Çocuğunuz Elinizden Kayıp Gidebilir! Uzmanı Kalıcı Çözüm Önerdi!
Günümüz dijital çağında, geleneksel sokak oyunlarının yerini çevrimiçi oyunlar aldı. Çevrimiçi oyunların çocukların gelişimlerini etkilediğini söyleyen Psikolog Özden Şeker, sanal ortamın olumsuz etkilerini, ortaya çıkardığı tehlikeleri ve Türkiye'de erişim engeli getirilen Roblox bağımlılığını Konya’nın Sesi’ne anlattı. Şeker, “Çocuklar için eğlencenin en popüler yollarından biri dijital oyunlar oynamak. Ancak bu oyunların yaygınlaşmasıyla birlikte, oyun bağımlılığı da ciddi bir sorun olarak karşımıza çıkmaktadır. Ülkemizde kısa süre önce alınan Roblox yasağı kararı bu bağımlılığın çocuklar üzerindeki etkilerini ve ailelerin bu duruma nasıl yaklaştığı konusunu gündeme getirmiştir” dedi.
OYUN BAĞIMLILIĞI İLETİŞİMİ AZALTIYOR
Bağımlılık yapan oyunların, ilerleyen yaşlarda çocuklarda bazı olumsuzlukların önünü açabileceğini ifade eden Şeker, “Oyun bağımlılığı, özellikle çocuklar arasında hızla artan bir sorun olarak karşımıza çıkmaktadır. Dünya Sağlık Örgütü (WHO) oyun oynama bozukluğunu 2018 yılında bir zihinsel sağlık sorunu olarak tanımlamış ve bu sorunun ciddiyetine dikkat çekmiştir. Oyun bağımlılığı, çocukların sosyal ilişkilerinden eğitim hayatına kadar birçok alanda olumsuz etkiler yaratabilmektedir. Uzun süreli oyun oynama, çocukların fiziksel aktivitelerini azaltırken akademik başarılarını da olumsuz yönde etkileyebilmektedir. Oyun bağımlılığı sadece fiziksel ve akademik değil aynı zamanda psikolojik ve sosyal etkileriyle de dikkat çekmektedir. Özellikle çocukların erken yaşlarda oyunlara yönelmesi bağımlılık riskini artırmaktadır. Oyun bağımlılığı çocukların gerçek dünyadan kopmalarına neden olabilmektedir. Uzun saatler boyunca ekrana kilitlenen çocuklar, sosyal becerilerini geliştirme fırsatını kaçırırken aynı zamanda aile içi iletişim de zarar görebilmektedir” şeklinde konuştu.
AİLELER VE ÇOCUKLAR NASIL ETKİLENİYOR?
Bilgi Teknolojileri ve İletişim Kurumu'nun Roblox oyununa getirdiği erişim yasağının ardından çocukların maruz kaldığı bazı durumlardan bahseden Şeker, “Roblox oyununun çocukları olumsuz etkileyebilecek şiddet, cinsellik veya diğer uygunsuz içerikleri bünyesinde barındırması yasaklama kararının arkasındaki ana sebeplerden biri olarak görülmektedir. Ayrıca çocukların oyun sırasında diğer kullanıcılarla etkileşime girebilmeleri ve bu durumun kötü niyetli kişilerin suistimaline açık olması, çocuk ihmal ve istismarına sebebiyet verebilecek olması ebeveynler ve yetkililer tarafından bir güvenlik tehdidi olarak görülmüştür” ifadelerini kullandı.
GÜNLÜK RUTİN DENGELENMELİ
Roblox'un yasaklanmasının, çocuklar ve ebeveynler üzerinde farklı etkiler yarattığını belirten Şeker, “Çocuklar, bir anda erişimlerinin kesildiği bu platforma karşı çeşitli tepkiler vermektedir. Bu tepkiler arasında öfke temelli davranışlar sergileme ve üzüntü, korku, endişe gibi duygular ön plandadır. Özellikle bu tür oyunlarla uzun süre vakit geçiren çocuklar, bu yasak karşısında boşluk hissine kapılabilmektedir. Aileler ise bu duruma daha karmaşık bir şekilde yaklaşmaktadır. Bir yandan çocuklarının oyun bağımlılığından kurtulmalarını olumlu bir gelişme olarak görürken, diğer yandan çocuklarının bu duruma verdikleri tepkilerle nasıl başa çıkacakları konusunda endişelenmektedirler. Özellikle yasak sonrası çocuklarının öfke nöbetleri ve ani davranış değişiklikleriyle karşılaşan ebeveynler, bu durumun üstesinden gelmek için profesyonel destek arayışına girebilmektedir. Bu tür yasaklar, bazı çocuklar için travmatik bir deneyim olabilir. Özellikle oyun oynamak onların günlük rutinlerinin bir parçası haline geldiyse, bir anda bu alışkanlığın kesilmesi boşluk hissine ve hatta öfke patlamalarına yol açabilir” diye konuştu.
AİLELER KRİZİ FIRSATA ÇEVİRMELİ
Çocukların yasaklara karşı duygusal tepkilerinin en doğru şekilde yönetilmesi gerektiğini söyleyen Şeker, “Bu süreçte ailelere düşen en önemli görev çocuklarına duygusal destek sağlamaktır. Çocukların oyun bağımlılığıyla başa çıkmaları için alternatif etkinlikler sunmak, yeni hobiler kazanmalarına yardımcı olmak ve dijital dünya ile gerçek yaşam arasındaki dengeyi kurmalarına yardımcı olmak büyük önem taşır. Oyun bağımlılığına eğilim gösteren çocuklar için özellikle oyun sürelerinin sınırlandırılması ve belirli kurallar çerçevesinde oyun oynama alışkanlıklarının geliştirilmesi önem arz etmektedir. Ayrıca çocukların duygusal tepkilerini anlamak ve bu tepkilere saygı göstermek uzun vadede sağlıklı bir psikolojik gelişim için kritik öneme sahiptir. Gerekli durumlarda bir ruh sağlığı profesyonelinden yardım almak da kalıcı çözüm noktasında ailelere yol gösterici olacaktır” dedi.
KALICI ÇÖZÜMLERE İHTİYAÇ VAR!
Ailelere bu süreçte önemli görevler düştüğünü ve kalıcı çözümlere ihtiyaç duyulduğuna vurgu yapan Şeker, “Roblox yasağı, dijital oyun bağımlılığı konusunu ülkemizde yeniden gündeme getirmiştir. Yasak her ne kadar anlık bir çözüm gibi görünse de uzun vadede çocukların sağlıklı bir şekilde gelişimleri için kalıcı çözümler üretilmesi gerekmektedir. Ailelerin bu süreçte bilinçli ve destekleyici bir rol üstlenmesi çocukların dijital dünya ile gerçek yaşam arasındaki dengeyi bulmalarına yardımcı olacaktır. Unutulmamalıdır ki dijital oyunlar sadece bir eğlence aracı değil, aynı zamanda doğru yönlendirildiğinde çocukların öğrenme süreçlerine de katkı sağlamaktadır. Dozunda ve yaşa göre seçilmiş dijital oyunlar çocukların gelişimine katkı sağlayacaktır” cümlelerini kullandı.
-Büşra GÜLTAŞ
