Tedirgin edici paylaşımlar Konyalıları korkuttu. Uzman isim açıkladı: Konya, Maraş Bingöl gibi değil ama…
Asrın felaketi olarak adlandırılan iki büyük depremin ardından şiddetli artçılar yaşanmaya devam ediyor. Son günlerde konu ile alakalı hem sosyal medyada hem de basında tedirgin edici paylaşımların yapılması Konyalıları da korkutmaya başladı.
Konya için büyük bir deprem alarmının verilmediğini dile getiren Konya Teknik Üniversitesi Jeoloji Mühendisliği Bölümü Öğretim Üyesi Prof. Dr. Yaşar Eren, Konya’nın Sesi’ne özel detayları anlattı. Eren, “Konya’da hiçbir zaman deprem olmaz demiyoruz ama hiçbir zaman da deprem konusunda bir Kahramanmaraş, Erzincan, Bingöl veya Düzce değildir” dedi.
DÜNYA’DA FAYIN OLMADIĞI BİR YER YOK!
Türkiye Diri Fay Hattı Haritası’nın zaman zaman elde edilen bulgulara ve yaşanılan depremlere bağlı olarak güncellendiğini belirten Konya Teknik Üniversitesi Jeoloji Mühendisliği Bölümü Öğretim Üyesi Prof. Dr. Yaşar Eren, “Maden Tetkik ve Arama Genel Müdürlüğü'nün (MTA) yayınladığı ve haritada olmayan genellikle daha küçük faylarda da depremler meydana geliyor. Çalışmalar tüm Türkiye adım adım gezilerek yapılıyor. Bu yapılan çalışmalar ise kapsamlı bir şekilde yapıldığı için zaman alabiliyor. Türkiye’nin her bölgesi adım adım gezilerek , yani topoğrafyanın, dağların, ovaların vs. durumuna bakılarak ve jeolojik özellikleri ayrıntılı şekilde incelenerek harita çalışması yapılıyor.
Bu bölgelerde var olan faylar haritalanıyor ve aktif olup olmadıkları inceleniyor. Diri fay haritasında yer almayan faylar bu hareketlerle tespit edilerek haritalara eklenmeye devam ediliyor. Türkiye de fayın olmadığı yer yok diyebiliriz. Fakat Diri fay haritasında aktif veya potansiyel açıdan aktif faylar yer alıyor. Hareketliliğini yitirmiş yıkıcı deprem oluşturmayan faylar yer almıyor. Faylar, Maden Tetkik ve Arama Genel Müdürlüğü'nün (MTA) güncel olarak paylaşmış olduğu Diri Fay Haritası’nda yer almadığı takdirde orada fay yoktur anlamına gelmez.. Türkiye Diri Fay Hattı’nda bulanan faylar 5,5’tan daha büyük deprem oluşturabilecek fayları gösteren bir haritadır” şeklinde konuştu.
YENİ BİR FAY MI OLUŞTU?
“Yeni bir fay hattının oluşması için o bölgede daha önce bir kırığın olmaması ve hiçbir depremin yaşanmamış olması gerekir. Şu anda meydana gelen depremler ise mevcut kırığın harekete geçmesi olarak açıklanabilir” şeklinde konuşan Prof. Dr. Yaşar Eren,“Yeni bir fay hattının oluşabilmesi için o bölgede hiçbir depremin oluşmaması gerekir. Ancak bilinen tarihsel dönem içinde bir fay yüzey kırığı oluşturmamışsa ve bir deprem oluşturmamışsa aktif olup olmadığı bilinemeyebilir.. Bu da fayların yeni fark edilmesine sebep olabilir. Çünkü yeni bir fay hattının oluşması için o bölgede mevcut hiçbir depremin yaşanmamış olması gerekir. Şu anda diri fay haritasında olmayan faylar üzerinde meydana gelen depremler ise varlığı bilinen ancak aktif olmadığı düşünülen mevcut bir kırığın harekete geçmesi şeklinde açıklanabilir. Bu sarsıntıların ve depremlerin sebebi yeni fay hatlarının oluşması değil, mevcut fayların hareketlenmesidir. Depremlerin ardından oluşan faya ait yüzey kırıkları veya fay boyunca yapılan jeolojik kazı ve incelemeler sonucu elde edilen bulgular o fayın Türkiye Diri Fay Hattı’na eklenmesine yardımcı oluyor. Mevcut haritalarda yer almayan faylar bu çalışmalar sonuc haritaya ekleniyor. Diri fay haritası yeni bulgulara göre bundan sonra da güncellenecektir” ifadelerini kullandı.
KAHRAMANMARAŞ DEPREMLERİ BEKLENMEDİK HASARLARA YOL AÇTI!
Yaşanılan Kahramanmaraş depreminin sıra dışı olduğuna ve beklenmedik hasarlar açtığının altını çizen Eren, “Bundan yıllar önce yaşanan 27 Aralık 1939 tarihinde merkez üssü Erzincan olan 7,9 büyüklüğünde gerçekleşen deprem, şu an yaşadığımız Kahramanmaraş depremleri kadar zarar vermişti. O güne kadar bu kadar büyüklükte bir deprem yaşanmamış olması bu depremi sıra dışı kıldı. Bu yaşanılan Kahramanmaraş depremleri Dünya tarihinde karada oluşan sayılı depremlerden ilk beşe girecek büyüklüktedir. Bu depremlerin bıraktığı hasarlar beklenmedik şekilde olağandışıdır. Sadece fayın geçtiği yerde ve çevresinde değil, depremden kilometrelerce uzakta olan Diyarbakır, Osmaniye, Adana, Gaziantep, Şanlıurfa ve Malatya’da yıkımlar meydana getirdi. Bu açıdan ‘Asrın Felaketi’ olarak adlandırılmasını doğal karşılamak gerekmektedir. 2000’li yıllardan bu yana o bölgede 7,4 büyüklüğünde deprem olacağı tahmin edilirken 7,8 büyüklüğünde olması büyük öngörülemeyen hasarlara sebep oldu. Bunun yanı sıra olağandışı diyebilme diğer bir sebebimiz 7.8’lik depremin ardından 7.5 lik başka bir depremin yaşanmış olmasıdır” dedi.
KONYA EN GÜVENİLİR ŞEHİR!
Konya için büyük bir deprem alarmının verilmediğini dile getiren Eren, “Şu anda İstanbul ve Bingöl için uyarılar veriliyor. Bunun sebebi ise geçmişe bakıldığı zaman belirli periyotlar halinde bu bölgelerde depremlerin meydana gelmesidir. Bu bölgedeki faylar 250 yılda bir deprem üretiyor. Geçmiş depremlere bakılarak yıkıcı depremlerin zamanları ve olma aralıkları tartışılarak uyarılar veriliyor. Bu yanlış değildir. 2000’li yıllardan bu yana İstanbul depremi alarmı veriliyor. Bir diğer tahminler ise kırılmaların meydana geldiği uç noktalarda biriken enerjinin bir diğer depremi meydana getirilmesi ihtimalidir. Bunu 17 Ağustos 1999 Gölcük depreminde gördük. Yalova şehrine kadar kırılmalar meydana getirdi. Bundan sonra ise kırılmamış uç noktalarda deprem meydana geleceğini tahmin edebiliriz. Bu uç nokta olarak adlandırdığımız alan ise batıda İstanbul’un güneyidir. 10 yıl 20 yıl beklenen depremler meydana gelmedi diye rehavete kapılmamak gerekir. Kahramanmaraş depremi de beklenen ha bugün ha yarın dediğimiz bir depremdi ve ansızın insanları yakaladı.
Konya’ya baktığımız zaman alüvyon zemin üzerine kurulu bir şehirdir. Bu alüvyal zeminin oluşumu faylara bağlıdır. Konya genel olarak konuşulursa yıkıcı depremlerden etkilenme sıklığı açısından Türkiye’nin en güvenli yerlerinden biridir denebilir. Fakat bu Konya’da hiçbir zaman deprem olmayacağı anlamına gelmez. Konya hiçbir zaman deprem konusunda bir Kahramanmaraş, Erzincan, Bingöl veya Düzce değildir. Bunun sebebi ise o bölgelerde yer kabuğu yatay yönlü hareket etmektedir. Buda 7,8 büyüklüğünde depremlerin meydana gelmesine sebep oluyor. Konya’da ise faylar boyunca düşey yönlü çökme hareketleri vardır. Bu faylar da genel olarak maksimum 6-7 büyüklüğünde deprem meydana getirebileceği düşünülüyor” açıklamalarında bulundu. •Gizem Başar
Kaynak:KONYA'NIN SESİ
