Faturalarınızı Kontrol Edin! Limiti Aşanın Tarifesi Değişecek!

Türkiye'de 42,2 milyon mesken abonesinin yaklaşık 1,2 milyonu 1 Şubat itibarıyla elektrik faturalarında sübvansiyonlardan yararlanamayacak. Yeni düzenleme, 2024'te yıllık 5 bin kilovatsaat, aylık 417 kilovatsaati(kWh) aşan tüketimleri kapsayacak. Konya genelinde bulunan 1,5 milyon mesken ve ticari abonenin limiti aşması halinde uygulamadan etkilenmesi bekleniyor. Elektrik Mühendisleri Odası Konya Temsilcisi Özkan Keskin, elektrikte yapılan yeni düzenleme sonrası merak edilen ve değişen tüketim alışkanlıklarını Konya’nın Sesi Gazetesi’ne anlattı.

LİMİTİ AŞANIN TARİFESİ DEĞİŞECEK

Elektrik abonelerine sağlanan desteklerin daha adil bir şekilde dağılımını sağlamak ve enerji kaynaklarının verimli kullanılmasını teşvik etmek amacıyla yıllar içinde değişen tarifeler ile ilgili değerlendirmede bulunan Keskin, “2018 yılında yayınlanan tebliğ ile beraber Son Kaynak Tedarik Tarifesi (SKTT) adında yeni bir düzenleme geldi. Bu düzenleme 2018 yılında 50 milyon kilovatsaat ve üzeri yıllık kullanımı olan tüketicilere devletin yayınladığı tarifeden değil, piyasada oluşan fiyat üzerinden bir fiyatlandırmaya götürüyordu. 2018'den bugüne tarifeler ve limitler düşe düşe artık meskenlerde 5 bin kilovatsaat yıllık kullanım, ticarethanelerde 15 bin kilovatsaat yıllık kullanımın üzerinde olanların faturaları devletin yayınladığı tarifelerden değil, serbest piyasada oluşacak fiyatlar üzerinden değerlendirilecek. Yeni düzenleme bunu hükmediyor. Meskende devletin ciddi anlamda sübvansesi vardı. Piyasada oluşan fiyattan daha düşük bedellerle meskenlere elektrik tedariği sağlanıyordu devlet artık bu sübvanseyi kaldırdı. Elektrik tüketimi yıllık 5 bin kilovatsaat üzerinde olan tüketicilerin faturaları piyasadaki fiyat üzerinden hesaplanacak. Dolayısıyla faturalarımızda önümüzdeki aydan itibaren ciddi anlamda artışlar göreceğiz. Bu rakamlar faturalarımıza yansıyacak” dedi.

KONYA’NIN AYLIK ELEKTRİK TÜKETİMİ TÜRKİYE İLE EŞ DEĞER

Aylık 417 kilovatsaati aşan haneleri kapsayacak uygulamanın detayları hakkında bilgiler veren Keskin, “Aslında aylık ifade doğru değil çünkü her ay stabil olmayabilir. Bazı yıllık 5 bin kilovatsaati geçen meskenlerde yıl ortalamasına bakılacak. Ama 2025 yılının ilk 3 ayında 5 kilovatsaati geçtiğinizde artık devletin tarifesinden değil piyasadaki fiyattan faturanız oluşacak. Konya'daki konutlarda aylık ortalama elektrik tüketimi Türkiye ortalamasıyla eşdeğer diyebiliriz. Bu oran ülkemizin güney tarafında biraz değişir. Konutlardaki kullanım artar. Bunun gerekçesi de güneyde Antalya gibi düşünün ısınma biraz daha elektrikli olduğu için oralardaki tüketimler yüksektir” diye konuştu.

FATURALARA NASIL YANSIYACAK?

Yeni uygulamaya göre fatura tutarı hesaplamayı anlatan Keskin, “Güncel fatura tutarını hesaplamak için iki kademeli yöntem var. İlk önce belli bir kısma kadar daha uygun birim fiyatı ele alınır. Tarife fiyatlarına bakarsak ilk aşamada birim fiyatı 06 kuruş yani bin 47 TL'ye yakın bir fiyat oluşturuyor. Asıl merak edilen konu ‘Artık kaç para ödeyeceğiz” konusuna gelirsek. Bin TL’nin karşılığı güncel piyasa fiyatına göre 2 bin, 2 bin 500 aralığında bir fiyata geliyor. Ama burada şunu kaçırmayalım. Bizim fatura hesaplama yöntemimiz 5 bin kilovatsaatten sonra şu şekilde oluyor. Piyasa Takas Fiyatı(PTF) ve Yenilenebilir Enerji Kaynaklarını Destekleme Mekanizması(YEKDEM) dediğimiz bir bedel daha var. Devletin belirlediği ve her ay yayınladığı YEKDEM yenilenebilir enerjiyi desteklemek için devlet yatırımcılara bir destek sunuyor ve YEKDEM bedelini de abonelere yansıtıyor. Bunun üzerinden konutlarda yüzde 5 gibi artı bir maliyet öngörüyor. Bu yüzde 5'te tedarikçinin rakamı. Özetlersek PTF+YEKDEM bedelini topluyoruz, aylık yüzde 5 ile çarpıyoruz fatura tutarı oluşuyor” ifadelerini kullandı.

LİMİTLER DEĞİŞTİ

Konya'nın elektrikte mesken ve ticari abone sayısını ve Son Kaynak Tedarik Tarifesi limitini paylaşan Keskin, “Konya’da Mesken Abone Sayısı tüm ilçeler dâhil 1 milyon 100 bin adet(yaklaşık), Ticari Abone Sayısı 220 bin adet(yaklaşık) ve Sanayi Abone Sayısı 2 bin 800 adet(yaklaşık) tüketici bulunuyor. Sanayi ve ticarethanelerde tüketim limiti geçtiğimiz yıl 1 milyon kilovatsaatti, sınır 15 bin kilovatsaate düştü. Meskenlerde ve tarımsal sulamada 100 milyon kilovatsaatti 2025’te meskenler 5 bin, tarımsal sulama 100 milyon oldu” cümlelerine yer verdi.

GÜNEŞ ENERJİSİNE TALEP ARTTI

Fiyat artışlarının kaçınılmaz olduğunu belirtirken Keskin, güneş enerjisine talebin arttığını ve site aidatlarında ciddi yükselişler yaşanacağını vurguladı. Keskin “Bazı aboneler 5 bin kilovatsaati geçmedikleri için konutlarda bugünkü şartlarda nasıl fiyatlandırılıyor ise aynı şekilde destekten yararlanacak. Şöyle bir durum var devlet bir destek veriyordu ve şu ana kadarki gerçekleşen tarife fiyatları gerçek fiyatların çok altındaydı rakamlar artık gerçek fiyatlara doğru yaklaşıyor. Ama gerçek fiyatlar tabii ki şimdiye kadar ödediklerinin çok üzerinde olduğu için kullanıcılar tarafından bir tepkiye maruz kalıyor. Bu durum bazı sonuçları doğuracak; Elektrik fiyatları yükselince özellikle müstakil evi olanlarda çatıya bir güneş enerjisi yaptırma anlamında bir talep doğuyor. Müstakil evi olanlar bu konuda bir talebe doğru geçti. Bir de bunu meskenlerde yaşayacağız ama özellikle site yönetimleri ortak kullanım sayaçlarında ciddi anlamda artışları görecekler. Çünkü onlar da bundan etkileniyor ve çoğu 5 bini geçiyor. Bu artış sitelerde veya apartmanlarda oturanların ciddi anlamda aidatlarını da etkileyecek. Diğer bir sonucu da elektrikli araçlardaki ekonomi olayı. Elektrikli aracı olanlar elektriğin meskende fiyatı düşük diye tasarruf ediyordu. Elektrikli araç akaryakıta göre çok ciddi anlamda avantaj sağlıyordu. Şimdi avantaj sağlayacak mı sağlamayacak mı, ne kadar sağlayacak hep beraber onu da göreceğiz. Elektrikli araçların harcaması akaryakıt fiyatına yaklaşacak” şeklinde konuştu.

KİMLER MUAF TUTULACAK

Uygulamadan muaf tutulacak tüketicilerden bahseden Keskin, “Uygulamadan muaf olanlara Konya özelinde baktığınız zaman tarımsal sulama tüketicileri yer alıyor. Kurul kararında tarımsal sulamanın limiti 100 milyon civarındaydı ve o korundu. Tarımsal sulama abonelerinin kullanacakları tarife piyasa fiyatından düşük. Bu anlamda devletin desteği devam ediyor. Bir de meskenlerle alakalı özel tarife gurubunda olanlar var. Onların da destekleri aynı şekilde devam edecek ama birçok abone etkilenecek” dedi.

TEDARİK ŞİRKETİ BAZ ALINACAK

Limitin üzerinde tüketim yapan abonenin limitin altında tüketim yapmaya başladığında devlet desteğinden yararlanmak için başvuru yapması gerektiğinin altını çizen Keskin, “Devlet bu durumu şu şekilde düzenliyor. Abonenin 5 bin kilovatsaati Mart ayında geçtiğini düşünelim takip eden iki ay içinde bir tedarik şirketi bulmasını ve orayla anlaşmasını söylüyor. Eğer anlaşılmazsa ne olur? Bu konuda bayağı merak konusu oldu. Sözleşme kendi kendine devam ederse devlet diyor ki görevli tedarik şirketi kimse tavan rakamı yüzde 5 oranla devam ettiriyor. Konya için görevli tedarik şirketi Meram Elektrik Perakende AŞ.(MEDAŞ) üzerinden yüzde 5 ile faturasını görecek. Başka bir tedarik şirketi ile anlaşma yaparsa ikili anlaşmada ne kadar karlılıkla anlaşırsa oradan fatura edilecek. Eğer yıl içinde kullanımı 5 bin kilovatsaatin altına düşerse tekrar eski tarifesine dönebiliyor. Orada da ilgili tedarik şirketi kimse onunla tekrar aynı şekilde eski tarife fiyatları üzerinden yararlanabiliyor. Hem limitin üstüne çıktığında hem de limitin altına düştüğünde başvuru yapılması lazım. Hiçbir şey yapmasa da ilgili tedarik şirketi hangisiyse onun üzerinden faturalandırma yapılıyor” diye konuştu.

SÖZLEŞME DİKKATLİCE İNCELENMELİ

Mesken ve Ticarethane kullanıcılarını uyaran Keskin şu ifadelere yer verdi: “Birincisi, yüzde 5 oranındaki tedarikçinin piyasa takas fiyatı YEKDEM fiyatı oluşuyor. Bunun üzerine yüzde 5 karlılıkla herhangi bir perakende şirketinden elektrik alıyoruz. Yalnız bu yüzde 5 oranında bazen bunlar satış konusunda atıyorum 5 TL, 4 TL gibi söylemler yanlış telaffuz ediliyor ve insanlar da maalesef yanlış yönlendiriliyor. Perakende şirketlerle sözleşme yaparken sözleşmeyi dikkatlice incelesinler. Farklı durumlar, farklı maddeler olabilir. Özellikle farklı bir perakende şirketiyle anlaştığında, gecikme faizlerinin çok üst noktalarda olduğunu görüyoruz. Depozitoların çok yüksek olduğunu görüyoruz. Elektriğin en verimli hali tasarruftur. Kullanıcılar tasarruflarından ödün vermesinler. Elektriği mutlaka tasarruflu kullanalım.”

-Büşra KÖSE