Adana yöresine ait olan şırdan yemeği bu bölgede çok sevilmekte ve çok tüketilmektedir. Şırdan tuzlu kimyon ve pul biber eklenerek yenen sıra dışı bir yemektir. Adana ilinde daha çok bilinen mumbar gibi şırdan da adeta başlı başına bir sektör oluşturmuştur. Yöresel nitelikteki bu yiyeceğin adı da aslında "şırdan dolmasıdır".
Şırdan çeşitleri yapıldıkları hayvanlara göre 3 çeşitten oluşmaktadır. Kuzu şırdan en küçük boyuttaki, koyun şırdan standart boyutlardaki ve dana şırdan ise en büyük boyuta sahip şırdan çeşitlerini oluşturur.
Şırdan bir sakatat yemeğidir. Şırdan olarak tabir edilen sakatat parçasına baharat ile birlikte pirinç doldurularak ve salçalı su ilavesi ile pişirilerek yapılan bir çeşit sakatat dolmasıdır. Mumbar dolmasının iç harcı gibi şırdan da pirinç, salça, soğan, kimyon, karabiber, kırmızı biber ile hazırlanan harç doldurularak ve salçalı suda pişirilerek servis edilir. Şırdan yerken de bolca kimyon eklenir.
Şırdan, midenin bir bölümüdür. Aynı zamanda sakatat yemeklerinden mumbar ve kokoreç gibi, Adana'da sıkça tüketilen ve Adana'nın yöresel nitelikteki yiyeceğidir. Bu dolma hazırlanırken genellikle kuzunun şırdanı tercih edilir.
Koyunun 4 midesinden biri olan şırdan temizlendikten sonra limon ve tuz ile aklaştırılır. İçi baharatlı pirinç ile doldurulduktan sonra açık bölümü dikilerek haşlanır.
Şekil olarak biraz sıra dışıdır. Yenirken üzerine tuzlu kimyon ve pul biber serpilir. Şırdancılık Adana'da neredeyse başlı başına bir sektördür. Adana'da kesilen koyunların şırdan ihtiyacını karşılamadığı için başka şehirlerden çiğ şırdan getirtilmektedir. Yaz veya kış fark etmez, her köşebaşında bir şırdancı mutlaka vardır.
ŞIRDAN DOLMASI NASIL YAPILIR?
İçi temizlenmiş şırdanların önce her iki yüzü de soğuk suyla, sonra sıcak suyla defalarca yıkanır. İyice temizlendikten sonra bir kaç saat tuzlu ve limonlu suda bekletilir ve yeniden yıkanır. Temizliği oldukça uzun ve zahmetlidir.
Soğanlar küçük küçük doğranır. Pirinç, kıyma ve diğer malzemeler eklenerek karıştırılır. Malzemeler, şırdanlara el yordamıyla doldurulur. Bütün şırdanlar doldurulduktan sonra tencereye yerleştirilir. 3 su bardağı su ve tuz ilave edilip, 60 dakika pişirilir, üzerine bolca kimyon dökülerek yenir.
ŞIRDAN DOLMASI MALZEMELERİ NELERDİR?
- 4 adet şırdan
- 250 g kıyma
- Yarım kilo pirinç
- Yarım kilo soğan
- 1 yemek kaşığı biber salçası
- 1 tatlı kaşığı tuz
- 1 tatlı kaşığı karabiber
ŞIRDANIN FAYDALARI NELERDİR?
‘’Şırdan yemenin vücuda ne gibi faydası olabilir ki?’’ diye düşünenlerden misiniz?
Eğer faydası olmadığını düşünüyorsanız kesinlikle yanıldınız. Şırdan kendi başına ve içerisindeki malzemelerle insan vücuduna birçok vitamin takviyesi yapmaktadır. :) Gelin bu vitaminlerin ne olduğuna birlikte bir göz atalım. :)
İçerisinde B12 vitamini bulundurduğu için kalp hastalıklarını önlediği öne sürülmüştür. Yine içerisinde bulunan yüksek D vitamini, kış aylarında grip ve nezle gibi hastalıklara karşı koruma kalkanı oluşturur.