İnsanlık Tarihinde Bir İlk! Konya’da Bulunuyor...

İnsanlık varoluşundan beri arkasında, yaşamına dair eserler ve kalıntılar bırakmıştır. Bıraktıkları mimari yapılar ise insanlardan çok toplumların yaşam tarzlarını ve karakterlerini temsil eder. Dünyanın en eski mimari yapıları arasında Konya’da bulunan o yapı var. İşte o birbirinden eşsiz tarihi yapılar...

İnsanoğlunun doğasında olan bilinmeyeni bilme ve keşfetme isteği dünya üzerindeki en etkileyici yapıları gün yüzüne çıkarmaya yardım ediyor. Bu his ile birçok eski yapı ve uygarlık tanınmış oluyor.

Hayatta bir kez yaşanacak maceralara ilham veren o tarihi yapılar arasında Türkiye'den de 2 tane bölge var. Bunlardan birisi Konya’da bulunan o yer…

1- ÇATALHÖYÜK

Mezopotamya dışında yer alan Anadolu’daki en önemli yerleşim yerlerinden olan Çatalhöyük’ün tarihi M.Ö 7400 yılına dayanmaktadır. Çatalhöyük Konya’nın en önemli turizm alanlarından biridir. Tarımın başladığı ilk yer olarak kabul edilen Çatalhöyük’te insanların avcılık ve toplayıcılıktan yerleşik hayata geçtiği ve sosyal hayatt arkeolojik kazılarda, insanların avcılık ve toplayıcılıktan daha çok tarım malzemeleri üretmeye başladığı görülmektedir. Yerleşik hayata geçiş yalnızca geçim kaynaklarında değişikliğe yo açmamış, tarımla birlikte mimaride de büyük değişiklikler yapılmıştır. Çatalhöyük’ün diğer tarih öncesi yerleşkelerden ayıran en önemli özelliği ise köy statüsünden çıkarak modern şehirciliğin temellerini atmasıdır.

2- GÖBEKLİTEPE

Göbeklitepe veya Göbekli Tepe, Türkiye'nin Güneydoğu Anadolu Bölgesi'ndeki Şanlıurfa ilinin 18 km kuzeydoğusunda, Haliliye ilçesine bağlı Örencik köyü yakınlarında yer alan Neolitik bir arkeolojik sit alanıdır. MÖ 9600–9500 civarına tarihlenen Göbeklitepe, dünyanın şu ana kadar bilinen en eski tarihî yapısıdır.Bazı popüler kaynaklarda "tarihin sıfır noktası" nitelendirmesiyle de anılmaktadır. Yapıt, dünyanın bilinen en eski megalitleri olan taş sütunlarla, bir dizi büyük dairesel yapıdan oluşmaktadır. Çanak Çömleksiz Neolitik Çağ'a ait olduğu düşünülen bu yapıda T biçimindeki 10-12 dikilitaş yuvarlak planda dizilmiş, araları ise taş duvarlarla örülmüştür. Yapının merkezinde daha yüksek boyda olan iki dikilitaş, karşılıklı olarak yerleştirilmiştir. Bu dikilitaşların çoğu üzerinde insan, eller ve kollar, çeşitli hayvan ve soyut semboller, kabartılarak veya oyularak betimlenmiştir. Bölgede yapılan kazılarda çıkartılan bazı heykel ve taşlar, günümüzde Şanlıurfa Arkeoloji Müzesi'nde sergilenmektedir.

3- TELL QARAMEL

Suriye’de Halep’in 25 km kuzeyindeki Tell Qaramel, Göbeklitepe ile birlikte tarihin en eski yapısı olarak kabul ediliyor. Ticaret için çok önemli bir konumda olan ve tarıma elverişli bir nehir vadisinde bulunan arkeolojik höyük, etrafında Neolitik döneme ait yerleşim kalıntıları barındırıyor. Daha önce kule olduğu düşünülen bir yapının parçası olan 5 yuvarlak taş kalıntısı ortaya çıkarıldı.

4- ERİHA KULESİ

Eriha Filistin Ulusal Yönetimi'nin Batı Şeria bölümünde Ürdün Nehri yanında yer alan bir yerleşim yeridir. 8,5 metre yüksekliğindeki Eriha Kulesi Neolitik dönemde inşa edilmiştir. Göbeklitepe ve Tell Karamel ile birlikte insan eliyle yapılmış en eski binalardan. Ancak kulenin neden yapıldığı ve nasıl kullanıldığı hala bilinmiyor. İşlenmiş taşlardan inşa edilen kulede 22 basamaklı iç merdiven bulunuyor ve yapı koni biçiminde.

5- KHİROKİTİA (HİROKİTYA)

Akdeniz’deki en eski yerleşim yerlerinden biri, Kıbrıs adasındaki Khirokitia’dır. Bu yerleşim yerinde düz çatılı kerpiç dairesel evler ve evlerin içinde ocak, çanak gibi eşyalar bulunuyor. Antik kentin bir diğer özelliği ise erken organize toplum olarak savunma duvarları inşa etmeleri.UNESCO tarafından 1998 yılında Dünya Mirası olarak ilan edildi. Doğu Akdeniz'in en önemli ve en iyi korunmuş tarih öncesi bölgelerinden biridir. •GİZEM BAŞAR