Konya Sele Döndü O İlçe Etkilenmedi Görenler Sahra Çölüne Benzetti tıkla-izle

Konya'nın Karapınar ilçesinde yer alan kumullar, çölü andıran görüntüsüyle dikkati çekiyor. Fotoğraf tutkunları ve turistlerin uğrak noktaları arasında yer alan bölge, Karaman'a yaklaşık 80 kilometre uzaklıkta bulunuyor...

Konya ili Karapınar ilçesinde yer alan Karapınar kumulları, ilçe merkezinin güneybatısında bulunan geniş bir alandır. Bu 4.000 hektarlık kumullar, zamanla rüzgârlarla birlikte şehir merkezini tehdit eder hale gelmiştir.

1960'lı yıllarda yaşanan kum fırtınaları ulaşımı ve eğitimi olumsuz etkilemiş, hastalıkların artmasına sebep olmuştur. İlçe merkezi ve tarım arazileri kum yığınlarının altında kalma riskiyle karşı karşıya kalmıştır.

İlk başta ilçenin başka bir yere taşınması düşünülmüş olsa da, rüzgâr çitleri ve ağaçlandırma gibi önlemler alınarak kumulların hareketi durdurulmuştur.

Karapınar ovasını oluşturan alüvyal arazi, Kuaterner dönemi Pleistosen devrinde akarsu ve gölsel tortulların birikimiyle oluşmuştur. Bu bölgede eski bir göle ait kalıntılar bulunmaktadır, batıda Hotamış sazlığı, doğuda ise Ereğli sazlıkları (Akgöl) yer almaktadır. Göl tortulları, kireçli ve kili materyallerden oluşmuş ve zamanla topraklaşmıştır. Kurak iklim nedeniyle ormanlar gelişmemiş, karasal iklimin etkisiyle zayıf bir bozkır örtüsü oluşmuştur.

aa-20230616-31441584-31441576-karapinar-kumullari-1.jpg

Bölgede yaygın olarak küçükbaş hayvancılık yapıldığından aşırı otlatma gerçekleşmiştir. Yoğun otlatma sonucunda bitki örtüsü tahrip olmuş ve toz ve kil gibi ince partiküller taşınmıştır. Geride kalan kumlar rüzgârın etkisiyle hareket etmeye başlamış ve kara kumullarını oluşturmuştur. Büyüyen kumullar, 1956 yılından itibaren Karapınar'ı etkilemeye başlamıştır. 1962 yılında ise 110 km/saat hızındaki rüzgâr, kum fırtınası oluşturarak kendini yeniden hissettirmiştir.

aa-20230616-31441584-31441583-karapinar-kumullari-1.jpg

İnceleme ve araştırmalar sonucunda 1962 yılında ağaçlandırma çalışmalarına başlanmış ve 1972 yılında tamamlanan bu çalışmalarla kumul ilerlemesi durdurulmuştur. Toprak Su Bölge Müdürlüğü, 16.000 hektarlık bir alanda, Türk Silahlı Kuvvetleri ise kendilerine devredilen 3.000 hektarlık bir alanda kumul önleme çalışmaları gerçekleştirmiştir.

Ağaçlandırma çalışmalarında, çevreye uyum sağlayabilen aynı iklimde yetişebilen türler tercih edilmiştir. Dikilen ağaçlar sulama ile hızla büyümüşlerdir. Kullanılan ağaç türleri arasında kara selvi, karaçam, sedir, salkım ağacı, kuş iğdesi ve yabani badem bulunmaktadır.

aa-20230616-31441584-31441572-karapinar-kumullari-1.jpg

2000'li yıllarda da ağaçlandırma çalışmaları devam etmektedir. Bölgede, ağaçlandırma çalışmalarından ders çıkarılması amacıyla Örnek Tepe adıyla bilinen yaklaşık 4-5 bin metrekarelik bir alan kumul olarak bırakılmıştır. Günümüzde, bu alan akademisyenler ve öğrenciler tarafından inceleme alanı olarak kullanılmaktadır.

Yapılan ağaçlandırma çalışmalarına rağmen, Karacadağ'dan Karapınar'a doğru kumulların hareket etmeye devam ettiği iddia edilmektedir.