Mehmet Ali Mızırak
İşsizlik Maaşı Nedir?
Bir İşyerinde Hizmet akdi ile çalışmakta iken istek, yetenek, sağlık ve yeterliliği olmasına rağmen, herhangi bir kasıt unsuru bulunmaksızın işini kaybeden sigortalıların işlerini kaybetmeleri nedeniyle uğramış oldukları gelir kaybının bir süre ve belirli bir ölçüde karşılayan geçici destek işsizlik sigortası olarak adlandırılmaktadır
İşsizlik maaş başvurusu nereye yapılır?
Türkiye İş Kurumu’ndan ya da İşkur sitesi üzerinden müracaat edilebilir. Kişi iş sözleşmesinin feshinden sonra 30 gün içinde İŞKUR’a başvurmalıdır. Başvurusunu kuruma gidip yapabileceği gibi, İŞKUR’un sitesinden, e-devletten de yapabilir. 30 gün içinde başvurulmaması için mücbir sebepler geçerli olarak kabul edilebilir fakat mücbir sebepler dışında 30 gün içinde başvurulmaması halinde başvuru için 30 günün dışındaki her süre için hak sahibi olduğu süreden düşülüyor.
Elektronik ortamda E-Devlet üzerinden başvuranlar başvuru adresi https://www.turkiye.gov.tr/issizlik-odenegi-basvurusu ‘dir. E-Devlet üzerinden başvuranların İŞKUR’a ayrı bir belge teslim etmelerine gerek yoktur.
İŞKUR’a elden başvurarak işsizlik maaşından faydalanmak isteyenlerin ise nüfus kâğıdı, işten ayrılış bildirgesi ve işsizlik maaşı dilekçesi ile şahsen başvurmaları gerekmektedir
İşsizlik Maaşında Başvuru Şartları Nelerdir?
İşsizlik sigortası kapsamında işsizlik maaşı almak isteyen işçinin;
Kendi istek ve kusuru olmaksızın işini kaybetmiş olması,
Son 3 yıl içinde en az 600 gün işsizlik sigorta priminin ödenmiş olması,
İşten ayrılmadan önceki son 120 gün hizmet akdine tabi çalışmış olması,
Gerekmektedir.
Not: 7161 sayılı torba kanun ile hizmet akdinin sona ermesinden önceki 120 gün kesintisiz “prim ödeyerek sürekli çalışmış” olma şartı “hizmet akdine tabi” olma şeklinde değiştirilmiştir.
Yapılan düzenleme ile birlikte eksik günleri nedeniyle 120 gün kesintisiz prim ödeme gününe sahip olması şartının yarattığı mağduriyetin de önüne geçilmiş oldu.
İşsizlik Maaşı Nasıl Hesaplanır?
Sigortalı işsizler işsizlik ödeneğine hak kazandıkları andan itibaren son 3 yıla göre yatırılan işsizlik prim günleri ile değişkenlik gösteren sürelerde işsizlik maaşı alırlar. Kişilerin işsizlik ödeneği son dört (4) aylık prime esas kazanç aylık ortalamasına göre değişmekte olup maaş hesaplama sistemi ve ortalama brüt kazancın üzerinden örnek işsizlik maaşı hesaplaması aşağıdaki gibidir;
Son Dört (4) Aylık Prime Esas Kazancın Aylık Ortalaması
Brüt Aylık İşsizlik Maaşı
Damga Vergisi
Net Aylık İşsizlik Maaşı
(a)
(b) = (a) * %40
(c) = (b) *%0,759
(d) = (b) – (c)
20.002,50 TL (Asgari Ücret)
8.001
60,73
7.940,27
40.005 TL (Asgari Ücret)
16.002
121,46
15.880,54
İşsizlik Maaşı Kaç Ay Alınır?
Sigortalı olarak çalışmakta iken işsiz kalan işçinin işsizlik ödeneğini almaya hak kazanması halinde sigortalı işsizin ne kadar süre işsizlik maaşı alacağı ise son 3 yıl içerisinde ödenen işsizlik prim süresine göre değişmektedir.
Son 3 Yıl İçerisinde Yatırılan İşsizlik Prim Günü
İşsizlik Maaşı Alınacak Gün Sayısı
600
180 (6 Ay)
900
240 (8 Ay)
1080
300 (10 Ay)
İşsizlik Maaşı Alma Kodları Nedir?
Sigortalının işsizlik sigortasından faydalanması için en önemli şart kendi istek ve kusuru dışında işini kaybetmiş olmasıdır. Bu nedenle sigortalılar işten çıkarıldıklarında çıkarılma neden olarak gösterilen kodlar burada önem taşımaktadır. Sigortalılar aşağıdaki kodlardan biri ile çıkış verilmesi durumunda işsizlik maaşı alabilirler;
Fesih Kodu
SGK Fesih Nedeni
04
Belirsiz süreli iş sözleşmesinin işveren tarafından haklı sebep bildirilmeden feshi
05
Belirli süreli iş sözleşmesinin sona ermesi
12
Askerlik
15
Toplu işçi çıkarma
17
İşyerinin kapanması
18
İşin sona ermesi
23
İşçi tarafından zorunlu nedenle fesih
24
İşçi tarafından sağlık nedeniyle fesih
25
İşçi tarafından işverenin ahlak ve iyi niyet kurallarına aykırı davranışı nedeni ile fesih
27
İşveren tarafından zorunlu nedenlerle ve tutukluluk nedeniyle fesih
28
İşveren tarafından sağlık nedeni ile fesih
31
Borçlar Kanunu, Sendikalar Kanunu, Grev ve Lokavt Kanunu kapsamında kendi istek ve kusuru dışında fesih
32
4046 sayılı Kanunun 21. maddesine göre özelleştirme nedeni ile fesih
33
Gazeteci tarafından sözleşmenin feshi
34
İşyerinin devri, işin veya işyerinin niteliğinin değişmesi nedeniyle fesih