Uzm. Dyt. Suna Koçak Uyardı... Diyabet Birçok Hastalığın Elinden Tutuyor

14 Kasım Dünya Diyabet Günü öncesi gazetemize konuşan Diyetisyen Suna Koçak, “14 Kasım Diyabet gününde farkındalık yaratılması her 10 kişide 1 görülen prevalansı yüksek kronik hastalık olan ve önümüzdeki yıllarda sıklığı giderek artacağını düşünülen bu hastalığın önlenmesinde büyük önem taşımaktadır” dedi. Koçak, vatandaşlara diyabetin önemi hakkında uyarılarda bulundu.

FASTFOOD TÜKETİMLERİ

DİYABETE SEBEP OLDU!

Diyabetin nelere sebep olduğunu açıklayan Diyetisyen Suna Koçak, “Genetik yatkınlık, yetersiz fiziksel aktivite, obezite, sedanter yaşam, şekerli içeceklerin ve fastfood yiyeceklerin fazla miktarda tüketimi en sık görülen diyabet türü olan tip 2 diyabetin sebepleri arasındadır. Toplumda %10 oranında görülen Tip 1 diyabet sebebi ise genetik yatkınlık ve çevresel faktörlerdir. Tip 1 diyabet bağışıklık sisteminin virüs, ilaç, stres gibi faktörlere bağlı olarak normal görevini yerine getiremez duruma gelip pankreas beta hücrelerine saldırması sonucunda meydana gelir” ifadelerini kullandı.

ÜÇ TİP DİYABETE DİKKAT EDİN!

Diyabetin tiplerinin neler olduğunu belirten Koçak, “Tip 1, Tip 2 ve Gestasyonel Diyabet en sık rastlanılan türlerdir. Tip 1 diyabet karbonhidratların vücutta sindirimi sonucunda oluşan glikozun hücrede kullanımını sağlayan insülinin salgılanmaması sonucunda oluşur. Mutlak insülin yetersizliği nedeniyle dışarıdan insülin iğnesi kullanılması gerekir. Genellikle çocuklarda ve gençlerde ortaya çıkar ve ömür boyu dışarıdan insülin alımını gerektiren bir hastalıktır. Tip 2 diyabet insülin salınımının yetersizliği sonucunda oluşur ve genellikle ileri yaşta görülen diyabet türüdür. Beslenme, fiziksel aktivite ile kan şekeri kontrol altına alınamazsa kan şekerini düzenleyen oral antidiyabetik adı verilen ilaç veya insülin kullanılır. Gestasyonel Diyabet Gebelikte görülen diyabet türüdür” dedi.

SİGARA VE ALKOLDEN UZAK DURULMALI

Diyabetin belirtilerinin altını çizen Koçak, “Ağız kuruluğu, sık su içme, sık idrara çıkma, kilo kaybı, halsizlik, yorgunluk, baş dönmesi, bulanık görme, yaraların geç iyileşmesi, el ve ayakta uyuşukluk diyabette görülen genel belirtilerdir. Tip 2 Diyabetin %50 'si önlenebilirdir. En önemli tedavi yaşam değişikliğidir. Yeterli ve dengeli beslenme sağlanarak kişi uygun vücut ağırlığına getirilmelidir. Yeterli sebze ve meyve tüketimi, kompleks karbonhidrat tercihi, hareketli yaşam, tuz tüketiminin azaltılması, sigara ve alkolden uzak durulması ile diyabetten korunmak mümkün” şeklinde konuştu.

OKULLARDAKİ DİYABET EĞİTİMİNİN

ÖNEMİ ÇOK BÜYÜKTÜR

Milli Eğitim Bakanlığı Obezite Diyabet Tespit Eylem Planları düzenleyerek bireylerde farkındalıklar oluşturulduğunu belirten Koçak, “Kan şekeri kontrol altına alınamadığında hücre içerisine alınamayan glikoz kanda birikmekte hassas olan göz, böbrek ve beyin damarında problemlere neden olmaktadır. Nöropati(sinir hasarı), nefropati(böbreklerde hasar oluşumu),retinopati(göz retinasında hasar oluşumu), körlük, amputasyon, kronik böbrek yetmezliği, felç gibi durumlara neden olmaktadır. Okullarda Tip 1 diyabet farkındalığının sağlanması, Tip 2 diyabete sebep olabilecek durumların erken yaşlarda önüne geçilerek toplum sağlığının korunması amacıyla okullarda diyabet ve beslenme eğitimleri verilmekte, ulusal ve uluslararası platformlarda 14 Kasım Diyabet gününde farkındalık yaratılması her 10 kişide 1 görülen prevalansı yüksek kronik hastalık olan ve önümüzdeki yıllarda sıklığı giderek artacağını düşünülen bu hastalığın önlenmesinde büyük önem taşımaktadır. Milli Eğitim Bakanlığı Obezite Diyabet Tespit Eylem Planları düzenlemekte erken dönemde tanı ve tespit için çalıştaylar, eylem planları hazırlanmaktadır 537 milyon diyabetle yasamakta, Uluslarası Diyabet Federasyonu 2021-2023 yılında teması Diyabet bakımına erişimdir. Diyabetli bireyler komplikasyonlardan korunmak için sürekli bakım ve desteğe ihtiyaç duyarlar. İnsülinin keşfinden 100 yıl geçmesine rağmen milyonlarca diyabetli hala insüline erişememektedir. Her 4 diyabetli bireyden 3’ü düşük gelirli ülkelerde yaşamaktadır. Dünya’da ve Türkiye’de mevcut durumu ortaya konmuş ve diyabetle etkin mücadele edilebilmesi için ulaşılması gereken 5 amaç belirlenmiştir. Bu amaçlar; Etkin diyabet yönetimi için politika geliştirmek ve uygulamak, diyabetin önlenmesini ve erken tanı konmasını sağlamak, diyabet ve komplikasyonlarının etkin tedavisini sağlamak, çocukluk çağında diyabet bakım ve tedavisini geliştirmek, tip 2 diyabet ve obeziteyi önlemek ve diyabet ve diyabet programını etkin izlemek ve değerlendirmektir” dedi. •Gizem Başar