“Kutupların erimesiyle binlerce yıllık virüsler ortaya çıkıyor”
Dünyanın koronavirüs pandemisinden geçtiği dönemde, bilim insanlarının 48 bin 500 yaşındaki bir virüsü canlandırdığı haberi geldi. Araştırma ekibi, kutupların erimesiyle insanlara bulaşma potansiyeli bulunan kadim virüslerin ortaya çıkıp canlanabileceği uyarısını yaptı.
Uluslararası bir araştırma ekibi, şimdiye kadar canlandırılan en eski virüsü hayata geri döndürdü.
On binlerce yıl boyunca donmuş halde kalan virüsleri yeniden canlandıran bilim insanları, kutuplardaki sürekli donmuş toprak tabakasının (permafrost) erimesinin buradaki virüsleri açığa çıkarmasının insanlık için tehdit oluşturabileceği uyarısını yaptı.
Canlı organizmaları enfekte edebiliyor
Sibirya permafrostunda keşfedilen eski çağlardan kalma 9 virüsün laboratuvar ortamında amipleri enfekte etmesini gözlemleyen ekip, bu virüslerin hala canlı organizmaları enfekte edebileceğini belirtti.
Rusya, Fransa ve Almanya'dan bilim insanlarının yer aldığı ekip, daha önce 30 bin yaşında iki vürüsü canlandırmıştı, bu kez yeni keşfedilen virüslerin en eskisinin yaklaşık 50 bin yaşında olduğunu duyurdu.
'Bir dünya rekoru'
New Scientist dergisine konuşan ekip üyesi ve Fransa'daki Aix-Marseille Üniversitesi araştırmacısı Jean-Michel Claverie, "48 bin 500 yaş; bu, bir dünya rekoru” dedi.
Ancak 250 milyon yıllık olduğu söylenen bakterileri yeniden canlandırdıklarını iddia eden başka araştırmacılar da var.
Ekibin tarih öncesi çağlara ait virüslerle ilgili araştırmasının ön baskısı kasım başında yayımlandı.
Ekip tarafından canlandırılan virüslerin tamamı pandoravirüs türünden, yani amipler gibi yalnızca tek hücreli organizmaları enfekte edebilen dev virüs grubundan.
Hapsolmuş virüsler ortalığa saçılabilir
Lakin 9 kadim virüsün tamamının permafrostta onbinlerce yıl geçirdikten sonra hala canlı hücrelere bulaşabilme kabiliyetine sahip olması, şu anlama geliyor: Orada hapsolmuş olan ve bitkiler, hayvanlar ve hatta insanlara bulaşma potansiyeli bulunan diğer virüsler de açığa çıkabilir ve yeniden canlanabilir.
'Gerçek bir tehlike'
"Gerçek bir tehlike var. Her gün bakteri ve virüsler ortaya çıkıyor" diyen Claverie, bugüne dek potansiyel tehlike düzeyinin kesin olarak belirlenmesinin mümkün olmadığını sözlerine ekledi.
Zombilerin dirilişi gibi
Rusya, iklim değişikliği kaynaklı permafrostun erimesi sonucu ortaya çıkabilecek tehlikeler konusunda uzun zamandır uyarıda bulunuyor.
Kuzey Kutup Konseyi'nin kıdemli Rus temsilcisi Nikolay Korchunov, 2021'de RT'ye verdiği demeçte, 'yüzyıllardır hatta binlerce yıldır derinden donduktan sonra eriyen toprağın zombi bakteri ve virüslerin bazı canlı sporlarını içerebileceğini' söyledi.
Rusya'dan biyogüvenlik projesi çağrısı
Moskova'nın açıklamalarında 'tehlikenin biyogüvenlik projesi başlatacak kadar ciddi' olduğu belirtilerek 'Arktik Konseyi üyesi tüm ülkelerin buna katılması' çağrısı yapıldı.
Konsey'de Rusya'nın yanısıra ABD, Kanada, Danimarka, Norveç, İzlanda, Finlandiya ve İsveç yer alıyor.