Oyuncaklar da tarihsel yapılardan günümüze kadar yaşayış biçimleri, gelenekler, toplumsal yapıların özellikleri, kültürleri noktasında önemli bir yere sahiptirler. Oyuncaklar kültürü yansıtan nesneler konumundadırlar. Genel anlamda oyuncaklar çocukları eğlendirmek, oyalamak, eğitmek, kültürlerini çocukluk yaşlardan öğrenmeleri maksadıyla içinde bulundukları toplumların yaşayış biçimlerini yansıtan ve kendini gösteren nesneleri ifade etmektedir. Oyuncaklar ister geleneksel isterse modern toplumların ögelerini belirten nesneler olsun hangi dönemde oluşturulursa oluşturulsun o dönemin yaşayış biçimlerini gösteren bir kültür alt yapısını oluşturmaktadır.
Oyuncakların çocuk davranışlarına üzerine olan etkileri de dikkat çekmektedir. Çocukların ne tür oyuncaklara yöneldikleri, hangi oyuncak nesneleriyle oynadıkları hem çocukların psikolojik açıdan kişilik özelliklerine hem de sosyolojik olarak ailenin ve toplumsal yapının üzerinde etkili olmaktadır. Oyuncaklar aslında toplumsal yapımızda ve aile yaşantımızda var olan yapıları da ortaya çıkaran simgelere vurgu yapmakla birlikte toplumların kültürleri, gelenekleri, görenekleri, sanatları gibi konularda da belirleyici olabilmektedirler. Sanat, edebiyat, ekonomi, kültür toplumu yansıtan ögeler olduğu gibi oyuncak da kültürü yansıtan bir ögedir.
Oyuncak toplumsal ve kültürel bir ürün olarak üretildiği dönemin özelliklerini de ortaya koyan simgelerdir. Günümüzde fabrikalardan çıkan her oyuncağın aslında geçmişte yani ilkel zamanlarda varlığı olan ürünleri renkler, şekiller vb. farklılıklardan dolayı yeni olarak algılamaktayız. Geçmişte yapılan ve üretilen oyuncakların ham maddesi kolay şekil alabilmesi adına seramiklerden inşa edilmektedir. Örneğin seramikten yapılan kol ve bacakları hareketli bebekler günümüzün Barbie bebeklerinin temelini oluşturmaktadır. Zamanla gelişen teknolojinin etkisinin de çeşitli malzemelerin kullanılıyor olmasından dolayı seramik yapımı oyuncaklara pek rastlanılmadığı belirtilmiştir.
Oyuncak, çocuk oyalansın diye çocukların ellerine verilen öylesine bir şey değildir. Bu bağlamda, mevcut kurgusu itibariyle en basit bir oyuncağın bile çocuğun hayal gücünü geliştirmedeki etkisi çok büyüktür. Oyuncağı seçerken çocuğun yaşına, gelişim seviyesine, ilgi ve ihtiyaçlarına uygun olup olmadığına dikkat edilmelidir. Çünkü belli bir yaş grubu için oldukça ilgi çekici ve çok anlamlı olabilen bir oyuncak, başka bir yaş grubundaki çocuk için anlamsız olabilmektedir.
