Yardımcı oluyor sandık ama bakın ne çıktı!

Son yıllarda yapay zeka teknolojileri, eğitim alanında da etkisini hızla gösteriyor. Özellikle ChatGPT gibi gelişmiş dil modelleri, öğrenciler tarafından ödev yapımında sıkça kullanılmaya başlandı. Ancak bu durum, eğitimciler ve uzmanlar arasında ciddi bir endişe yaratıyor.

Konuyla ilgili değerlendirmelerde bulunan Eğitim Danışmanı Feruze Meniz, bu uygulamanın öğrenciler tarafından çok fazla rağbet gördüğünü ve ödevlerin ChatGPT’den yapılabildiğini söyledi. Meniz, “Birisine, çocuk veya yetişkin fark etmeksizin hazır bir şey verildiğinde üstüne herhangi bir araştırma yapmak istemez. Kişinin internet üzerinden tek tek bir araştırma yaptığını varsayın, belki de 8-10 tane sekmede farklı şeylerden okuyarak bilgileri derleyerek kendi cümleleriyle metne çevirmiş olması gerekir. Ki bunları aynı zamanda kitaplar da destekler. Ama ChatGPT dediğimiz bu sohbet robotu metni hazır bir şekilde veriyor. Çocuklar da maalesef bunun gafletine çok fazla uğruyor. Bunun yanında ChatGPT sadece öğrenciler tarafından değil firmalarca da çok fazla kullanılıyor. Çoğu sosyal medya hesabın veya şirketlerin özellikle satış-pazarlama politikalarını geliştirmek için slogan veya açıklamalarla sınırlı kalmayıp ChatGPT destekli görsellerle ve videolarla ciddi oranda çalıştıklarını görüyoruz” şeklinde konuştu.

SANİYELER İÇİNDE HAZIR BİR METİN...

Eğitim Danışmanı Feruze Meniz, ChatGPT sohbet robotunun sadece eğitim süreçlerinde değil dünya genelinde de büyük tehditler barındırdığını vurgulayarak eğer doğru bir şekilde kontrol edilmezse, insanların makineleşeceğini ileri sürdü. Meniz, “Özellikle pandemi döneminde, depremden dolayı üniversitelerin uzaktan eğitime geçmesi gibi süreçlerde öğrenciler bu programı kullandı. Bu öğrencinin kendisini unutmasına, kendi gelişimini durdurmasına, merakının kalmayışına, kısacası pasifleşmesine sebep oldu. Daha fazla zaman ayırarak birden fazla kitaptan, makaleden, internet sitesinden araştırıp bulunabilecek bilgiler, karşımıza yapay zeka robotu sayesinde daha kısa süre içerisinde daha özgün cümlelerle çıkıyor. Kişi ekstra bir araştırma zahmetine girmek istemiyor. Bunun doğurduğu sonuç tembellik süreci olarak karşımıza çıkıyor. Çocuklarda durağanlaşma, niteliksizleşme, bildiği şeyi de unutma gibi bir süreç başlıyor” diye anlattı.

ChatGPT uygulaması metinleri hazır halde verdiği için insanların metin hazırlama zahmetinden kaçtığını söyleyen Meniz, özellikle lise ve üniversite öğrencilerinin ödev veya sunum hazırlama noktasında ChatCPT’ye tamamen başvurmasının doğru olmadığını ifade etti. Meniz, ‘’Birisine, çocuk veya yetişkin fark etmeksizin hazır bir şey verildiğinde üstüne herhangi bir araştırma yapmak istemez. Kişinin internet üzerinden tek tek bir araştırma yaptığını varsayın, belki de 8-10 tane sekmede farklı şeylerden okuyarak bilgileri derleyerek kendi cümleleriyle metne çevirmiş olması gerekir. Ki bunları aynı zamanda kitaplar da destekler. ChatGPT dediğimiz bu sohbet robotu metni hazır bir şekilde veriyor. Çocuklar da maalesef bunun gafletine çok fazla uğruyor. Şu anda en büyük tehdidimiz kendi düşüncesi olmayan gençlerin günden güne artması. Ama çocuk bu uygulamayı iyi anlamda kullanırsa aslında ChatGPT teknolojik olarak çok ileriye dönük evrilmiş bir proje. Faydası da olabilir. Ama bazı insanlar bu uygulamayı rahatlamak için kullandığından dolayı, o yönden faydalı olduğunu pek söyleyemeyiz” diye konuştu.

ÖNLEM ALMAK ÇOK ZOR, ULAŞIM ÇOK KOLAY

ChatGPT sohbet robotunun sunduğu bilgilerin yüzde 100 doğru olmadığının altını çizen Meniz şunları kaydetti: “Sohbet robotuna makaleler de yükleniyor. Yani bu uygulamada bilimsel ve sayısal veriler var. Ancak sonuç olarak yapay zeka olduğu için yeri geldiğinde yanlış bilgi de verebilir. Kişi bunu sorgulamadığı için yanlış bir sonuca doğru gitmiş olacak. Bu uygulamanın verdiği bilgiler yüzde 100 doğru olamaz. Ben daha önce hem kendi hesabımdan hem arkadaşımın hesabından aynı soruyu ilettim. Gerçekten farklı metinler veriyor. Benzerlik var ama çok değil.’’ Bu uygulamanın zararlarından kişinin yalnızca kendi iradesiyle kaçabileceğine de değinen Feruze Meniz, ‘’Ailelerin veya öğretmenlerin önlem alabileceği bir durum söz konusu değil. Çünkü uygulamaya ulaşmak çok kolay. Telefonu, bilgisayarı ve interneti olan herkes bu sohbet robotunu kullanabilir. Kişi doğruyu gerçekten öğrenmek, kendini geliştirmek ve hazıra kaçmamak istiyorsa, bu uygulama onun için zararlı olmaz. Kişi bu bilinçte değilse kötü sonuçları olacaktır” ifadelerini kullandı.

TEKNOLOJİYİ İYİ KULLANINCA SORUN YOK

Gençlerin çoğunun artık ödev yapma zahmetine girmeden ChatGPT ile kopyala yapıştır yaparak kolaya kaçtıklarından yakınan Meniz, şunları dile getirdi: “İnternet çok geniş bir saha. Ben buradan anında Amerika’ya ulaşabilirim. Şu andan belki 100 yıl öncesine kadar geri dönüp o zamanlar neler yapılmış, ne yaşanmış bu konuda bilgi sahibi olabilirim. Çocuklar sohbet robotunu bu noktada kullanırsa internet iyi bir şeydir. Sadece ‘kim ne yapmış, ne yemiş, ne içmiş’ gibi merak unsurları gündelik hayat içerisinde kullanılırsa daha çok zararı olur. Üniversite öğrencilerimden bu programı kullandığını söyleyenler de oldu. Verilen tepki ise, ‘Hocam çok kısa bir vakit vermişti zaten. Ben de programa girdim, yazdım. Robotun verdiği cevabı kopyala yapıştır yaptım ve tam puan aldım’ oldu. Öğretmenler ise bu durumu fark etmeyebiliyor ve değerlendirip tam puan veriyor. Burada şu algı ortaya çıkıyor: ‘Ben niye kendimi boşu boşuna yoruyorum ki, bana saniyeler içerisinde özgün metin çıkartan bir sohbet robotu var.’ Bu düşünceler daha çok artıyor.”

"BEN BİR ÖĞRETMEN OLARAK CHATGPT SOHBET ROBOTUNU ÇOK FAYDALI GÖRMÜYORUM"

Öğrencilerin kopyala yapıştır yaparak, kelimelerin anlamını bilmeden ilerlediklerini ifade eden Meniz, ChatGPT’nin üniversite kitlesinde daha yaygın olduğunu söyledi. Meniz, sözlerine son olarak şunları ekledi: “Benim korkum bu sohbet robotunun lise ve ortaokul çağına daha fazla inmesi. Kitaplar raflardan kaldırıldı. Çocuklar dijital kitap okuma sürecine doğru gittiler. Ama onu da bırakmaya başladılar. Şimdi başka bir teknoloji çıktığında biz hiçbir çocuğa okumanın önemini aktaramayız. Çocuk sohbet robotundan aldığı cevabı okumadan direkt yapıştıra da bilir. Eminim bunu yapan çok kişi vardır. Okuduğu kelimenin anlamını bile bilmeden ödev veya makale yazılıyor. Bu da ülkemizin daha çok gerilemesine sebep olur. Eğitim anlamında bizim kendimizi daha çok ilerletmemiz gerekirken robotlaşmaya başladık. Ben bir öğretmen olarak ChatGPT sohbet robotunu çok faydalı görmüyorum. Duygu, istek yok. Tek düze bir sunum olarak düşünün bunu.” -Tuba Kaya