Sıfır Atık Projesi dünyada yaygınlaşacak

BM 77. Genel Kuruluna katılmak üzere ABD'nin New York kentinde bulunan Cumhurbaşkanı Erdoğan’a eşlik eden Emine Erdoğan, BM Genel Sekreteri Guterres ile bir araya geldi.

Emine Erdoğan ve Guterres, New York'taki BM Genel Merkezi'nde iklim kriziyle mücadele kapsamında Küresel Sıfır Atık İyi Niyet Beyanı'nı imzaladı. Bu çerçevede Emine Erdoğan'ın BM çatısı altında sıfır atığı hedefleyen çalışmanın küresel liderliğini yürüteceği belirtildi.

Emine Erdoğan'la görüşmesinde, öncülük ettiği sıfır atık konusundaki çalışmaları takdirle izlediklerini belirten Guterres, "Toplumlar çok fazla atık üretmeye başladı. Atık günümüz için hayati bir sorun. Sizin de bu anlamda yaptığınız Sıfır Atık Projesi çok kıymetli ve etkileyici. Bu kapsamında sizinle bir araya gelmekten büyük mutluluk duydum. Evinizdesiniz, hoş geldiniz." ifadelerini kullandı.

Sıfır Atık Projesi'nin küresel çapta yaygınlaşması çağrısı

Genel Sekreter Guterres, BM'nin mücadele ettiği en önemli konular arasında bulunan çevreci proje kapsamında BM ülkelerine Türkiye'nin Sıfır Atık Projesi'nin küresel çapta yaygınlaştırılması için çağrıda bulundu.

Sıfır Atık hareketinin, ahlaki bir problem olan atık konusunda değerli çözümler sunduğunu belirten Guterres, "Atık konusu aynı zamanda adalet ve eşitlik sorunudur. Hayata geçirdiğiniz proje bu anlamda dünyada eşitlik ve adaleti tahsis etmeyi de amaçladığı için önem taşıyor. Sizi gönülden destekliyorum." diye konuştu.

Hazırlanan iyi niyet belgesini imzalamak için sabırsızlandığını dile getiren Guterres, "Bu belgeyi taşıdığı öneme binaen kameraların önünde imzalayacağım." diyerek Emine Erdoğan'ı bildiriyi imzalamaya davet etti.

Emine Erdoğan da Guterres'e hitaben, "Sizinle bugün imzalayacağımız metin bu anlamdaki ortak niyetimizi ortaya koyuyor. İlk iki imzasını atacağımız bu beyanın altındaki imzaların sayısının artmasını temenni ediyorum. Bu doğrultuda Sıfır Atığın küresel çapta yaygınlaştırılması diliyorum." dedi.

BM Genel Sekreteri'ne 2017'den bu yana Sıfır Atık Projesi çerçevesinde Türkiye'nin attığı adımları aktaran Emine Erdoğan, projenin Türkiye'de tüm kesimler tarafından sahip çakılarak desteklendiğini, uluslararası çapta da farkındalık oluşturduğunu vurguladı.

Guterres'e atık kumaştan tablo hediye edildi

Emine Erdoğan imza töreni öncesinde sanatçı Deniz Sağdıç'ın, günün anlamına uygun olarak atık tekstil parçalarıyla yaptığı Guterres'in portresini Genel Sekreter'e hediye etti.

Portre yapımında kullanılan kot (denim) atık kumaşları dünyanın her yerinde dil, din, ırk ve gelir ayrımı olmadan tüm insanların giyim tercihi olarak eşitleyici rolü sebebiyle seçilirken mavi rengi ise BM'nin renkleri sembolize etti.

Daha sonra Emine Erdoğan ve Guterres BM anı defterini imzalayarak hatıra fotoğrafı çektirdi.

İmza töreni çerçevesinde gerçekleşen görüşmede, BM kanadından, Politikadan Sorumlu Genel Sekreter Yardımcısı Volker Türk, BM İklim Özel Temsilcisi Selwin Hart, Sürdürülebilir Kalkınma Birimi Direktörü Michelle Gyles-McDonnough, BM Habitat New York Ofisi Direktörü Christopher Williams, Türkiye tarafından da Çevre, Şehircilik ve İklim Değişikliği Bakanı Murat Kurum, Türkiye İklim Başmüzakerecisi ve Çevre, Şehircilik ve İklim Değişikliği Bakan Yardımcısı Mehmet Emin Birpınar ve BM Daimi Temsilcisi Feridun Sinirlioğlu katıldı.

İyi niyet beyanında şu ifadeler yer aldı:

"Paris Anlaşması ve 2030 Sürdürülebilir Kalkınma Gündemi hedeflerine ulaşmak için, sürdürülebilir atık yönetimi ve iklim değişikliği arasındaki güçlü bağı anlayarak, atık oluşumunu önleme, azaltma, geri dönüşüm ve yeniden kullanım yollarını kabul ediyoruz. Sürdürülebilir atık yönetimi uygulamalarını hayata geçirmeyi taahhüt ediyoruz.

Sıfır atık yaklaşımını dünya çapında teşvik etmeye ve daha kapsamlı tanınması ve uygulanması için en iyi uygulamaları paylaşmaya söz veriyoruz. Ayrıca sorumlu atık üretimi ve tüketimini teşvik etmek için sıfır atık konusundaki girişim, kampanya, program, proje ve faaliyetleri desteklemeyi vadediyoruz.

Atık yönetimi konusunda benzer politikaların geliştirilmesini teşvik ederken, Türkiye'nin Sıfır Atık Projesi gibi projelerden çıkarılan dersleri ve en iyi uygulamaları paylaşmayı taahhüt ediyoruz. BM üye devletlerini, BM sistemi kuruluşlarını ve sivil toplum, özel sektör, medya ve yerel yönetimlerin üyelerini, döngüsel ekonomiye küresel geçişi hızlandırmaya yardımcı olmak ve atıkların iklim değişikliği üzerindeki olumsuz etkisini azaltmak için stratejileri, yaklaşımları ve yanıtlarını uyumlu hale getirmeye çağırıyoruz."

New York Türkevi binasında, "Dünya Ortak Evimiz: İklim Kriziyle Mücadelede Sıfır Atığın Önemi" programında konuşan Emine Erdoğan, "Bugüne kadar, sıfır atık konusundaki tecrübelerimizi paylaşmamız noktasında uluslararası birçok talep aldık, bu konudaki başarımız uluslararası toplumda büyük ilgi görüyor. Bu deneyimlerimizi isteyen her ülkeyle paylaşmaya hazırız ve Sıfır Atık Projesini küresel bir harekete dönüştürmek arzusundayız." dedi.

Emine Erdoğan, Birleşmiş Milletlerde (BM) görevli birçok üst düzey yöneticinin de katıldığı etkinlikte, katılımcıları sıfır atık konusunda farkındalığın artırılması için destek vermeye çağırırken, "Bu buluşmanın, müreffeh bir geleceğe açılacak kapıların vesilesi olmasını diliyorum." ifadesini kullandı.

"Sizleri de bu harekete destek vermeye ve 'Küresel Sıfır Atık İyi Niyet Beyanını' imzalamaya davet ediyorum. Gelin, insanlığın karşı karşıya kaldığı en büyük krizlerden biri olan iklim değişikliğiyle hep birlikte mücadele edelim." diyen Emine Erdoğan, Türkiye'nin BM Çevre Programı ve Habitat kapsamındaki çalışmalara aktif olarak katıldığını ve çevre sorunları için geliştirilen çözümlerin parçası olmaktan iftihar ettiğini dile getirdi.

"Tarihi bir metni imzaladık"

BM Genel Sekreteri Antonio Guterres ile "çok verimli bir görüşme" gerçekleştirdiklerine işaret eden Emine Erdoğan, "Kendisi, Türkiye'nin Sıfır Atık Projesi'ni yakından takip ettiğini ve destek verdiğini belirtti. Bu görüşmeden çıkan sinerjiyle somut adımlar atma kararı alarak tarihi bir metni imzaladık. İmzaladığımız iyi niyet beyanının, dünyada yeni bir başlangıç olacağına yürekten inanıyorum." diye konuştu.

Emine Erdoğan, sürdürülebilir atık yönetimi uygulamalarını hayata geçirmeyi, sıfır atık yaklaşımını dünya çapında teşvik etmeyi ve en iyi uygulamaları paylaşmayı taahhüt ettiklerini belirttiği belgenin, Paris Anlaşması ve 2030 Sürdürülebilir Kalkınma Gündemi hedeflerine doğrudan hizmet edeceğine inandığını ifade etti.

"Türkiye olarak bu meseleye, dünyanın 'ortak evimiz' ve doğanın tüm kaynaklarının 'insanlığın ortak mirası' olduğu bilinciyle yaklaşıyoruz." diyen Emine Erdoğan, dünyanın hangi coğrafyasında olursa olsun, tabiatın verdiği her kaybın "insanlığın müşterek felaketi" olacağına dikkati çekti.

Emine Erdoğan, 5 yıl önce başlayan Sıfır Atık Projesi hakkında yapılan bazı faaliyetlerle ilgili şunları söyledi:

"2017'den bu yana, koyduğumuz her hedefi zamanından önce gerçekleştirdik. Yaklaşık 33,8 milyon ton geri kazanılabilir atığı işleyerek ekonomiye kazandırdık. 2019'da, Sıfır Atık Projemize, Sıfır Atık Mavi’yi ekledik. Son 3 yılda, Türkiye'de, 154 bin ton deniz çöpünü toplayarak bertaraf ettik. Ayrıca, yediden yetmişe, projemizi büyük bir şevkle sahiplenen, tabiata insana bahşedilmiş bir lütuf nazarıyla bakan Türk halkına sonsuz şükranlarımı sunuyorum."

"Kullan-at yerine, önle-azalt, yeniden kullan, dönüştür"

Çevre konularında farkındalığı yüksek nesillerin yetişmesi için gerekli fikri altyapıların oluşturulması gereğine değinen Emine Erdoğan, kullanıp atan değil, geri dönüştüren bir gençliğin yetişmesi gerektiğini vurguladı.

Emine Erdoğan, bu konudaki görüşlerini şöyle ifade etti:

"Her medeniyet, her inanç, tabiatın şifrelerini çözmekle meşgul olmuş ve bir sevgi iletişimi kurmuştur. Bizim coğrafyamızda toprak; insanın aslı kabul edilir. Tabiat; insanları şefkatli kanatları altında tutan anadır. Atalarımızın, ağaç kesmeyi, baş kesmekle bir tutan anlayışı, tabiattaki cana hürmet etmesi anlamına gelir. Yaşam kodlarımızın temeline baktığımızda da hep sıfır atık felsefesini görürüz. 'Kullan-at' anlayışına, bu kodların arasında yer yoktur. 'Önle-azalt-yeniden kullan-geri dönüştür' yaklaşımı, gündelik pratiklerimizin her aşamasında hakimdir."

İyi niyet beyanı için ilk destek imzaları atıldı

Konuşmasında, BM Çevre Programı (UNEP) İcra Direktörü Inger Andersen, BM Habitat İcra Direktörü Maimunah Sharif ve BM İklim Özel Temsilcisi Selwin Hart'a Sıfır Atık Projesi'ne verdikleri destekten dolayı teşekkür eden Emine Erdoğan, programda hazır bulunan bazı ülke başkanlarının eşlerini ve çevre bakanlarını da BM direktörleriyle, Guterres'le yapılan Küresel Sıfır Atık İyi Niyet Beyanı'na destek imzalarını atmak üzere platforma davet etti.

BM direktörlerinin yanı sıra programda hazır bulunan bazı ülkelerin First Lady'leri ve çevre bakanları da Emine Erdoğan ve Genel Sekreter Guterres'in kararını aldıkları iyi niyet beyanına imza atarak destek verdi.

Öte yandan programda konuşan BM İklim Özel Temsilcisi Hart, iklim değişikliğinin, BM'nin çözmeye çalıştığı en büyük krizlerden biri olduğuna değinerek Emine Erdoğan'a hitaben, "Bunun için sıfır atık kampanyası konusundaki çabalarınız çok önemlidir. Bu alanda yaptığınız liderlikten ve BM'ye verdiğiniz destekten dolayı teşekkür ederim." ifadelerini kullandı.

BM Habitat İcra Direktörü Sharif, Sıfır Atık Projesi'nin başarıya ulaşması anlamında Emine Erdoğan'ın ortaya koyduğu güçlü liderliğe ve desteğe dikkati çekerek insanların plastik, kağıt ve cam kullanımını asgari miktara indirmeleri ve hayat tarzlarını değiştirmeleri gerektiğini belirtti.

UNEP İcra Direktörü Andersen de projenin önemine atıfta bulunarak her yıl milyonlarca ton plastiğin okyanuslara döküldüğüne, bunun önlenmesi için Sıfır Atık Projesi gibi sürdürülebilir programların uygulanması gerektiğine işaret etti.

Sıfır Atık Projesi ile ilgili Emine Erdoğan'ın gözlem ve tavsiyelerine yer verilen bir video gösteriminin de yapıldığı program çerçevesinde, sanatçı Deniz Sağdıç tarafından hazırlanan "Atıktan Sanata Sergisi" de gezildi.

Programa katılanlar arasında Çevre, Şehircilik ve İklim Değişikliği Bakanı Murat Kurum ve Milli Eğitim Bakanı Mahmut Özer başta olmak üzere Türkiye ve ABD'den bazı Türk sivil toplum örgütü temsilcileri de yer aldı.