Ayşe Özel
Devlet Raziye Hatun Kimdir?
Türkiye Selçukluları Döneminde Konya’da yaşayan Raziye Hatun, Danişmentoğullarından Muzafferüddin Mahmut Bey’in kızıdır.
Raziye Hatun, Kadınhanı kazasına bir han yaptırıp, buraya da zengin vakıflar bağışlamıştır. Önceki adı Saiteli olan bu yerleşim yeri bu han dolayısıyla Kadınhanı olarak anılmaya başlamıştır. Taştan yapıldığı için “Taşhan” olarak da bilinen bu kervansaraya gelir sağlayabilmek için Saideli, Seyrekviran, Kalamıça ve Meydanlı’daki çiftlikleri ile birlikte ayrıca Konya Esediye (Hatuniye) Mahallesi’ndeki köşküyle daha birçok mülk vakfetmiştir.
Râziye Hatun’un diğer önemli eseri de 1213 yılında Mihmandar Mahallesi’nde yaptırdığı mescittir. Mescit, Şems Türbesi’nin hemen arkasında ve Kınacı Sokağı’nın köşesinde bulunup Hatuniye (Kütük Minare) adıyla anılmaktadır.
Konyalı, önceleri burada mescitle birlikte bir medrese ve bir imaret mevcut olduğunu, mescidin kuzeyindeki bahçenin yıkılan medresenin yeri olduğunu vurgulamaktadır. Zamanla bahsi geçen yapılar yıkılmış, sadece bir mescit yeri ile Selçuklu devrinden kalma ikinci şerefesi yıkılmış bir minare kalmıştır.
Türkiye Selçukluları Dönemi’nin mühim isimlerinden olan Raziye Hatun, “Devlet” adını Selçuklu hükümdarlarından I. Keyhüsrev’in hasekilerinden olması vesilesiyle almıştır.
Devlet Raziye Hatun, Hz. Mevlâna’nın müridelerindendir. (Hz. Pir’den 20-30 yok kadar önce vefat etmiştir.) İsmi veliler listesinde yer almaktadır. Miladi 1230’da vefat eden Devlet Raziye Hatun, vasiyeti üzerine kendi yaptırdığı Hatuniye Mescidi’ne defnedilmiştir.
Konyalı, Devlet Hatun’un kardeşi Bedreddin’in de burada medfun olabileceğinden bahsetmektedir.
Bir hanım olarak Devlet Hatun’un kendisinin tarihte bıraktığı izler oldukça mühimdir. Gerek yaptırdığı mescit ile gerekse Kadınhanı’na verdiği isimle bizler için kıymetli bir rehberdir.
İlimizde bulunan büyüklerimizin kıymetlerini bilip himmetlerine lâyık olabilmek duası ve ruhaniyetlerine birer Fatiha hediye etmek temennisiyle.
Sevgi ve saygı ile…