Sadece yaşlılarda vardı, artık gençler de tehlikede!
Günümüzde unutkanlık, sadece yaşlı bireylerin değil, gençlerin de sıkça karşılaştığı bir sorun haline geldi. Peki bu neden kaynaklanıyor?
Konuyla ilgili bilgi veren Psikolog Mehmet Aker, gençlerin de en az yaşlılar kadar unutkan olmasının altında yatan sebeplerin başında dijital çağ ve bilişsel tükenme geldiğine dikkat çekerek teknolojinin sunduğu kolaylıklar sayesinde artık birçok bilgiyi hatırlamak zorunda kalınmadığını söyledi. Psikolog Aker, “Telefonlarımız, bilgisayarlarımız ve hatta akıllı saatlerimiz bile bizim yerimize düşünüyor. Ancak bu durum beynimizin düşünme kapasitesini köreltiyor. Eskiden insanlar arkdaşlarının telefon numaralarını ezberler, ev adreslerini akılda tutar ve günlük aktiviteleri için not oluştururdu. Bugün ise bütün bunları aklımızda tutmamıza gerek yok. Çünkü numaralar rehberde kayıtlı, yapılacak işlerimizi de hatırlamak için akıllı telefonlarımıza güveniyoruz. Bir şeyin adını veya anlamını öğrenmek yerine hemen internete bakıyor ancak kısa süre sonra unutuyoruz. Örneğin birisi size dün izlediğiniz bir videoyu sorsa büyük ihtimalle detaylarını hatırlamakta zorlanırsınız. Çünkü beynimiz bu tür kısa bilgileri gereksiz görüp hızla siliyor. Dijital çağda bu şekilde sürekli yeni bilgilere maruz kalmak zihnimizin bilgi işleme sürecini sekteye uğratıyor” diye konuştu.
AYNI ANDA ÇOK SAYIDA İŞİ YAPMAYIN
Stres, kaygı ve zihinsel yorgunluğun da unutkanlığa neden olabildiğini aktaran Aker, “Günümüz gençleri, geçmiş nesilleri kıyasla çok daha fazla stres altında. Sınav kaygısı, iş bulma telaşı, sosyal medyanın yarattığı baskılar ve ekonomik belirsizlikler gençlerimizde unutkanlıkla sonuçlanıyor. Yoğun stres altında çalışan veya okuyan birisi gün içerisinde basit şeyleri unutabilir. Bu çok normal. Ya da kaygı içinde olan birisi sürekli zihinsel bir gerginlik yaşadığı için yeni bilgileri hafızasında tutmakta zorlanabilir. Bunların yanında uyku eksikliği ve düzensiz yaşam tarzı da unukanlığa sebep olabilir. Uyku, hafızayı güçlendirme için ayrı öneme sahip. Ama günümüzde pek çok genç geç saatlere kadar telefonla vakit geçiriyor ve uyku düzenleri bozuluyor. Bu da gün içinde unutkanlık ve dalgınlık halini artırabiliyor. Ders çalışırken veya yeni bir şeyler öğrenirken odaklanma çok güçleşiyor. Bu sebeple yeni bilgiler kalıcı hafızaya alınmakta zorlanıyor. Ayrıca beslenme alışkanlıkları da beyne çok fazla etki ediyor. Abur cubur, aşırı şekerli gıdalar, işlenmiş yiyecekler tüketmek hafızaya olumsuz yansıyor. Örneğin yeterince vitamin alamayan bir kişi zamanla zihinsel yorgunluk ve unutkanlık belirtilerine sahip olabilir. Sağlıklı, dengeli ve düzenli beslenmek hafıza kaybını önlemenin en basit yollarından biri olarak karşımıza çıkıyor. Ayrıca günümüzde birçok insan aynı anda birden fazla iş yapmaya çalışıyor. Ders çalışırken müzik dinlemek, telefonla mesajlaşırken dizi izlemek ya da yemek yerken sosyal medyada gezinmek odaklanmayı ve hafızayı olumsuz etkileyen alışkanlıklardan birkaçı olarak biliniyor. Araştırmalara baktığımızda da bu çoklu görevlerin verimliliği çok düşürüp hafızayı zayıflattığını görüyoruz. Beyin; birden fazla göreve aynı anda odaklanmaya çalışıldığında, bilgileri uzun süre hafızada kaydetme yetisini kaybediyor” diye anlattı.
HAYATINIZI ETKİLİYORSA BİR UZMANA BAŞVURUN
Unutkanlığı en aza indirmek için yapılması gerekenler hakkında tavsiyelerde bulunan Psikolog Aker, şunları kaydetti: “Öncelikle dijital detoks yapılmasını öneriyorum. Günde birkaç saat boyunca telefon veya bilgisayardan uzak kalmak zihnimizi dinlendirir. Kaliteli uyku alışkanlığı da edinmek gerekiyor. Uyku saatlerini düzenleyerek hafıza güçlendirelebilir. Sağlık beslenmek, aşırı görevlendirme yerine tek bir işe odaklanmak, stresi yöneterek meditasyon, nefes teknikleriyle zihni olumlu etkileyebiliriz. Ayrıca artık durumun hayatı çok etkilediğini fark ettiğimizde ve günlük işlerimizi yapamadığımızı düşündüğümüz zamanlarda bir uzmana başvurmamız gerekiyor.”
-Tuba Kaya
