Yılın sonuna doğru yaklaşıyoruz. Amerikan Merkez Bankası FED Kasım ayı toplantı tutanakları yayınlandı. Tutanaklarda öne çıkan konu ise; FED üyelerinin artık faiz artış hızının yavaşlamasını vurgulamaları oldu. Faiz artışları bitmiyor sadece artış hızının yavaşlamasının gerektiğini belirtiyor. Artış hızındaki yavaşlama finansal riskleri azaltacağını düşünüyorlar. Bütün bunların yanında enflasyon istenilen seviyede olmadığı hala istenilen şekilde bir zayıflama olmadığı da belirtiliyor. Uzun zaman sonra Fed ile Faiz konusunda henüz zirvenin görülmediği konusunda aynı fikirdeyim. Aslında daha önce belirtmişlerdi piyasaları bozulmalara karşı soft bir inişe hazırlamak istediklerini belirtmişlerdi. Tutanaklarda bazı üyelerin piyasanın bozulmalara hazır olmasının gerekliliğinden bahsetti.
Ayrıca diğer satır aralarında öne çıkan konu ise bizim aylardır bahsettiğimiz resesyon konusunun %50 seviyelerine yükseldiğinin belirtilmesi oldu. Aslında FED faiz artışları konusunda piyasaları oyaladığı için konunun buralara geleceği belliydi. Şimdi ise tüketici harcamalarının yavaşlaması, Çin’de yaşanan karantina süreci, Ukrayna Rusya savaş belirsizlikleri bunu da destekliyor.
Almanya Merkez Bankası (Bundesbank) yayınladığı Kasım ayı raporunda enflasyonun 2023 yılında çift hanelerde kalmaya devam edebileceğini açıkladı. Yapılan müdahaleler ve alınan önlemlere rağmen yüksek seyir izleyen enerji fiyatlarının da etkisiyle enflasyonun hız kesmediği görülüyor. Ekonomik faaliyetlerin kış aylarında daha da azalması bekleniyor. Ayrıca Çin’in ABD ve Avrupa’ya olan konteyner iptalleri sonucunda ihracat olumsuz etkileniyor ve bu durum tüketimin yavaşlamasına da neden oluyor. Ekim’de %10,4 olan yıllık enflasyon 1951’den buna en yüksek seviyeye çıktı. Euro bölgesi 2009’daki resesyonundan da derin bir daralmaya girebilir. Bu durum 2023 yılında birliğin 2. Dünya Savaşı’ndan bu yana en fazla daraldığı yıl olabileceğini gösteriyor.
Almanya'da Aralık ayı doğal gaz faturalarının devlet tarafından ödenmesinin artıları olacaktır ama bunun enflasyon üzerindeki etkileri hem sınırlı olacak hem de hemen yansımayacaktır. Raporda dikkat çeken nokta; hanelerin ve küçük şirketlerin gaz tüketiminin %80’inin devlet tarafından sübvanse ettiği zaman bunun enflasyona yansıması %1 olarak hesaplanmış. Tabi ki bu durum geçici olmakla beraber yapılan destekler geri çekildiği anda yansımaları devam edecektir.
Belirsizliklerin artmaya devam ettiği bir noktadayız. Çin karantinaları, savaşın son durumu, enerji fiyatları ve kendi ülke risklerimizi de üzerine koyduğumuzda daha kontrollü ve dikkatli olmalıyız. Yatırım kararları, döviz borçlanmaları, maliyet hesaplamalarını yeniden gözden geçirmeliyiz. Bu süreçte yapılması gereken en önemli konu ise VERİMLİLİK. Şirketimizi her açıdan daha verimli çalışır hale getirmeliyiz.
Saygılarımla…26.11.2022
