Günümüz Acımasız Dünyasında Duygusal Zekası Yüksek Çocuklar Yetiştirmek Mümkün Mü?
Ünlü Psikolog Dr.Howard Gardner'ın 1938 de ortaya koyduğu "Çoklu Zeka Kuramı" nın Sosyal ve İçsel zekalar ile ilişkili olan "duygusal zeka" kavramı günümüz psikologları tarafından geliştirildi. Daha çok da Daniel Goleman'nın popüler kitabı Emotional İntelligence'e dayandırılır.
Bu kitapta ve yayınlanan sonraki kitaplarda bilişsel matematiksel yetenek genel zekanın yüzde 20'sine ,kalan yüzde 80'nin ise tamamen duygusal zekaya ayrılabiceğine dair görüşlerden bahsedilmektedir. Bu konuda açıklığa kavuşmamış sorunlardan birisi de bileşenleri hakkında kesin bir kanıya varılamayışıdır. İlk bahsedilen olgularda bireyin kendindeki ve başka kişilerdeki duygunun algılanması, onaylanması ve ifade edilmesi düşünmeyi kolaylaştırmak olayları somutlaştırmak için duygulara başvurulması; duyguları analiz etmek için duygusal birikimin kullanılmasına odaklanılmıştır. Büyümeyi desteklemek için duyguların düşünceyi düzenlenmesine yer verilmiştir. Bazı görüşlerde ise Duygusal Zekanın beş bileşeni vardır; öz bilinç, duygu yönetimi, motivasyon, empati ve sosyal beceriler.
Bu bilgilere dayanarak, çocuğumuzun duygusal zekası nasıl olmalı? Duygusal zekasına nasıl katkıda bulunabiliriz? Öncelikle çocuklarımızın duygusal zekasını geliştirebilmek için kendi farkındalıklarımızı da artırmak gerekir. Çocuklarımızın da kendimizin de duygusal zekasını, öz bilincimizi geliştirmek için çeşitli yöntemler mümkün:
Öncelikle duygularımızı fark edelim; kendimizi ne zaman mutlu, üzgün kızgın hissettiğimizi fark ederek, bunun nedenini anlamaya çalışarak, duygularımızın farkına varıp bizi ve çevremizdekileri nasıl etkilediğini gözlemleyip duygusal farkındalığımızı, öz bilincimizi artırarak duygusal zekâmızı daha iyi seviyelere getirebiliriz. Kendimize bu iyiliği yaptıktan sonra çocuklarımıza aktarmak ve yaşatmak daha kolay olacaktır.
Evet sayın okurlar, hangi çağda olursak olalım dünyada ne yaşanırsa yaşansın, çocuklarımızın kendi duygu durumunu anlayıp empati kurabilecek ve duygularını ifade edebilecek öz denetimle yetiştirmemiz gerekiyor. Çocuklar için empati yapmak yetişkinlerin yaptığı empatiden daha kolaydır. Sadece duygularına küçük dokunuşlar onları çok yüseklere taşıyabilir. Örneğin; yaşanan olumsuz durumlarda duygularını anlatmalarına, duygularını yansıtmalarına izin verip, onları dinleyip anladığımızı hissettirmeliyiz. Çocuklarımızın Da Birer Birey Olduğunu Unutmamalıyız…
