Çiftçiler müjde! Zirai dona karşı etkili yöntemler!

Konya'da 10-11-12 Nisan tarihlerinde hava sıcaklıklarındaki ani düşüşler sonucunda gerçekleşen zirai don sonrasında badem, erik, kayısı, kiraz ve elma gibi çiçeklenmiş meyve ağaçları oldukça hasar gördü. Pancar ekiminde de aceleci davranan çiftçiler büyük zarara uğradı.

Zirai don sorunun önümüzdeki iki gün de süreci tahmin ediliyor.

Uzmanlar tarafından saha çalışmaları bugünden itibaren başlarken gelecek dönemlerde yaşanması muhtemel olan zirai don öncesinde çiftçilerin zararını en aza indirecek 3 etkili yöntem açıklandı.

1-SU UYGULAMASI (SPRİNG) :

Don olayını önlemede en etkin yöntemlerden biri olan bu yöntemde buz yükünü taşıyabilecek bitki üzerine üstten spring veya yağmurlama uygulaması yapılmasıdır. Bu yöntemde bitki su soğuduğu veya donduğu zaman radyasyonla kaybolan ısıyı kazandırmak için eritme ısısını ortama verir. Eğer yaprak veya tomurcuk ince bir su filmi ile kaplanırsa, suyun donmasıyla ısı açığa çıkacak ve bitki sıcaklığının 0 santigrat derecenin altına düşmesi engelleniyor. Bu su filminin olabildiğince sürekliliği sağlanarak buz tabakası oluşması ile ortam sıcaklığı donma noktasının altına düşmesine rağmen bitki sıcaklığı donma noktasının altına düşmeyeceğinden üşüme olmuyor. Yağmurlama veya spring işlemi hava sıcaklığının 0 santigrat derecenin üzerine çıkıncaya kadar devam edilmeli.

2- DON PERVANESİ UYGULAMASI:

Isı transferinin yoğun olduğu gecelerde hava yüzeye yakın bir yerde soğuk bir tabaka meydana getirir, yerden yukarı çıkıldıkça ise hava normalin aksine ısınır. Bu sebeple üst seviyelerdeki sıcak hava ile zemine yerleşen soğuk hava tabakası don pervaneleri veya fanlar ile karıştırılarak don zararı azaltılıyor.

3- DUMANLAMA MAKİNESİ VEYA ATEŞ YAKMA SURETİYLE HAVA VE BİTKİNİN ISITILMASI:

Zirai don esnasında rüzgar olmadığından dumanlama makinesi kullanarak oluşturulan yapay duman bulutları ile bitki üzerine soğuk havanın teması engellenebilir. Açık ve soğuk havalarda radyasyon yoluyla yeryüzünden atmosfere giden ısı kaybı çok fazla olmaktadır ve bitkiler don olayına maruz kalıyor. Isı kaybının en aza indirilmesi için uygun ısıtma ekipmanları kullanmak veya küçük ateşler yakmak gerekiyor. Bu yöntemle arazilerde veya meyve bahçelerindeki sıcaklıklar belirli ürünler için kritik sıcaklık değerinin üzerinde tutulabilir.