Türkiye'den AKPM'ye "Schengen vizesi siyasi yaptırım olarak kullanılıyor" tepkisi

TBMM Sanayi, Ticaret, Enerji, Tabii Kaynaklar, Bilgi ve Teknoloji Komisyonu Başkanlığını da yürüten Altunyaldız, "Schengen Bilgi Sistemi'nin Avrupa Konseyi Üye Devletlerince Siyasi Saikli Yaptırım Olarak Kötüye Kullanılması" başlıklı rapor hazırladı.

Altunyaldız'ın raporu, haziran ayının son haftasında yapılan AKPM Hukuk İşleri ve İnsan Hakları Komisyonu toplantısında kabul edildi.

AKPM'nin son toplantısında raporuyla ilgili sunum yapan Altunyaldız, Avrupa İnsan Hakları Sözleşmesi'ne göre seyahat etme özgürlüğünün güvence altına alındığını hatırlattı.

Türkiye'nin, nüfusuna oranla dünyada en fazla Schengen başvurusu yapan ülke olduğuna dikkati çeken Altunyaldız, Türk iş insanlarının Schengen vizesi konusunda yaşadığı sorunları da aktardı.

2014'te yüzde 4 olan Schengen vizesi başvuru reddinin hızla yükselerek 2020'de yüzde 12,7'ye yükseldiğinin altını çizen Altunyaldız, bu durumu etkileyen faktörler arasında Schengen Bilgi Sistemi'nin kötüye kullanımının olabileceğine işaret etti.

- Yaşanan sıkıntılar ve mağduriyetler

Özellikle ticari faaliyette bulunmak isteyen Türk vatandaşlarının seyahatlerinin gerçekliğini, konaklamalarını, ulaşımlarını kanıtladıkları halde vize başvuru süreçlerinde sıkıntı yaşadığını vurgulayan Altunyaldız, sunumunda, yaşanan mağduriyetlere de değindi.

Türk vatandaşlarının vize süreçlerine ilişkin gereksiz ve çok fazla belge talep edilmesinin zaman kaybına ve mali kayıplara yol açtığına işaret eden Altunyaldız, ücretlerin yüksekliği, sürekli tek girişli ve kısa süreli vize basılması, başvuru sürelerinin uzunluğu ve vizenin, gitme amacı ortadan kalktıktan sonra basılması, yüz yüze başvuru zorunluluğu, başvuruda eksik olduğunda eksikliklerin tamamlanması için süre verilmemesi, başvurunun reddedilmesi veya geri çevrilmesi, vize onaylandığında bilginin başvurana iletilmemesi, vize reddedildiğinde neden ve itiraz mekanizmalarının açık şekilde bildirilmemesi ve vizenin giriş için yeterli olmadığı durumlarda varış ülkesinde kayıt yaptırma gibi meşakkatli ilave süreçler çıkarılması sorunlarını aktardı.

- Schengen vizesi sorununa çözüm önerileri

Altunyaldız, Schengen vizesine ilişkin yaşanan sorunların çözümü konusundaki önerilerini ise şöyle sıraladı:

"Schengen Bilgi Sistemi'ne girilen verilerin doğruluğu ve yasallığı noktasında kontroller daha etkin hale getirilmeli, sistemin uyarıları orantılılık ilkesine uygun olmalı ve her bir vaka kendi içinde değerlendirilmeli, birbirleriyle entegre sistemlerde kayıtlı verilerin kötüye kullanılmaması için büyük ölçekli bilgi sistemlerinin birlikte çalışabilirliğine ilişkin şeffaflık, yeterli izleme ve doğrulama mekanizmaları uygulamaya koyulmalı, sistemin, ticari faaliyetlerin ve daha etkin yatırım iş birliğinin kurulmasını engelleyecek şekilde kötüye kullanımından kaçınılmalı, siyasi veya diğer saiklerle Schengen vizesi vermeyi reddetmeye ilişkin idari kararların, ilgili üye devlette yargı denetimine tabi olmasını sağlamak için ulusal mevzuatlar güncellenmeli."

Ziya Altunyaldız, raporunda, AKPM ve Avrupa Birliği üye devletleri, Schengen değerlendirme mekanizmasının revizyonunu mümkün olan en kısa sürede sonuçlandırmaya ve Schengen Bilgi Sistemi'nin işleyişindeki eksikliklerin nasıl önlenebileceğini incelemeye davet etti.

Altunyaldız'ın raporunun, güz döneminde AKPM Genel Kurulu'na sunularak Avrupa Konseyi üye ülkelerine tavsiye kararı niteliği kazanması bekleniyor.