2023, Türkiye’nin Şahlanış Yılı Olacak

1923 yılında temelleri atılan Türkiye Cumhuriyeti 2023 yılında 100.yılını kutlayacak. Son yıllarda üretimde, istihdamda, enerjide, savunma sanayiinde ve daha birçok alanda önemli işlere imza atan Türkiye, 100.yılında yeni projelere imza atacak.

2023 yılında Türkiye’yi neler bekliyor..

2023 Seçimleri

Türkiye 100.yılında Genel Seçime gidecek. Bugün itibariyle 18 Haziran’da yapılması planlanan 2023 Genel Seçimleri ile 5 yıllık yeni hükümet belirlenecek. 2023 seçimlerinde 64 milyon seçmenin 18 milyonunu oluşturan, yüzde 16’lık seçmen ilk defa oy kullanacak Z kuşağından oluşuyor.

TOGG Mart’ta yollara çıkacak

Bursa’nın Gemlik ilçesinde, 1,2 milyon metrekare alan üzerine kurulu, son teknolojiyle donatılı ve her 3 dakikada bir araç üretme kapasitesine sahip fabrikada üretilen Togg, Mart ayından itibaren Türkiye yollarındaki yerini alacak. Togg’un fiyatı şubat ayında açıklanacak. İleri teknolojiye sahip bir akıllı cihaz olarak yola çıkacak Togg, içten yanmalılar dahil kendi sınıfındaki araçlarla rekabet edecek bir fiyata sahip olacak. Tüm ön siparişler Şubat 2023 itibarıyla alınmaya başlanacak. İlk yıl 20 bin adet üretim olacak. Siparişler bireysel kullanıcılar öncelikli olmak üzere alınacak ve 2023 yılı boyunca teslim edilecek. İlk akıllı cihazın mart sonunda trafiğe çıkmasının ardından, ortalama 18 ay sonra Avrupa pazarına giriş yapılacak. Sedan model akıllı cihaz 2025 yılının ilk yarısında piyasada olacak.

Karadeniz gazı martta şebekeye bağlanacak

Son yıllarda hem karada hem denizde yaptığı arama ve sondaj çalışmalarıyla doğal gaz alanında önemli adımlar atan Türkiye, Sakarya Gaz Sahası'nda yapılan 58 milyar metreküplük yeni keşif ve revize edilen rezerv ölçümüyle 710 milyar metreküpe ulaşan yerli gazı martta şebekeye bağlayacak. Uluslararası bağımsız denetim kuruluşları tarafından da teyit edilen rezerv, konutların 33 yıllık doğal gaz ihtiyacını karşılayabilecek düzeyde bulunuyor. Yeni gaz keşfinin, bölgeye komşu diğer jeolojik sahalardaki benzer keşiflere de kapı aralayacağı öngörülüyor. Söz konusu doğal gaz rezervinin bugünkü rakamla uluslararası piyasalardaki karşılığı 1 trilyon dolar olarak hesaplanıyor.

Akkuyu'nun ilk reaktörü 2023'te devreye alınacak

Nisan 2018'de yapımına başlanan, ülkenin ilk nükleer enerji tesisi niteliğindeki Akkuyu Nükleer Güç Santrali'nde (NGS) inşaat çalışmaları hızla devam ediyor. Toplam 4 reaktörle 4 bin 800 megavat kurulu güce sahip olacak şekilde tasarlanan Akkuyu NGS'nin ilk reaktörü bu yıl devreye alınacak. Böylelikle Türkiye, tarihinde ilk kez nükleer santralden ürettiği elektriği ülkenin şebekesine aktaracak. Santralin kalan ünitelerinin birer yıl arayla 2026'ya kadar tamamlanması hedefleniyor.

Ham petrolde günlük üretim 100 bin varile ulaşacak

Yeni yıla Şırnak'taki Gabar Dağı'nda yaptığı 150 milyon varil rezervlik tarihi petrol keşfiyle giren Türkiye, ham petrolde özel ve kamu günlük toplam 80 bin varil olan üretimini 100 bin varile taşıyarak 2023'te yüzyılın rekorunu kıracak. Dünyada bu yıl karada yapılan en büyük 10 keşiften biri niteliğindeki rezervin ekonomik değeri yaklaşık 12 milyar dolar olarak hesaplanıyor. Söz konusu keşifle, Türkiye'nin üretilebilir petrol rezerv miktarı 450 milyon varilden 600 milyon varile çıkmış oldu. Öte yandan, son 20 yılda yapılan petrol ve gaz üretimiyle 41,3 milyar dolarlık ithalatın önüne geçildi.

Türkiye'nin ilk dalga enerjisi santralinin inşası başlayacak

Yenilenebilir ve sürdürülebilir enerji kapsamındaki dalga enerjisinden elektrik üretilmesi amacıyla Ordu'da Türkiye'nin ilk, dünyanın en büyük santrali kurulacak. Bahar aylarında inşasına başlanacak santral, 77 megavat kurulu güce sahip olacak. Tesisin inşasının başlamasının ardından bir yıl içinde devreye alınması bekleniyor. Türkiye, nükleer ve yenilenebilir enerji yatırımlarının yanı sıra alternatif enerji kaynaklarından hidrojenin üretimi ve depolanmasına da büyük önem veriyor. Bu kapsamda, hidrojenin üretimi ve depolanmasına yönelik AR-GE projeleri desteklenirken, ülke genelinde elektrolizör kapasitesinin 2030'da 2 gigavata ulaşması, 2053'te ise 70 gigavata çıkarılması hedefleniyor. Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanlığının konuya ilişkin yol haritasını yakında açıklaması bekleniyor.

Bor üretiminde atılımlar yapılacak

Dünya bor rezervlerinin yüzde 73'üne sahip olan Türkiye, yapılan çalışmalar sonucunda dünyada yüzde 62 pazar payıyla lider konumda bulunuyor. Balıkesir'in Bandırma ilçesinde, yıllık 1000 ton kapasiteli bor karbür tesisi ocakta hizmete alınacak, yıllık 800 ton üretim kapasiteli ferrobor tesisi ise 2023'ün sonunda faaliyete başlayacak. Ayrıca Eskişehir'in Seyitgazi ilçesinde yıllık 600 tonluk üretim yapacak lityum karbonat tesisinin ihalesi ocakta yapılacak. Kütahya'nın Emet ilçesinde 5 bin ton üretim kapasiteli yeni bor karbür tesisinin projesine de bu yıl başlanacak.

Savunma Sanayiinde ilkler yaşanacak

2023 yılında Türkiye yerli ve milli projeleriyle savunma sanayide zirveye yerleşecek. Bayraktar KIZILELMA, MMU, TCG ANADOLU gibi birçok proje gelişimini sürdürerek yeni projelere kapı açacak. Havada, karada ve denizde üretilen milli silahlardan bazıları envantere girecek. Bayraktar TB2’lerden PİRİ REİS denizaltısına, insansız savaş uçağı Kızılelma'dan İMECE yer gözlem uydusuna yerli ve milli ürünlerde kritik gelişmeler olacak. Önümüzdeki yıl, Çanakkale Zaferi'nin yıldönümü olan 18 Mart'ta hangardan çıkacak HÜRJET ve ATAK-2 ilk kez göklerle buluşacak.

Turizmden 50 milyar dolar gelir bekleniyor

Türkiye'nin 2023 turizm geliri beklentisi 50 milyar dolar, ziyaretçi sayısı 58,8 milyon, ziyaretçi başına ortalama harcama 850 dolar, ortalama konaklama süresi ise 11,9 gece olarak belirlendi. Kültür ve Turizm Bakanlığı sorumluluğunda yürütülecek programda, farklı turizm kollarında gerçekleştirilen faaliyet, tanıtım ve turizm verilerine ilişkin bilgilere yer verilerek, gelecek yıla yönelik amaç ve hedefler başlıklar altında sıralandı. Buna göre, değişen tüketici eğilimleriyle teknolojik gelişmeler doğrultusunda turizmin çeşitlendirilmesi ve geliştirilmesi, sezon süresinin uzatılması, hizmet kalitesinin yükseltilmesi ve daha fazla harcama eğilimi olan ziyaretçinin Türkiye'ye çekilmesi amaçlanıyor. Konaklama süresi ve konaklama dışı harcamaların artırılması, her bir varış yeri özelinde sektörde dönüşümün gerçekleştirilmesi ve koruma-kullanma dengesi gözetilerek ekonomik ve sosyal kalkınmaya katkı sağlanması da amaçlar arasında yer alıyor.

İhracatta yeni hedef 300 milyar dolar

2021 yılını 225 Milyar Dolar ihracatla rekor kırarak kapatan Türkiye 2022 ilk 11 ayında 231 milyar dolar ihracat rakamına ulaşarak geçen yılı geride bırakmıştı. Önümüzdeki günlerde açıklanacak yıllık ihracat rakamının 250 Milyar Dolar bandına yaklaşması bekleniyor. Türkiye 2022’yi de rekor ihracat ile kapatmış olacak. 2023 yılında hedef ise 300 milyar dolar ihracat gerçekleştirerek yeni zaferler oluşturmak.

890 bin yeni istihdam hedefleniyor

Türkiye, yeni yıla halka hizmeti esas alan, öğrenciden emekliye, reel sektörden çiftçiye tüm kesimi koruyan 4.4 trilyon liralık güçlü bir bütçeyle girdi. Atılan ve atılacak adımlarla ilk etapta 890 bin kişiye iş olanağı sağlanacak. 2023 yılı Merkezi Yönetim Bütçesi Resmi Gazete'de yayımlandı. Önümüzdeki üç yıllık dönemde 2 milyon 670 bin istihdam sağlanacak. İşgücü piyasasına yönelik yapısal programların desteklenmesi ve yıllık 890 bin istihdam için merkezi yönetim bütçesinden 373.2 milyar lira aktarılacak. Kırsalda istihdamı, üretimi, yatırımı artırmak için üç yıllık bütçe döneminde verilecek destek de 59.6 milyar liraya ulaşacak. İş piyasası programların etkin şekilde yararlanılacak, staj, yarı zamanlı ve esnek çalışma modelleri yaygınlaştırılacak, kariyer farkındalıklarını artıracak eğitim, program ve faaliyetlere ağırlık verilecek

2022 çözüm yılı oldu

2023’e yeni hedef ve projeler ile umutla bakılırken 2022’de çözüm yılı oldu.

Sözleşmeli personele kadro adımı

Kamudaki sözleşmelilere kadro müjdesi de 2022'ye damga vuran gelişmeler arasında yer aldı. Bu kapsamda, 657 sayılı Devlet Memurları Kanunu'nun 4/B maddesi temel dayanak haline getirilerek "sözleşmeli personel statüsü" yeniden belirlendi. Buna göre, mahalli idareler dahil 3 yılı dolmuş sözleşmeliler bir yıllığına aday memurluğa geçirilecek. Düzenlemeden kamudaki 520 bin sözleşmeli personelden 424 bini faydalanacak.

3600 ek gösterge tamamlandı

Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığı, 5,3 milyon memur ve memur emeklisini kapsayan 3600 ek gösterge çalışmasını da bu yıl tamamladı. Memurların, kadro unvanı/derecesi, hizmet sınıfı, görevin önemi, sorumluluk düzeyi, hiyerarşik konumu ve eğitim durumu esas alınarak belirlenen ek gösterge sisteminde yapılan düzenlemelerle kamu hiyerarşisindeki kimi aksaklıklar giderildi, memurların hem emekli ikramiyelerinde hem de emekli aylıklarında iyileştirmeler yapıldı. Bu kapsamda, öncelikle birinci dereceye gelmiş olmak şartıyla tüm öğretmenlerin, 2 yıl ve üzeri yükseköğrenim mezunu polislerin, alan sınırlaması olmaksızın 2 yıl ve üzeri yükseköğrenim mezunu tüm sağlık çalışanı ve din görevlilerinin ek göstergeleri 3600'e yükseltildi. Ayrıca avukat, il müdürü, bekçi, uzman jandarma ve uzman erbaş gibi 3000 ek göstergeli tüm meslek gruplarının da 3600 ek gösterge düzenlemesinden faydalanmaları sağlandı. Dört meslek grubunun yanı sıra sosyal tarafların beklentileri dikkate alınarak il müdür yardımcısı, ilçe müdürü, şube müdürü, gelir uzmanı ve mali hizmetler uzmanları gibi kariyer uzmanları ile denetmenlerin de 2200 olan ek göstergeleri 3600'e çıkarıldı.

Öğrenim kredisi borcu faizsiz ödenecek

2022'de Yüksek Öğrenim Kredi ve Yurt Hizmetleri Kanunu'nda yapılan değişiklikle, öğrenim kredisi alanların, borçlarını, aldıkları miktar kadar ödemesine imkan sağlandı. Öğrenim kurumundan mezun olan ya da herhangi bir nedenle öğretim kurumuyla ilişiği kesilenler, 2 yıl sonra başlamak üzere, kredi aldığı kadar sürede ve aylık dönemler halinde borcunu verebilecek. Borçlu, borcunu erteleme talebinde bulunduğunda, borçlunun çalışmadığının SGK'den teyit edilmesi halinde, ilk yıl herhangi bir ilave olmadan, sonraki yıllarda ise her yıl için verilen miktara yüzde 10 eklenerek ödeyeceği tutar hesaplanacak ancak ilgili yılda TÜFE'nin yüzde 10'dan az olması halinde bu oran uygulanacak. Erteleme işlemi en fazla üç defa yapılabilecek. Ödemenin askerlik dönemine denk gelmesi halinde, borçlunun talebi üzerine herhangi bir ilave yapılmaksızın askerlik döneminin sonuna kadar kredi borcu ertelenecek.

EYT'de sorun çözüldü

2022 yılı, emeklilikte yaşa takılanların (EYT) yaşadığı sorunun da çözümü yolunda adım atıldığı bir yıl oldu. Bu kapsamda, 8 Eylül 1999 öncesi sigorta girişi olanların EYT kapsamında kabul edilmesi benimsendi. Çıkarılacak düzenlemeyle, prim ve sigortalılık süresi şartlarını karşılayanlar, yaşa bakılmadan emeklilik hakkı kazanmış olacak. EYT düzenlemesi ile yaklaşık 2 milyon 250 bin vatandaşın emekli olma hakkına kavuşması bekleniyor.