Latince adı "crocus sativus" olan safran, soğanlı bitkiler arasında yer alır. Sonbaharda mor renkli çiçekler açar, 20 ile 30 cm arasında bir boya ulaşır ve renklendirici ya da tat verici olarak kullanılır. İlaç, parfümeri ve tekstil sektörlerinde endüstriyel değeri bulunan bitki, Türkiye'de Safranbolu ve Şanlıurfa gibi şehirlerde yetiştirilir. İlk olarak antik Yunanistan'da üretilen safran, UNESCO Kültür Mirası Listesi'nde yer alır.
Safran çiçeği faydaları saymakla bitecek gibi değil. Osmanlı saray mutfağının en nadide ve değerli baharatı olan safran, sağlık için oldukça etkili bir özelliğe sahiptir.
Ülkemizde Urla ve Safranbolu’da yetişen safran çiçeği, oldukça zahmetli bir süreçten geçerek baharat şeklini almaktadır. Öylesine değerli ve narin bir çiçekten elde edilir ki; 500 gram safran tozu için 75.000 çiçekten tepecik toplanır. Yaklaşık 2 gram ağırlığındaki safran 300 TL civarında satılmaktadır. Aktara gittiğinizde safranın neden bu kadar pahalı olduğunu bu bilgiden sonra bir defa düşünmenizde fayda olacaktır.
Safran Türk mutfağında genellikle pilavlarda kullanılmaktadır. Bazı çorbalarda da yer alıp hem çorbayı lezzetlendirir hem de faydaları ile sağlık dostu olacaktır. Farklı bir aromaya sahip olan safran, Arap mutfağında da önemli bir yere sahiptir. Sadece mutfak alanında değil kozmetik, boya ve ilaç sanayisinde de kullanılmaktadır. Safran girdiği her alanda faydalı olmaya devam ediyor.
- Solunumu Dengeler!
- Beslenme Koçudur, İştahı Düzenler!
- Kanser Düşmanı!
- Cilt Dostudur!
- Mutluluk Kaynağıdır, Stresi Alır
- Bağışıklık Güçlendiricidir!
- Hormon Dengesini Düzenler!
SAFRAN NASIL KULLANILIR?
Genellikle et, tavuk ve balık yemeklerinin yanı sıra pilav, sebze yemekleri ve unlu mamullerde renklendirici ve lezzetlendirici olarak kullanılır. Osmanlı mutfağında bolca kullanılan safran, bazı İran ve İspanyol yemeklerine de eklenir. Yoğun bir lezzeti ve renklendirici etkisi olduğu için, baharat olarak birkaç tel yemeklere katılması yeterlidir. Uzmanlar, safranın kararında tüketilmesi gerektiğinin vurgusunu yapar.
Günlük tüketim 1 çay kaşığını aştığında zehirleyici etkisi olabilir. Erken doğum ve düşük tehdidi yaratacağı için, hamilelerin tüketmesi önerilmez. Son yıllarda, faydalarından yararlanmak amacıyla çay olarak demleyerek ya da balla karıştırarak tüketenlerin sayısı artmaktadır.
SAFRAN NEDEN DÜNYANIN EN PAHALI BAHARATI DIR?
Çiçeğin ortasındaki 3 tane tepecik, baharat olarak kullanılan kısmıdır. İpçikleri andıran tepecik kısımları, tek tek, özenle çiçeklerden ayrılır. Yaklaşık 75 bin çiçekten, sadece yarım kilogram safran elde edilir. Yetiştirilmesi ve hasatındaki bu zorluk, safranın pahalı olmasındaki nedendir.