmayan gerçek kişilerin sadece Türkiye’de elde ettikleri kazanç ve iratlar üzerinden vergilendirileceği hükmündedir. Dar mükellefiyette ücretliler bakımından kazancı Türkiye’de elde edilmiş olması, hizmetin Türkiye’de ifa edilmiş veya edilmekte olması veya Türkiye’de değerlendirilmesi şartına bağlanmıştır. Buna göre bir değerlendirme yapıldığında, yabancı uyruklu bir sporcunun vergilendirilmesinde, tam mükellefiyeti belirleyen GVK’nın 3, 4, 5. maddelerindeki özellikleri sağlayıp sağlamadıklarına bakılmalıdır. Yabancı bir sporcu bir takvim yılı içinde 6 aydan fazla Türkiye’de bulunuyor ise elde ettikleri gelirler açısından, tam mükellef olurlar. GVK’da sayılan tam mükellefiyet özelliklerini taşımayan yabancı uyruklu sporcular ise spor faaliyetinden ötürü Türkiye’de gelir elde etmeleri halinde dar mükellef olurlar ve yalnızca Türkiye’de elde ettikleri gelirleri kapsamında vergilendirilirler.
