LGS Tercihi Yapan Öğrenciler Dikkat! Tercihiniz İptal Olabilir!
Liselere Geçiş Sistemi (LGS) sınav sonuçlarının 28 Haziran tarihinde açıklanması üzerine 19 günlük tercih döneminin başlamasıyla liseye geçecek öğrenciler LGS sınav sonuçlarından aldıkları puanlara göre okul tercihinde bulunmaya başladı. Peki tercih döneminde nelere dikkat edilmeli? Yöntem Koleji rehber öğretmeni Arife Kayhan sizler için açıkladı.
Ailelerin yerleştirme kılavuzunu incelemeleri gerektiğini belirten Arife Kayhan, “Tercih dönemi birkaç başlığa ayrılıyor ve bu başlıkların alt başlıklarında ayrıca dikkat edilmesi, önemsenmesi gereken noktaları kapsayan bir süreç aslında. Benim ailelere öncelikle tavsiye edeceğim en önemli konu 2024 Ortaöğretime geçiş tercih ve yerleştirme kılavuzunu incelemeleri olacaktır. İlk dönem 28 Haziran’da başlayan ve 17 Temmuz’a kadar devam edecek olan yerleştirme için tercih dönemidir. Bu dönemde Merkezi, Yerel yerleştirme ve Pansiyonlu okullar olacak şekilde üç tercihte bulunulacaktır ve bu tercihlerden biri zorunlu diğer ikisi zorunlu değildir. İlki Yerel yerleştirme ikametgâhımıza bağlı olacak okulları seçtiğimiz zorunlu olarak yapılması gereken bir aşama aslında. Bu tercihi öğrenci tam puan alsa bile yapmak zorunda bu şekilde söylediğimiz zaman velilerde ve öğrencilerde kaygı oluşabiliyor 'ya mahallede ki okul çıkarsa' gibi söylemleri duyabiliyoruz. Yerel yerleştirme tercihinde bakanlığın amacı 'hiçbir öğrenci seçmediği istemediği okula gitmesin' temeline dayanıyor. Yerel yerleştirme kısmında beş tercih hakkımız bulunmakta. Yeşil Alan yani kayıt alanımız, Mavi Alan yani komşu kayıt alanımız ve Kırmızı Alan diğer kayıt alanlarımızda tercih yapabiliriz. İlk üç tercihimiz kayıt alanı yani yeşil alan dediğimiz okullardan olmalı bu okullar ikametgâhımıza yakın olan ve yerel yerleştirmeyle öğrencinin OBP (ortaokul başarı puanı) ile alan okullardır” şeklinde konuştu.
ADRESE YAKIN OKUL NASIL BELİRLENECEK?
İşlemlerin e-okul üzerinden yapılacağını belirten Kayhan, “Bu öğrencinin e-okulun ana sayfasında sınav ve nakil işlemleri kısmından öğrencinin T.C kimlik numarası, okul numarası ve güvenlik kodu ile giriş yaptığı sayfa üzerinden öğrenilebilir. Bu tercih kısmında beş hakkımızı kullanmak zorunda değiliz ancak kullanacaksak aynı okul türünden yani Anadolu lisesi, İmam Hatip Lisesi ya da Meslek Teknik Liselerinden en fazla üç tane seçebiliriz kalan iki hakkımız seçtiğimiz lise türlerinden farklı olmalıdır. Yerel yerleştirme sürecinde karıştırılan bir diğer soru ise 'evimin yakınında Meram Anadolu Lisesi var seçebilir miyim?' Tercih döneminde liseler nitelikli dediğimiz yani merkezi sınav puanı ile alan okullar ve ortaokul başarı puanı ile alan okullar olmak üzere ikiye ayrılır ve tercih sisteminde de bu alanlar farklıdır liseler bu kısımda ayrışır. Başta söylediğim gibi öğrenci tam puan alsa bile bu yerel tercihi yapmak zorundadır. Sonrasında merkezi sınav puanı ile tercih ekranı açılacak ve tercih yapabileceklerdir. Tercihler değerlendirmeye alındığı zaman öncelik öğrencinin merkezi sınav puanı ile yaptığı tercihlere verilecek olup öğrenci bu kısımda seçtiği okullardan hiçbirine yerleşemediği takdirde yerel yerleştirme tercihlerine bakılacak ve o kısımda öğrenci OBP puanına bakılarak seçtiği okula yerleşecektir. Yerel yerleştirmede öncelikler vardır. İlki öğrenciler, ikamet adresine göre bulunduğu Kayıt Alanından okul tercih etmeleri durumunda, aynı okulu tercih eden Komşu Kayıt Alanındaki öğrencilerden; Komşu Kayıt Alanındaki öğrenciler de Diğer Kayıt Alanlarındaki öğrencilerden öncelikli yerleştirilecektir. Daha sonra okul başarı puanı yüksek olan öğrenciler öncelikli bakılacak ve en sonda yerleştirmede, 8’inci sınıfta okula özürsüz devamsızlık yapılan gün sayısı az olan öğrenciler öncelikli olarak yerleştirilecektir. Gelelim merkezi sınav puanı ile tercih yapılacak olan diğer aşamaya öğrenci yerel tercihini yaptıktan sonra bu ekran açılacaktır ve bu kısım zorunlu değildir. Bu kısımda ön tercih hakkımız bulunmaktadır ve seçilen lise türünün sayısı önemsenmemektedir. Dikkat edilmesi gereken konu öğrencinin puanı değil genel ve il yüzdelik dilimidir. Nitelikli okullar yüzdelik dilimlerine bakarak öğrenci alımı yapacaktır. Yüzdelik dilim dediğimiz aslında öğrencinin sınava girdiği bütün öğrenciler arasında kaçıncı olduğu yani sıralamasıdır ve bu dilime bakarak tercih yapmak daha sağlıklı olacaktır. Okulların yüzdelik dilimlerine e-okulun ana sayfasında sınav ve nakil işlemleri kısmında merkezi sınavla alan ortaokul tercih rehberi kısmından öğrenilebilir” diye açıkladı.
ÖĞRENCİLERİN İLGİ VE YETENEKLERİ ÖNEMLİ
Tercih yapılırken en önemli unsurun öğrencilerin ilgi ve yetenekleri olduğunu ifade eden Arife Kayhan, “Öğrencilerin lise tercihlerini yaparken önemsemesi gereken asıl konu ilgi ve yetenekleri olmalıdır. Biz rehber öğretmenler dönem içinde bunları keşfetmeleri için gereken görüşmeleri ve testler uygularız bu doğrultu ışığında hareket etmek mantıklı olacaktır. Öğrenci fen bilimleri ağırlıklı bir lisede kariyer hedefine ne derece ulaşabilir? Anadolu liseleri, sosyal bilimler, Anadolu İmam Hatip liseleri ya da teknik liselerden hangisi hedeflediği mesleğe ve yeteneğine uygun bunu düşünerek karar vermelidir. Süreçte ailelerin desteği öğrenciler üzerinde önemlidir ancak yalnızca aileler karar vermemeli öğrenciler sürece mutlaka ve mutlaka dahil edilmelidir çünkü kariyer hayatını oluşturacak olan ve bunda mutlu olması gereken kişi öğrencinin kendisidir. Her lise türünde ağırlıklı olan bazı dersler vardır öğrenciler bu derslerde ne derece başarı gösterebilir bu denetlenmelidir. Ayrıca yine öğrencinin seçeceği okulun ulaşım açısından kolaylığı, öğle yemeği konusunda imkanları, şehir dışında bir lise tercih edilecekse pansiyon yurt durumları çevre ve bina şartları gibi konular mutlaka tercih yapılmadan önce ziyaret edilip keşfedilmelidir. Merkezi yerleştirmede Merkezî Sınav Puanının eşitliği hâlinde sırasıyla; Okul Başarı Puanı (OBP) üstünlüğüne, sırasıyla 8’inci, 7’nci ve 6’ncı sınıflardaki Yıl Sonu Başarı Puanı (YBP) üstünlüğüne, 8’inci sınıfta özürsüz devamsızlık yapılan gün sayısının azlığına, tercih önceliğine ve öğrencinin doğum tarihine göre yaşı küçük olana bakılarak yerleştirmesi yapılır” ifadelerine yer verdi.
PANSİYONLU OKULLARIN TERCİHİ 17 TEMMUZ’DA BAŞLIYOR
Pansiyonlu okulların tercihinin daha sonra başlayacağını söyleyen Kayhan, “Pansiyonlu okulları tercih eden öğrencilerden yerel yerleştirme kapsamında herhangi bir tercihine yerleşemeyen öğrenciler, okulun pansiyon kontenjanını (kız ve/veya erkek) ve yerel yerleştirme sonucunda kalan toplam boş kontenjanını aşmayacak şekilde, pansiyonlu okul tercihlerine yerleştirilirler. Yapılan bu tercihler mutlaka okul müdürlüklerine onaylatılmalıdır. Bu tercih dönemi 17 Temmuz Çarşamba günü sonlanıp 22 Temmuz Cuma günü yerleştirme sonuçları ve boş kontenjanlar açıklanacaktır. Sonuçlar http://www.meb.gov.tr adresinde yayınlanacak. Daha sonra yerleştirmeye esas 1. nakil tercih başvuruları alınmaya başlanacaktır. Nakil işlemleri 22 Temmuz ve 26 Temmuz tarihleri arasında olacaktır ve bu dönemde öğrenci merkezi sınav puanı ile bir okula yerleşti ancak başka bir okula geçmek için tekrar tercih yapmak isterse kullanabilecektir. Bu süreçte okullar boş kontenjanlarını yayınlayacaktır. Bu kontenjanlar saatlik olarak değişebilir bunun için kontrol ve takip edilmesi önemlidir. Ancak yerleştirmeye esas nakil tercihleri, tercih edilecek okulun boş kontenjanına bakılmaksızın seçilebilir. 29 Temmuz tarihinde 1. Nakil sonuçları ilan edilecek ve hemen ardından yerleştirmeye esas 2.nakil tercih dönemi başlayacaktır. Bu dönem ise 29 Temmuz ile 2 Ağustos arasında gerçekleşecek ve 5 Ağustos’ta bu tercih döneminin sonuçları açıklanacaktır” dedi.
YAPILAN TERCİHLER ONAYLATILMALI
Tercih dönemi boyunca velilerin tercihi düzeltme ve iptal etme haklarının bulunduğunu hatırlatan Kayhan, “Nakil tercih dönemlerinde öğrenci yerel yerleştirme ile alan okulu tercih etmeyecekse yerel yerleştirmenin yeniden yapılması zorunlu değildir. Öğrenciler bu dönemde her yerleştirme alanından en fazla 3 okul tercih edebileceklerdir ayrıca bu dönemde tercih yaptığımızda herhangi bir tercihine yerleşen öğrenci önceki yerleştiği okul hakkından vazgeçmiş sayılır yine aynı şekilde yapılan tercihler okul müdürlüklerine mutlaka onaylatılmalıdır. Ayrıca bütün tercih dönemlerinde velilerimiz tercihi düzeltme ve iptal etme hakları belirlenen tarihler aralığında vardır. Tercih yapacak ailelerimizin bu dönemde öğrencilerimizle birlikte okulları ziyaret etmesinin tercihlerine mutlaka katkısı olacaktır. Buna ek olarak özel öğretim ve rehberlik hizmetleri genel müdürlüklerinin tercih döneminde rehber öğretmenler eşliğinde ailelere yardımcı olacaktır. Veliler bu kurumlardan ya da kendi okullarında bulunan Rehber Öğretmen/Psikolojik Danışmanlardan destek almalarının tercih sürecine olumlu katkıları olacaktır. Son olarak eklemek istediğim yüzde 1’lik dilimin içerisinde bulunan öğrencilerimiz TÜBİTAK Fen lisesi yetenek sınavlarına başvuruda bulunabilir. Bunun dışında Güzel Sanatlar Lisesi, Spor Lisesi ve Anadolu İmam Hatip Liseleri de yetenek sınavları ile alan diğer okullarımızdır. Bu konuda ilgi ve yeteneği olan öğrencilerimiz bu sınavlara ayrıca başvurmaları gerekmektedir” şeklinde konuştu. -Buse Aşcı