Mehmet Ali Mızırak
Huzur Hakkının Vergi ve Sgk Karşısındaki Durumu
Şirket ortakları, şirket müdürleri ve yönetim kurulu üyelerinin kanunen belli sorumluluk ve yükümlüleri vardır. Huzur Hakkı, bu kişilerin sorumluluk ve yükümlülükleri nedeni ile karşılaşabilecekleri riskleri azaltmak amacıyla belirlenen maddi karşılıktır.
Eğer Anonim veya Limited Şirket sahibiyseniz şirketinizden 2024 senesi için her ay asgari ücretin net tutarı olan 17.002,13 TL’yi ekstra bir vergi yükü olmadan alabilirsiniz. Gelir Vergisi Kanunun 61’inci maddesine göre ise huzur hakkı bir ücret ödemesidir. Huzur hakkı ücret ödemesi kapsamında olduğu için SGK Primi, Gelir Vergisi ve Damga Vergisi’ne tabi olması gerekmektedir. 7349 sayılı kanunla 2022 yılının başından itibaren ücret gelirlerinin asgari ücrete isabet eden kısmı gelir vergisi ve damga vergisinden istisna tutulmuştur. Bu durumda huzur hakkı kapsamında yapılacak ödemelerin 2024 yılı için 17.002,13 TL’si gelir vergisi ve damga vergisinden istisna olacaktır.
Sosyal Güvenlik Mevzuatı Açısından ise; 5510 sayılı Sosyal Sigortalar ve Genel Sağlık Sigortası Kanunu’nun 4/b-3 maddesine göre “Anonim şirketlerin yönetim kurulu üyesi olan ortakları, sermayesi paylara bölünmüş komandit şirketlerin komandite ortakları, diğer şirket ve donatma iştiraklerinin ise tüm ortakları” kısa ve uzun vadeli sigorta uygulaması açısından sigortalı sayılmakta ve 4/b kapsamında bulunmaktadırlar. Diğer bir anlatımla Bağ – Kur’lu sayılmaktadırlar. Bu nedenle huzur hakkı ödemelerinden sigorta kesintisine tabi bulunmamaktadır.
Yukarıda yapılan açıklamalar kapsamında, anonim şirketlerde esas sözleşmede yazılı veya genel kurul tarafından tespit edilmiş olması koşullarıyla yönetim kurulu üyelerine emsallerine uygun olarak huzur hakkı ödemesi yapılması mümkündür. Huzur hakkı olarak yapılan bu ödemeler, sigorta kesintisine tabi olmamakla birlikte Gelir Vergisi Kanunu’nun 61, 94/1 ve 103. Maddesine göre artan oranlarda gelir vergisi ve % 07,59 oranında damga vergisi kesintisine tabidir.
Huzur hakkı ödemesi için genel kurul kararı alınması gerekmektedir. Ödemeler toplu değil aylık olarak yada toplantı başına belirlenebilir. Her ay 17.002,13 TL olmak üzere toplamda 204.025,56 TL firmanızdan ekstra bir vergi yüküne katlanmadan huzur hakkı ödemesi almanız mümkündür. Bu tutarın üzerinde bir huzur hakkı belirlenerek asgari ücret istisnasından yararlanmak, kar payı dağıtımı yapmaktan daha karlı gözükmektedir. Huzur hakkı ödemeleri brütleştirilerek gider yazılmaktadır. Bu durum sene sonunda ödeyeceğiniz kurumlar vergisi tutarınızı da düşürecektir. Bir örnek ile konuyu açıklamak durumu daha da netleştirecektir.
Şirketinizden 900.000 TL net kar payı almak istediğinizde bu tutar üzerinden %10 stopaj kesintisi yapılması gerekmektedir. 900.000 TL’lik kar payı ödemeniz için firmanız 100.000 TL stopaj kesintisi yaparak kar payı dağıtımının yapıldığı bir sonraki ayın 26’sına kadar muhtasar beyannamede beyan edip bu tutarı peşinen ödemek zorundadır. 2025 senenin mart ayında vereceğiniz gelir vergisi beyannamesinde ise menkul sermaye iradı için 13.400 TL daha vergi ödeyeceksiniz. Bu durumda elinize geçen 900.000 TL için toplamda 113.400 TL vergi ödemesi yapmanız gerekmektedir. Vergi yükü %12,6’dir.
Aynı işlemi huzur hakkı kapsamında yaptığımızı düşünelim. Aylık 75.000 TL huzur hakkı aldığınızı düşünürsek sene sonunda elinize 900.000 TL net ödeme geçecektir. Bu ödemeler için 293.920,48 TL gelir vergisi 7.295,41 TL ise damga vergisi ödemeniz gerekmektedir. Toplamda ücret gideri yazdığınız tutar 1.201.215,89 TL olacaktır. Bu durumda sene sonunda ödenecek kurumlar verginizden 300.303,97 TL düşüş olacaktır. Bu avantajı ücret için yapılan vergi ödemelerinden düşmemiz gerekecektir. Kısaca elde ettiğiniz net 900.000 TL için toplamda 911,92 TL (293.920,48 TL + 7.295,41 TL – 300.303,97 TL) vergi ödemiş olacaksınız. Kurumlar vergisi sayesinde ödenen ekstra vergileri mahsup etmiş gibi olacaksınız.
Tavsiyemiz şirketinizin finansal durumu şuan için elvermiyor olsa bile huzur hakkı bordroları hazırlanıp, muhasebe kayıtları yapılıp ileri bir tarihte ödenmek üzere bekletilebilir. Geçmişe yönelik olarak bu haklardan yararlanılamayacağı için bu fırsatı kaçırmamak gerektiğini düşünüyorum.