Konya’daki o gölün altı doğalgaz dolu! Peki amaç ne?

Yerli doğalgaz rezervleri ile son yıllarda adından sıkça söz ettiren Türkiye’de doğalgaz depolama kapasitesi de her geçen gün artırılıyor. Enerji arz güvenliği alanındaki dev yatırımlardan birisi olan Tuz Gölü Doğal Gaz Depolama Tesisi de, yeni kapasitesiyle dünyada tuz yapılarındaki en büyük doğal gaz depolama tesisi haline gelecek.

Türkiye'nin doğal gaz depolama tesislerinde kış hazırlıkları tamamlanırken Tuz Gölü Doğal Gaz Depolama Tesisi'nde 1,2 milyar metreküp gaz depolandı.

Türkiye, Cumhuriyet'in 100. yılında toplam 10 milyar metreküp doğal gaz depolama kapasitesi hedefine yönelik attığı adımlarla enerji altyapısını güçlendiriyor. Doğal gaz depolama tesisleri, arz güvenliğinde stratejik altyapı tesisleri olarak öne çıkıyor. Özellikle doğal gaz tüketiminin arttığı kış öncesinde bu tesislerin doluluk oranının en yüksek seviyeye çıkarılması kritik önem taşıyor.

KAPASİTESİ ARTIRILACAK

Türkiye'de Tuz Gölü Doğal Gaz Depolama Tesisi Boru Hatları ile Petrol Taşıma AŞ'nin (BOTAŞ) işlettiği yer altı doğal gaz depolama tesisi bulunuyor.

İç Anadolu Bölgesi'nde Ankara, Konya ve Aksaray’ın kesiştiği yerde bulunan Tuz Gölü Doğal Gaz Depolama Tesisi 2021'de devreye alındı.

Halihazırda 1,2 milyar metreküp doğal gaz depolanabilen tesis, devam eden kapasite artırma çalışmalarının tamamlanmasıyla 5,4 milyar metreküp depolama kapasitesine ulaşacak. Tesis yeni kapasitesiyle dünyada tuz yapılarındaki en büyük doğal gaz depolama tesisi haline gelecek.

Tuz Gölü Doğal Gaz Depolama Tesisi İşletme Müdürü İbrahim Kaymaz, yaklaşık 1500 metre derinlikteki tuz tabakalarının tatlı suyla çözdürülmesi sonucunda oluşturulan suni mağaralarda doğal gaz depolama işlemi yapıldığını anlattı. Söz konusu işlemle elde edilen tuzlu suyun 40 kilometrelik bir hat aracılığıyla Tuz Gölü'ne aynı yoğunlukta deşarj edildiğine dikkati çeken Kaymaz, "Böylece Tuz Gölü'nde flamingolar için bir yaşam alanı da oluşturmaktayız. Geçmiş yıllara baktığımızda flamingoların sayısında çok ciddi bir artış olduğunu gözlemlemekteyiz." dedi.

GÜNLÜK GAZ İHTİYACININ YÜZDE 25'İNİ KARŞILAYACAĞIZ

Tesisin işleyişini anlatan Kaymaz, şunları kaydetti: "Kayseri-Konya ana hattından aldığımız doğal gaza öncelikli olarak bir ön filtreleme işlemi yapıyoruz. Daha sonra aldığımız gazın ölçümlerini yapıyoruz. Ortalama 70-75 barda aldığımız gazı, kompresörler vasıtasıyla 200 bara çıkararak yer altına depoluyoruz. Daha sonra, ihtiyaç halinde Ankara'daki SCADA merkezimizden ve gaz kontrol merkezimizin talebi üzerine tesislerimiz geri üretim için devreye girmekte. Kuyulardaki gazı öncelikli olarak içerisinde herhangi bir su gazı ve benzeri maddelerden arındırmak için ön filtrelemeye tabi tutuyoruz. Isıtma gerekiyorsa ısıtma işlemlerini yaparak, basınç düşürme ve akabinde kurutma işlemini yaparak ölçümleme sonrasında ana hattımıza tekrar geri veriyoruz."

Kaymaz, devam eden kapasite arttırma çalışmalarıyla ilgili, "Tesisimiz şu anda 40 milyon metreküp günlük geri üretim kapasitesine sahip. Genişleme projemizle birlikte 80 milyon metreküp günlük geri üretim kapasitesiyle pik zamanlarda Türkiye'nin günlük gaz ihtiyacının yüzde 25'ini karşılayacağız." diye konuştu.

Depolama tesisleriyle tüketicinin kesintisiz doğal gaz kullanımının sağlandığını aktaran Kaymaz, tesisin kış dönemine yüzde 100 doluluk oranıyla girdiğini sözlerine ekledi.

TUZ GÖLÜ DOĞAL GAZ DEPOLAMA HAKKINDA

Enerji arz güvenliğinin sağlanması çerçevesinde BOTAŞ tarafından geliştirilen en önemli projelerden biri olan Tuz Gölü Doğal Gaz Depolama Projesi’nin yapım çalışmaları 2011 yılında Aksaray ili Sultanhanı ilçesinde başlatılmıştır. 2021 yılı sonu itibarıyla tamamlanan proje (I. Etap) ve sonrasında genişletme (II. Etap) çalışmaları ile birlikte 5,4 milyar Sm3 depolama ve 80 milyon Sm3 günlük geri üretim kapasitesine ulaşılması hedeflenmektedir. I.Etap kapsamındaki çalışmalar 2021 yılı sonu itibarıyla tamamlanmış olup 1,2 milyar Sm3 çalışma gazı kapasitesine ve 40 milyon Sm3 günlük geri üretim kapasitesine ulaşılmıştır. Tuz Gölü Doğal Gaz Depolama Tesisi, yerin 1,5 km altında açılan olan tuz kuyularına tatlı su basılarak tuzun eritilmesi ile toplam 52 kavernadan oluşmaktadır. Proje, 5,4 milyar Sm3 depolama kapasitesi hedefi ile dünyada tuz yapılarında en büyük doğal gaz depolama tesisi olma özelliğiyle öne çıkmaktadır. Proje, enerji arz güvenliğine katkı sağlamanın yanında bölge habitatına da fayda sağlamıştır. Depolama projesi kapsamında yer alan ve yer altındaki kuyularda tuzu eritmek amacıyla Hirfanlı Barajı'ndan getirilen tatlı su, işlem sonrasında tuzlu su olarak Tuz Gölü’ne pompalanmaktadır. Bu sayede Tuz Gölü'ndeki su seviyesi her geçen gün artarak Tuz Gölü havzasındaki habitat yeniden canlanmıştır.