Mehmet Ali Mızırak
Ekonomik Kriz Var Mı Yok Mu?
Ülkemizdeki insanların her konuda olduğu gibi kriz konusunda da anlaşamadıkları ortada İçinde bulunduğumuz durumu bazıları kriz olarak nitelendiriyor. Bazıları da ortada kriz falan olmadığını, enflasyonun yüksek olması dışında bir ekonomik sorun bulunmadığını ve bu durumun kriz olarak tanımlanamayacağını iddia ediyor.
Gerçekten enflasyonda dünyanın en yüksek oranlarından birisine sahip olduğumuz ve gelir dağılımının da giderek bozulmakta olduğu gerçeğine bakarsak bu durumu kriz olarak tanımlamak mümkün. Restoranlara, alışveriş merkezlerine, kafelere, tatil beldelerine yollara baktığımızda her yerde para harcayan insanlarla karşılaşıyoruz ve o zaman kendimize şu soruyu soruyoruz: “Kriz varsa bu harcamaları bu kadar bol keseden yapanlar kimler?” Çünkü bunlar öyle üç beş kişi falan değil, beyaz yakalıların da aralarında bulunduğu çok sayıda insan.
2023 YILI Türkiye İstatistik Kurumu Verilerine Göre Aşağıdaki tablo bize daha net bir fikir veriyor.
Gini katsayısı 0,433 olarak tahmin edildi
Gelir dağılımı eşitsizliği ölçütlerinden olan Gini katsayısı, sıfıra yaklaştıkça gelir dağılımında eşitliği, bire yaklaştıkça gelir dağılımında bozulmayı ifade etmektedir.
Buna göre 2023 yılında 1,100 milyar dolar tutarındaki GSYH’nin yarısını (547,8 milyar dolar) nüfusun en yüksek gelir elde eden yüzde 20’si (17.055.000 kişi) paylaşıyor. Bu grupta 547.8 Milyarı paylaşıyorlar bunların kişi başına ortalama gelir 32.082,00 dolar. Nüfusun geri kalan yüzde 80’i de 552,2 milyar doları paylaşıyor. Nüfusun en düşük gelirli yüzde 20’sinin geliri ise kişi başı 3.800 dolar.
Nüfusun en yüksek gelir elde eden 17 milyon kişisi açısından ortada bir kriz yok. Sonraki yüzde 20’lik nüfusun durumu karışık ama genel olarak onlarda krizden çok fazla etkilenmiyor.
Bu durumda karşımıza ilginç bir durum çıkıyor. Yaklaşık 30 milyon kişi krizden geri kalan 55 milyon kişi kadar etkilenmiyor. O restoranlarda, kafelerde, yollarda arabalarda gördüğümüz kişiler o 30 milyon kişi
Şimdi yukardaki soruya Bulunduğumuz %20 lik dilime göre cevap verebiliriz.