Ben Toprak…
Hava, su, toprak, biz yaşamın olmazsa olmaz üç bileşeniyiz.
Ben toprak! Çok zor durumdayım. Benden faydalanmayı herkes seviyor, ancak çok kötü kullanıyor. Kirleniyorum, tükeniyorum. Tabii ki bu durumun farkında olan bilim insanları, çevreciler, sivil toplum örgütleri var. Bana gün bile belirlediler.
5 Aralık Dünya Toprak Günü
İnsan hayatı için çok değerli ve vazgeçilmez olan toprağın önemini vurgulamak ve farkındalık yaratmak için, Uluslararası Toprak Bilimleri Birliği tarafından, 2002'de toprağın insan sağlığı ve doğal hayatın devamı üzerindeki önemine dikkat çekmek amacıyla 5 Aralık Dünya Toprak Günü olarak kabul edilmiş olup; Gıda ve Tarım Örgütü’nün (FAO) talebiyle 2013 yılında Birleşmiş Milletlerin 68.Genel Kurulu’nda 5 Aralık tarihi “Dünya Toprak Günü” olarak resmen kabul edilmiştir.
Toprak canlı için çok önemli
Yeryüzündeki canlı türlerinin çoğunluğu, toprağa bağımlıdır. Fotosentez yapan bitkiler, bu bitkilerle beslenen hayvanlar, bitkilerle beslenen hayvanlarla beslenen hayvanlar ve tüm bu makro canlıların yanı sıra, toprak altında büyük zorluklar ve büyük faydalarla hayatını devam ettiren muazzam miktarda mikro canlı; bakteriler, mantarlar, nematod, protozoa ve niceleri toprağa bağımlı olarak yaşarlar. Bir tatlı kaşığı dolusu sağlıklı bir bahçe toprağında, bir milyar küsur bakteri ve birkaç kilometre uzunluğunda fungal iplikçik bulunur.
Toprak oluşması ve bileşenleri :
Toprak tüm canlıların hem beslendiği hem de barındığı yerdir. Tarıma elverişli 1 santimetre kalınlığında bir toprak tabakası, ortalama olarak 100 ile 1000 yıl arasında oluşur.
Sağlıklı bir toprağın başlıca bileşenleri, hava (%25), su (%25), mineraller (%45), organik maddedir (%5). Bu bileşim içindeki kritik nokta, organik maddedir. Zira, toprağın hava almasını ve su tutmasını, minerallerin bitkilerin alabileceği besin maddelerine dönüşmesini ve bu dönüşümü sağlayan “Toprak Besin Ağı”nın hayatta kalmasını sağlayan şey organik maddedir.
TEMA Vakfı diyor ki:
“Orman arazilerinin yüzde 54'ünde, meraların yüzde 64'ünde, tarım arazilerinin ise yüzde 58'inde şiddetli erozyon söz konusudur.
Dünya’da bir yılda bütün ülkelerin kaybettiği toprak 23-24 milyar ton, Dünya’da en büyük toprak kayıpları ise Asya'da meydana geliyor.
Toprak erozyonu:
3,2 milyar kişiyi etkiliyor, iklim değişikliğini artırıyor. Biyolojik Çeşitlilik ve Ekosistem Hizmetleri Konulu Hükümetler Arası Bilim-Politika Platformu'nun (IPBES) hazırladığı rapora göre, erozyonla mücadele edilmemesi durumunda iklim değişikliği durdurulamayacak.
Konya Kapalı Havzasında Erozyon:
Bölgemizde de yoğun rüzgar erozyonu yaşanmaktadır. Karaman’dan başlayıp, Konya Karapınar ve Aksaray’da sert rüzgarların oluştuğu dönemlerde rüzgar erozyonu ile yüzey toprakları aşınıp taşınmaktadır.
Toprağın Dünya’da, ülkemizde ve bölgemizdeki durumu nedir? Toprak kirlenmeleri nelerdir? gibi konuları daha sonraki yazılarımızda işleyeceğiz.
Hoşça kalın.
Osman Nevres YILMAZLAR
osmannevres42@gmail.com